به گزارش گروه تلکس شانا به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد، سال 2015 سال سقوط نفت بود؛ در این سال علاوه بر اینکه قیمت نفت در معاملات روزانه در ماه دسامبر به کمترین مقدار خود ظرف 11 سال اخیر رسید، میانگین سالانه قیمت نفت نیز کمترین مقدار از سال 2004 را تجربه کرد. در این بین اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که افت قیمت نفت در سال جدید ادامه خواهد داشت و اغلب پیش‌بینی‌ها به تداوم روند سال پیش در سال جدید گواهی می‌دهند.

برخی موسسات و کارشناسان نفتی رسیدن قیمت نفت به کف 20 دلاری و حتی قیمت‌های کمتر از آن را بسیار محتمل می‌دانند، در مقابل برخی دیگر اعلام کرده‌اند که نفت در سال جدید میلادی مشابه سال 2015 نوسان خواهد کرد، یعنی بین 40 تا 50 دلار. موسسات و کارشناسان انرژی بر این باورند که به دلیل افزایش تولید نفت ایران و همچنین عربستان و عراق افزایش تولید نفت اوپک در سال نو میلادی ادامه خواهد یافت، از سوی دیگر در خارج از این سازمان نیز روسیه در راستای جبران کاهش درآمدهای نفتی خود تولید نفتش را افزایش خواهد داد، بنابراین برآیند این می‌شود که کاهش تولیدی که از سوی نفت شیل رخ خواهد داد، بی‌اثر شده و بازار نفت همچنان در مازاد عرضه 2 میلیون بشکه‌ای کنونی خود غوطه‌ور خواهد ماند.
در این بین اما همچنان مسائلی وجود دارد که حداقل برای مقطعی ممکن است از افت قیمت نفت جلوگیری کرده و افزایش قیمت‌ها را رقم بزند؛ روند تاریخی نوسانات بهای نفت نشان می‌دهد که مسائل ژئوپلیتیک همیشه می‌تواند روند بازار را تغییر دهد، به خصوص اگر این تنش‌ها به کاهش واقعی عرضه نفت منجر شود و فراتر از نگرانی باشد. در حال حاضر نیز شاهد افزایش تنش‌ها بین دو قدرت بزرگ اوپک (ایران و عربستان) هستیم که می‌تواند سیگنال افزایش قیمت نفت را به بازار مخابره کند و حداقل در روزهای ابتدایی گشایش بازارهای بین‌المللی شاهد رشد قیمت نفت باشیم. در ادامه به برخی پیش‌بینی‌های قیمتی از بازار نفت در سال 2016 اشاره شده است. قابل ذکر است که غالب پیش‌بینی موسسات انرژی در 10 روز اول هر ماه ارائه می‌شود بنابراین برخی از پیش‌بینی‌ها قیمت‌های اخیر قیمت نفت را در خود لحاظ نکرده‌اند و از این رو ممکن است ظرف 10 روز آینده با انتشار گزارش‌های جدید، شاهد کاهش پیش‌بینی‌های قیمتی باشیم.
آژانس بین‌المللی ‌پیش‌بینی‌های اقتصادی نیز تداوم وضعیت کنونی بازار نفت را در سال آینده پیش‌بینی کرده است، بر اساس گزارش این موسسه، در سال 2016 نفت به‌طور میانگین در قیمت 37 دلار معامله خواهد شد و ایران، عراق، عربستان، روسیه و آمریکا نقش‌های اساسی را در سال آینده در حوزه نفت ‌بازی می‌کنند، اما در سمت تقاضای بازار نفت نیز در بیشتر کشورها نمی‌توان انتظار رشد قابل‌توجهی در میزان تقاضا داشت. بانک آمریکایی مورگان استنلی نیز در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد که امیدی به بازگشت توازن به بازار نفت در سال ٢٠١٦ میلادی وجود ندارد؛ چراکه بازار نفت برای رسیدن به تعادل همچنان با چالش‌های بسیاری روبه‌رو‌ است. گلدمن ساکس خیلی پیش از این از افت قیمت نفت خبر داده بود. این موسسه با اعلام اینکه میانگین قیمت نفت در سال نو میلادی به 45 دلار در هر بشکه می‌رسد و نمی‌توان انتظار داشت قیمت‌های بالایی را در پیش بگیرد، نفت 20 دلاری را قیمت سر به سری تولید نفت شیل دانست و اعلام کرد که تنها با رسیدن قیمت‌ها به زیر 20 دلار، افت قیمت نفت متوقف می‌شود؛ چراکه تنها در این صورت است که تولید نفت شیل کاهش می‌یابد و مازاد عرضه در بازار نفت از بین می‌رود. بر اساس برآورد این موسسه در حال حاضر حجم ذخایر نفتی کشورها در سطح بالایی قرار دارد و شمار دکل‌های حفاری آمریکا بسیار بالاتر از چیزی است که کاهش تولید را رقم بزند. گلدمن ساکس همچنین لغو تحریم‌های ایران را دلیل دیگری برای پیش‌بینی خود از افت بیشتر قیمت‌ها اعلام می‌کند. به گفته کارشناسان این موسسه، با لغو تحریم‌های ایران تولید اوپک به بیش از 32 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت
مودی دیگر موسسه‌ای است که پیش‌بینی خود از میانگین قیمت نفت در سال آینده را کاهش داده است. بر‌اساس برآوردهای این موسسه میانگین قیمت نفت برنت و نفت خام آمریکا در سال آینده به ترتیب 53 و 48 دلار خواهد بود. مودی اعلام کرده است که به‌طور کلی انتظار نمی‌رود تولید نفت جهان تا پایان سال 2016 کاهش یابد.در این بین مدیر اجرایی شرکت نفتBP به تازگی اعلام کرد قیمت نفت در سه ماه ابتدایی سال 2016 به کمترین مقدار خود خواهد رسیدو در ادامه سال نیز با وجود به ثبات رسیدن بازار اما نفت همچنان در قیمت پایینی معامله خواهد شد. به گفته این کارشناس BP، قیمت‌ها برای مدت بیشتری، حتی برای چند سال در سطح پایینی خواهد ماند.
در این بین کشورهای تولید‌کننده نفت که به درآمدهای نفتی وابسته هستند، اعلام می‌کنند که قیمت نفت در سال 2016 افزایش خواهد یافت. به‌طور مثال الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه اعلام کرده است که فاصله بین عرضه و تقاضا در بازار جهانی نفت در حال کاهش است و مازاد عرضه موجود در نیمه دوم سال 2016 از بین خواهد رفت. مقامات نفتی کشورهای عضو اوپک نیز اظهارات مشابه نواک داشته‌اند، این در حالی است که به نظر می‌رسد با وجود این‌گونه اظهارات کشورهای عضو اوپک نیز انتظار افزایش قیمت نفت را ندارند؛ چراکه بودجه خود را برای سال 2016 را بر اساس قیمت‌های پایین نفت تنظیم کرده‌اند. بازار نفت از میانه سال 2014 میلادی به دلیل افزایش مازاد عرضه در مسیر کاهشی قرار گرفت و در عرض 6 ماه بیش از 50 درصد از ارزش خود را از دست داد. این در حالی است که در ابتدای سال 2015 بسیاری از موسسات و کارشناسان نفتی اعلام کردند که قیمت نفت در این سال بهبود می‌یابد؛ اما همان‌طور که شاهد بودیم قیمت نفت نه تنها بهبود نیافت بلکه در اواخر سال 2015 به قیمت‌های بسیار پایین‌تر از ابتدای سال رسید. در این بین خبرگزاری رویترز بر این باور است که کارشناسان و موسسات نفتی خطای استراتژیکی انجام دادند؛ چراکه در زمانی که آنها بهبود بازار نفت را به دلیل افت تولید نفت شیل پیش‌بینی می‌کردند، معامله‌گران در بازار آتی نفت در حال بستن قراردادهای کوتاه‌مدت (انتظار افت بیشتر قیمت‌ها) بودند و در عمل نیز دیده شد که شرکت‌های نفتی برای به کار بستن راهکارهایی از جمله کاهش هزینه‌های خود همچنان پابرجا هستند و به تولید خود ادامه داده‌اند. خبرگزاری رویترز در گزارش خود با اعلام اینکه در نظر‌سنجی‌ای که اخیرا از 31 کارشناس نفتی انجام داده، میانگین قیمت نفت برنت برای سال 2016 بیش از 57 دلار اعلام شده ‌است، می‌نویسد: در حال حاضر کسانی که انتظار افزایش قیمت نفت در سال 2016 را دارند، بهتر است که برآوردهای قیمتی خود را تعدیل کنند؛ زیرا حداقل برای دو یا سه سال آینده دیگر میهمان قیمت‌های بالای نفت نخواهیم بود.

نسیم علایی