Image copyright EPA

عربستان سعودی اعلام کرد که روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع می کند. معاون وزارت خارجه ایران در واکنش گفته است که عربستان با این اقدام نمی تواند بر اعدام روحانی شیعه شیخ نمر "سرپوش بگذارد".

اقدام عربستان، در واکنش به حمله به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد صورت گرفته است.

عادل جبیر وزیر امور خارجه عربستان سعودی در ساعات پایانی یکشنبه سوم دسامبر (۱۳ دی ماه) اعلام کرد که دیپلمات های ایرانی ۴۸ ساعت وقت دارند که خاک عربستان را ترک کنند.

او گفت که کشورش به ایران اجازه "به خطر انداختن امنیت" عربستان را نمی دهد و ایران را متهم به "توزیع سلاح و استقرار سلول های تروریستی در منطقه" کرد.

او در یک کنفرانس خبری گفت: "تاریخ ایران آکنده از مداخلات منفی و خصومت در مسائل عرب است، و همواره با تخریب همراه بوده."

تلویزیون دولتی العربیه عربستان در ساعات نخست صبح دوشنبه با پخش تصاویر "اختصاصی"، هیات دیپلماتیک عربستان را پس از ترک ایران هنگام ورود به دوبی نشان داده است.

در پی اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی برجسته شیعه در عربستان، دیشب سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد مورد حمله قرار گرفت و به آتش کشیده شد.

به گزارش رسانه های ایرانی حسین امیرعبداللهیان معاون وزارت خارجه این کشور در واکنش به قطع روابط گفته است که "ریاض با اعلام تصمیم به قطع رابطه با تهران نمی‌تواند بر خطای بزرگ اعدام رجلی دینی سرپوش گذارد."

به گزارش خبرگزاری فارس او گفت: "عربستان سعودی پیش از این نیز با خطای راهبردی و اتخاذ رویکردهای شتابزده و نسنجیده ناامنی‌ها در منطقه را تشدید کرد، باعث رشد تروریسم و افراط گرایی شد و با توطئه کاهش قیمت نفت به مردم کشورش و کشورهای مسلمان منطقه آسیب رساند و در مذاکرات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و شش کشور تلاش کرد نقش مخرب و غیرسازنده ایفا کند."

او تاکید کرد که "هیچ آسیبی به دیپلمات‌های سعودی در تهران و مشهد وارد نشده است."

مقام های آمریکایی در واشنگتن به بی بی سی گفتند که "فعالانه" با ایران و عربستان درحال گفت‌وگو هستند تا برای فرونشاندن بحران میان دو کشور تلاش کنند.

این مقام ها که نخواستند نامشان فاش شود گفتند نگرانند که این بحران "به طور بالقوه می تواند منطقه را بیش از پیش بی ثبات کند و پیشرفت هایی که برای حل بحران سوریه در وین به دست آمده را بی اثر کند."

جان کربی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم در بیانیه ای گفت: "به اعتقاد ما حفظ تعامل دیپلماتیک و گفت و گوی مستقیم برای حل اختلافات ضروری است و ما رهبران سراسر منطقه را همچنان تشویق می کنیم گام های قاطعانه ای برای فرونشاندن تنش بردارند."

غلامحسین محسنی اژه‌‎ای، سخنگوی قوه قضاییه ایران، پیشتر در روز یکشنبه گفت که بعد از حملات شنبه شب ۳۸ نفر از مهاجمان بازداشت شده‌اند. آقای محسنی اژه‌ای حمله به سفارت عربستان را "خلاف قانون و مقررات" خواند و افزود بعد از شناسایی بقیه معترضان با آنها برخورد خواهد شد. همزمان، سخنگوی نیروی انتظامی ایران تعداد افراد بازداشت‌شده در مقابل سفارت عربستان را ۵۰ نفر اعلام کرد.

امروز حسن روحانی، رئیس جمهور ایران نیز حمله به سفارت عربستان در تهران و آتش زدن ساختمان آن را غیر قابل توجیه خواند و گفت که مسئولان نظام با "این خودسری ها و اعمال مجرمانه"برخورد می‌کنند.

اما ساعاتی بعد از این اظهارات، صدها نفر از معترضان به اعدام شیخ نمر با وجود هشدار وزارت کشور بار دیگر در نزدیکی ساختمان سفارت عربستان تجمع کردند. به گزارش خبرنگاران، پلیس برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک‌آور استفاده کرده و چند نفر هم دستگیر شده اند.

معترضان امروز در مشهد هم مجددا در مقابل کنسولگری عربستان تجمع کردند و علیه مقامات دولت عربستان شعار دادند. گزارش شده که پلیس برای متفرق کردن آنها از ماشین‌های آب‌پاش استفاده کرده است.

پیشتر، یکی از سخنگوهای وزارت خارجه آمریکا در واکنش به حمله به سفارت عربستان در تهران ضمن حمایت از تظاهرات مسالمت‌آمیز، "هر گونه تعرض و حمله به ساختمان‌های دیپلماتیک" را به شدت محکوم کرده و از دولت ایران خواسته بود تا به تعهدات بین‌المللی خود پایبند باشد.

وزارت خارجه کشورهای مصر، قطر، کویت، امارات و بحرین هم حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران را محکوم کرده‌اند.

صبح امروز آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران در واکنش به اعدام شیخ نمر گفت: "دست انتقام الهی گریبان ظالمانی را که به جان او تعدی کردند خواهد گرفت و این همان چیزی است که مایه تسلی است".

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز با انتشار بیانیه‌ای هشدار داد: "در آینده‌ای نه چندان دور انتقام سختی از جنایتکاران آل سعود گرفته و سقوط و فروپاشی پایه‌های این رژیم تروریست پرور، منفور و ضداسلام را رقم خواهد زد."

عربستان روز شنبه اعلام کرد ۴۷ زندانی متهم به جرایم "تروریستی" از جمله شیخ نمر را اعدام کرده است.

شیخ نمر که بود؟

• او که بیش از ۵۰ سال داشت از منتقدان ثابت قدم خانواده آل سعود عربستان بود
• او در یک دهه اخیر چندین بار دستگیر شده بود و ادعا می کرد که در جریان یکی از بازداشت ها از ماموران پلیس مخفی کتک خورده است
• براساس اسناد ویکی لیکس در سال ۲۰۰۸ با مقام های آمریکایی ملاقات کرد چون تلاش داشت از بیانیه های ضدآمریکایی و همچنین ایران فاصله بگیرد
• گفته می شد که پیروان زیادی به خصوص در میان جوانان شیعه عربستان داشت