هوشیار زیباری٬ معاون نخست‌وزیر عراق٬ گفت ارتش این کشور به همکاری کردها برای بازپس‌گیری موصل از چنگ گروه "دولت اسلامی" نیاز دارد. زیباری در گفتگویی با رویترز که سه‌شنبه (۲۹ دسامبر/ ۸ دی) منتشر شد بازپس‌گیری موصل را در خاتمه بخشیدن به سلطه دولت اسلامی در مناطق سنی‌نشین عراق و سوریه بسیار تاثیرگذار دانست.
دولت عراق پس از آزادسازی رمادی٬ بازپس‌گیری موصل را به عنوان هدف بعدی ارتش تعیین کرده است. موصل در ۴۰۰ کیلومتری شمال بغداد٬ بزرگ‌ترین شهر عراق قرار دارد که هنوز در کنترل تروریست‌های "دولت اسلامی" (داعش) است. این شهر تا پیش از اشغال توسط داعش در ژوئن ۲۰۱۴ دو میلیون نفر جمعیت داشته است.
حیدر عبادی٬ نخست‌وزیر عراق٬ روز دوشنبه از شکست داعش در سال ۲۰۱۶ در صورت بازپس‌گیری موصل خبر داد. او در سخنرانی خود پس از آزادسازی رمادی گفت: «ما داریم می‌آییم که موصل را آزاد کنیم و این عملیات٬ ضربه کشنده‌ی نهایی ما به داعش است.» زیباری نیز با بیان این که "موصل همان جایی است که ابوبکر بغدادی خلافت خود را اعلام کرد٬" این شهر را "به معنای واقعی کلمه" پایتخت داعش خواند.
بیش‌تر بخوانید: دولت عراق: رمادی به طور کامل آزاد شد
با این‌همه رویترز در گزارش خود تحلیل می‌کند که بازپس‌گیری موصل با دشواری فراوانی همراه خواهد بود چرا که بازیگران محلی و منطقه‌ای در شمال عراق اهداف متفاوتی را دنبال می‌کنند. سرهنگ استیو وارن٬ سخنگوی ارتش آمریکا در عراق٬ روز سه‌شنبه (۲۹ دسامبر) در یک کنفرانس ویدیویی گفت: «موصل با رمادی فرق دارد. موصل یک شهر بسیار بزرگ است و برای بازپس‌گیری‌ای آن به تلاش زیادی نیاز خواهد بود. به آموزش بیش‌تر٬ تجهیزات بیش‌تر و صبر بیش‌تری نیز نیاز خواهد بود.»
به گفته هوشیار زیباری٬ وزیر دارایی عراق٬ نیز نبرد موصل "بسیار چالش‌برانگیز" خواهد بود. او با این همه بازپس‌گیری موصل را "شدنی" خواند و در این باره گفت: «برای بازپس‌گیری موصل به برنامه‌ریزی خوب٬ فراهم آوردن مقدمات٬ و تعهد همه نقش‌آفرینان کلیدی نیاز است.»
او پیشمرگه‌های کرد را یکی از نیروهای اصلی این نبرد خواند و گفت بدون نیروهای پیشمرگه بازپس‌گیری موصل ممکن نیست.
نیروهای کرد در شرق٬ غرب و شمال موصل مستقرند٬ و این در حالی است که نیروهای امنیتی عراق تنها در شهر بیجی در جنوب موصل پایگاه دارند.
زیباری از ضرورت همکاری دیگر گروه‌های درگیر نیز خبر داد. به گفته او "گستردگی منطقه اطراف موصل احتمالا ایجاب می‌کند که از نیروهای محلی سنی٬ و شیعیان "بسیج مردمی عراق" برای پشتیبانی عملیات استفاده شود."
بسیج مردمی عراق" که در عربی به "الحشد الشعبی" شناخته می‌شود ائتلافی از گروه‌های مختلف شیعیان است که بیش‌تر آن‌ها از حمایت ایران برخوردارند. از همین رو دولت عراق در نبرد با داعش در رمادی برای استفاده از کمک‌های هوایی ائتلاف به رهبری آمریکا از "بسیج مردمی عراق" استفاده نکرد.
نگرانی کشورهای منطقه از قدرت‌گیری کردها
نیروهای پیشمرگه که از حمایت ائتلاف به رهبری آمریکا برخوردارند٬ در ماه نوامبر سال ۲۰۱۵ توانستند نیروهای دولت اسلامی را از شهر سنجار در غرب موصل بیرون برانند. مسعود بارزانی٬ رئیس اقلیم کردستان عراق٬ در پی آزادسازی سنجار گفته بود که فتح سنجار تاثیر زیادی برای آزادسازی موصل خواهد داشت.
سنجار که محل زندگی اقلیت ایزدی است از تابستان سال ۲۰۱۴ به اشغال نیروهای وابسته به داعش درآمده بود. در این حمله بیش از ۵۰ هزار تن از مردم ایزدی ساکن منطقه سنجار ناگزیر به فرار شدند. داعش پس از اشغال شهر دست به کشتار دسته جمعی زد.
بارزانی پیش از این در ماه سپتامبر ۲۰۱۵ درباره طرح‌هایی برای آزادی موصل با ژنرال تام بکت٬ مشاور ارشد امور دفاعی بریتانیا٬ گفتگو کرده بود. با این‌همه برخی کشورهای منطقه نگران آن هستند که کردها در پی گسترش قدرت خود در منطقه باشند. واثق هاشمی٬ رئیس یک موسسه مطالعاتی در بغداد٬ در گفتگو با رویترز اگرچه درگیر شدن نیروهای پیشمرگه در عملیات موصل را "اجتناب‌ناپذیر" می‌داند٬ می‌گوید: «درگیر شدن پیشمرگه می‌تواند نبرد موصل را پیچیده‌تر کند.»
با این‌همه ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا از نبرد پیشمرگه‌های کرد عراق با جریان تروریستی "دولت اسلامی" حمایت می‌کند. بر مبنای گزارش رسانه‌های آلمان تنها دولت این کشور تا ماه مه ۲۰۱۵ حدود ۶۰ میلیون یورو کمک نظامی در اختیار پیشمرگه‌های کرد عراق قرار داد‌ه است. این کشور همچنین به آموزش نظامی نیروهای کرد نیز مشغول است. کشورهای آمریکا، بریتانیا، ایتالیا، نروژ و هلند نیز به آموزش نظامی نیروهای پیشمرگه مشغولند.
برلین در نظر دارد در سال ۲۰۱۶ بودجه کمک به اقلیم کردستان را تا ۴۰ میلیون یورو افزایش دهد.
∎