وی با بیان اینکه دستگاه دیپلماسی فرهنگی باید چند محور کلیدی را در تحقق شعار سال مدنظر قرار دهد، افزود: تقویت تصویر فرهنگی ایران برای جذب سرمایهگذاری خارجی دارای اهمیت زیادی است. در این رابطه، نمایش ایران به عنوان کشوری با فرهنگ غنی، مردمی مستعد، و فرصتهای اقتصادی جذاب ضروری است. همچنین لازم است تا تولید محتوای چندرسانهای از قبیل مستند، نمایشگاههای فرهنگی-اقتصادی وکتاب، درباره ظرفیتهای تولیدی ایران، با تاکید بر پیوندهای فرهنگی و تمدنی انجام شود. همچنین از دیپلماسی عمومی برای ارتقای تصویر ایران در میان نخبگان اقتصادی، فرهنگی و دانشگاهی در کشورهای هدف بهره گیری شود.
وابسته فرهنگی ایران در لاهور با تاکید بر لزوم بهرهبرداری از ظرفیتهای فرهنگی برای توسعه صادرات کالاهای فرهنگی و صنایع خلاق، ابراز کرد: حمایت از برندهای ایرانی فرهنگی از جمله فرش، صنایع دستی، سینما، موسیقی، مد اسلامی، طراحی و هنرهای تجسمی به عنوان یکی از مصادیق تولید ملی و توسعه صادرات کالاهای فرهنگی و هنر ایرانی از طریق شبکههای فرهنگی ایران در خارج دارای اهمیت زیادی است. ضمن آنکه لازم است در رویدادهای فرهنگی و اقتصادی بینالمللی برای معرفی توانمندیهای فرهنگی-تولیدی کشور مشارکت داشته باشیم.
ارائه الگوی ایرانی-اسلامی با تکیه بر فرهنگ بومی در تعاملات بینالمللی
مسعودی با اشاره به ضرورت همافزایی فرهنگی و اقتصادی با کشورهای هدف، گفت: برگزاری هفتههای فرهنگی ایران با محوریت معرفی ظرفیتهای اقتصادی، گردشگری و تولیدی و ایجاد تعامل میان رایزنان فرهنگی و اتاقهای بازرگانی ایرانی و خارجی برای جذب سرمایهگذاری مشترک، می تواند در این عرصه یاری رسان باشد.
وی همچنین، تولید گفتمان فرهنگی درباره اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی را در تحقق شعار سال، یکی دیگر از اولویتها دانست و بیان کرد: باید الگوی ایرانی-اسلامی تولید و پیشرفت با تکیه بر فرهنگ بومی در تعاملات بینالمللی را ارائه کنیم.
وابسته فرهنگی ایران در لاهور حمایت از دیپلماسی فرهنگی بخش خصوصی، تسهیل حضور شرکتهای فرهنگی-تولیدی در عرصه بینالمللی از طریق رایزنیها و حمایتهای فرهنگی را از دیگر لوازم موفقیت در سرمایه گذاری برای تولید دانست و گفت: برای موفقیت در این عرصه می توانیم به معرفی استارتآپهای فرهنگی و فناوریهای نرم به بازارهای جهانی بپردازیم.
مسعودی درباره قرار گرفتن فعالیتهای فرهنگی خارج از کشور در مسیر رونق سرمایهگذاری برای تولید، ابراز کرد: باید این فعالیتها را از حالت صرفاً نمایش فرهنگی یا تبلیغ هویت ملی خارج کرده و بهسمت ایجاد فرصتهای همکاری اقتصادی، تبادل فناوری و جذب سرمایهگذاری هدایت کرد. این کار نیازمند برنامهریزی هدفمند، هماهنگی فرابخشی، و بهرهبرداری از ظرفیتهای نرم فرهنگی است. رایزنان فرهنگی باید نقش فعالی در شناسایی فرصتهای سرمایهگذاری، معرفی ظرفیتهای تولیدی و تسهیل ارتباط میان فعالان فرهنگی و اقتصادی ایفا کنند.
وی ادامه داد: هفتههای فرهنگی، نمایشگاههای صنایع دستی، هنرهای سنتی و غذاهای ایرانی باید بهگونهای طراحی شوند که جذب سرمایهگذار و ترویج تولید ایرانی را هدف بگیرند. همچنین نمایش کالاهای ایرانی با قابلیت صادرات با اطلاعات دقیق تجاری در کنار محتوای فرهنگی انجام شود.
توسعه صادرات کالاهای فرهنگی بهعنوان شاخهای از تولیدملی
وابسته فرهنگی ایران در لاهور با اشاره به اهمیت ایجاد پیوند بین نهادهای فرهنگی و اقتصادی کشور، توضیح داد: هماهنگی میان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، اتاقهای بازرگانی، وزارت صمت، سازمان توسعه تجارت و معاونت علمی ریاستجمهوری برای معرفی برندهای ایرانی در خارج، امری راهگشا و البته حیاتی است. در کنار این کار، می توانیم به شناسایی و استفاده از ظرفیت ایرانیان نخبه و کارآفرین در خارج از کشور نیز دست بزنیم.
مسعودی، توسعه صادرات کالاهای فرهنگی را بهعنوان شاخهای از تولیدملی دانست و گفت: حمایت از هنرمندان و تولیدکنندگان فرهنگی برای صادرات محصولات خود مثلاً خط، نگارگری، کتاب، انیمیشن، گیم ایرانی، صنایع دستی، معرفی این محصولات بهعنوان فرصتهای سرمایهگذاری خارجی در صنایع خلاق ایران و بومیسازی روایتهای فرهنگی با زبان اقتصادی، از جمله کارهایی است که برای رسیدن به اهداف، شتاب می دهند.
وی همچنین به نقش فعالیتهای رسانهای و تولید محتوای مناسب نیز اشاره کرد و افزود: تولید محتوای چندرسانهای (ویدئو، کتابچه، مستند، پادکست) به زبانهای خارجی درباره داستان موفقیتهای تولید در ایران با پیوند به ریشههای فرهنگی و تاریخی، بهرهگیری از رسانههای بینالمللی برای بازنمایی مثبت ظرفیتهای تولیدی ایران، تشویق مشارکت فرهنگی در پروژههای سرمایهگذاری مشترک و معرفی ظرفیتهای مناطق ویژه اقتصادی، گردشگری و فرهنگی به عنوان فرصت برای سرمایهگذاری خارجی؛ کارهایی است که اگر در عرصه رسانه ای، صورت گیرد، ثمربخش خواهد بود.
مسعودی درباره چالش اصلی فعالیتهای فرهنگی بینالمللی در رونق بخشیدن به سرمایهگذاری در داخل کشور گفت: یکی ازمهمترین چالشهای اصلی فعالیتهای فرهنگی بینالمللی، فقدان رویکرد راهبردی و یکپارچه میان فرهنگ و اقتصاد است. بسیاری از نهادهای فرهنگی در خارج از کشور هنوز با نگاه سنتی و غیرتوسعهمحور فعالیت میکنند و سرمایهگذاری را بهعنوان بخشی از مأموریت خود نمیدانند. عدم هماهنگی بین دیپلماسی فرهنگی و دیپلماسی اقتصادی (وزارت خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات، وزارت اقتصاد، صمت، معاونت علمی و…) منجر به دوبارهکاری یا غفلت از فرصتها میشود.
وابسته فرهنگی ایران در لاهور به ضعف در شناسایی و معرفی ظرفیتهای تولیدی کشور نیز اشاره کرد و ادامه داد: فعالیتهای فرهنگی اغلب بیشتر به معرفی عناصر تاریخی، هنری و نمادین میپردازند تا ظرفیتهای روز تولید، نوآوری، و فرصتهای سرمایهگذاری. در ضمن، اطلاعات دقیق، بهروز و به زبانهای بینالمللی درباره پروژههای آماده سرمایهگذاری یا حوزههای دارای مزیت نسبی، در محتوای فرهنگی کمتر دیده میشود.
وی نبود ابزارهای مناسب ارتباط با سرمایهگذاران خارجی از مسیر فرهنگی را یکی دیگر از چالش های موجود دانست و بیان کرد: ابزارهایی مانند رویدادهای مشترک فرهنگی-اقتصادی، نشریات تخصصی چندزبانه، شبکهسازی نخبگان فرهنگی و اقتصادی کمتر طراحی و اجرا شدهاند. رایزنیهای فرهنگی اغلب فاقد زبان مشترک با نخبگان اقتصادی یا تجربه کافی در جذب سرمایه هستند.
مسعودی همچنین به موانعی دیگری همچون محدودیتهای سیاسی، تحریمها و تصویرسازی منفی بینالمللی اشاره کرد و افزود: بسیاری از مخاطبان خارجی، به دلیل تحریمها، تبلیغات منفی رسانهای و فضای سیاسی جهانی، نسبت به ایران دیدگاهی همراه با تردید یا ترس دارند. فعالیت فرهنگی اگر نتواند این ذهنیتها را بهدرستی مدیریت کند، قادر به ایجاد جذابیت اقتصادی نخواهد بود
تمرکز بر دیپلماسی فرهنگی برای افزایش صادرات محصولات فرهنگی و کمک به تحقق شعار سال
وابسته فرهنگی ایران در لاهور در ادامه، عدم حضور هدفمند بخش خصوصی فرهنگی در فعالیتهای بینالمللی را یکی از نقاط آسیب زا عنوان کرد و گفت: بخش خصوصی تولیدکننده محصولات فرهنگی و خلاق ایرانی (استارتاپها، هنرمندان، برندهای ملی) کمتر در نمایشگاهها و رویدادهای بینالمللی فرهنگی نماینده دارند. دیپلماسی فرهنگی کمتر به توانمندسازی و حمایت از صادرات فرهنگی برای جذب سرمایه توجه کرده است.
وی مشکلات زیرساختی در فضای داخلی برای جذب سرمایه را نیز از دیگر مشکلات موجود دانست و ادامه داد: حتی در صورت موفقیت دیپلماسی فرهنگی در جلب علاقه سرمایهگذاران، مشکلاتی مانند بروکراسی پیچیده، نبود حمایت قانونی، ریسک سرمایهگذاری، و نوسانات اقتصادی در داخل، مانع تبدیل علاقه به اقدام میشود.
مسعودی درباره تمرکز بر دیپلماسی فرهنگی برای افزایش صادرات محصولات فرهنگی و کمک به تحقق شعار سال، ابراز کرد: دیپلماسی فرهنگی محدود به افزایش صادرات محصولات فرهنگی نیست. دیپلماسی فرهنگی نهتنها میتواند صادرات محصولات فرهنگی را رونق دهد، بلکه ابزار قدرتمندی برای جذب سرمایهگذار خارجی، ایجاد تصویر مثبت برای برند ملی، افزایش اعتماد به اقتصاد ایران،توسعه گردشگری و تعاملات علمی و حتی تسهیل صادرات سایر محصولات ایرانی است. از فرهنگ میتوان برای روایت مزیتهای صادراتی ایران در بخشهایی مثل صنایع غذایی، فناوری، کشاورزی، توریسم و... استفاده کرد.
نماینده فرهنگی ایران در لاهور معرفی کالاهای صادراتی با بستهبندی و برندینگ فرهنگی ایران را یکی دیگر از راه های اثرگذاری دیپلماسی فرهنگی در حوزه اقتصاد عنوان کرد و ادامه داد: همچنین دیپلماسی فرهنگی میتواند گردشگران فرهنگی را جذب کند و با آن ارزآوری، اشتغال و سرمایهگذاری در زیرساخت گردشگری را به همراه بیاورد. برگزاری فستیوالهای فرهنگی در خارج و دعوت از گردشگران برای حضور در رویدادهای فرهنگی داخل، معرفی ایران به عنوان مقصدی امن، ارزان و غنی از نظر فرهنگی، شبکهسازی با ایرانیان موفق خارج از کشور و ایجاد باشگاههای فرهنگی-اقتصادی ایرانیان مقیم خارج، دعوت از نخبگان برای بازدید و سرمایهگذاری در طرحهای تولیدی فرهنگی و صنعتی و خلق برند ملی با محوریت فرهنگ، از دیگر فعالیت هایی است که در عرصه دیپلماسی فرهنگی قابل ارائه است.
وی افزود: وقتی تصویر ایران در جهان از طریق فرهنگ مثبت شود، میزان ریسک ذهنی سرمایهگذاران کاهش مییابد. دیپلماسی فرهنگی باید چهرهای از ایران بسازد که همزمان خلاق، تاریخی، جوان، امن و قابل تعامل باشد. تعاملات علمی فرهنگی میتوانند به تبادل فناوری، ایجاد مراکز تحقیقاتی مشترک و حتی تولید مشترک محصولات دانشبنیان منجر شوند.