به گزارش ایرنا، با فرارسیدن شامگاه یکشنبه، چهره خیابان بهارستان در دل منطقه زیباشهر زاهدان تغییر می‌کند؛ وانت‌بارها و خودروهای حامل بار یکی پس از دیگری وارد می‌شوند، چادرهای پارچه‌ای برپا و بساط‌ها روی زمین پهن می‌شود تا یکی از پرهیاهوترین بازارهای هفتگی سیستان‌ و بلوچستان شکل بگیرد.

بسیاری از فروشندگان کالاهایی را به شکل عمده یا نیمه‌عمده از مناطق مرزی وارد می‌کنند و به قیمت‌هایی کمتر از بازار عرضه می‌کنند

در این بازار، تنوع اجناس به‌قدری بالاست که جمله معروف «از شیر مرغ تا جان آدمیزاد» در آن معنی پیدا می‌کند؛ از مواد غذایی و محصولات خانگی گرفته تا لوازم خانگی، پوشاک، ابزارآلات صنعتی، قطعات یدکی، ظروف مسی، پرندگان زینتی، وسایل سنتی و حتی اقلام نایاب و کمیاب همه در کنار یکدیگر عرضه می‌شوند.

همین تنوع، دوشنبه‌بازار زاهدان را به مقصدی جذاب برای اقشار مختلف جامعه تبدیل کرده است؛ بسیاری از فروشندگان نیز کالاهایی را به شکل عمده یا نیمه‌عمده از مناطق مرزی وارد و به قیمت‌های کمتر از بازار عرضه می‌کنند.

فعالیت شبانه‌روزی بازار به‌ویژه در شب‌های تابستان یکی از ویژگی‌های کم‌نظیر آن است؛ مردم با خیال آسوده شب هنگام و حتی تا بامداد سه‌شنبه برای خرید مراجعه می‌کنند و شور و نشاط بازار حتی در نیمه‌شب نیز فروکش نمی‌کند؛ چهره‌های متنوعی در بازار دیده می‌شود؛ از زنان بلوچ با لباس‌های سوزن‌دوزی‌شده گرفته تا جوانانی که موتور به دست به‌دنبال قطعات یا لباس ارزان هستند.

یکی از دلایل استقبال گسترده از این بازار، قیمت‌های مناسب و دسترس‌پذیر بودن کالاهاست؛ به‌دلیل عرضه مستقیم توسط فروشندگان محلی و حذف واسطه‌ها بسیاری از اجناس با قیمتی پایین‌تر از سطح بازار ارائه می‌شوند؛ چانه‌زنی میان خریدار و فروشنده نیز بخشی از فرهنگ این بازار است که بر جذابیت آن می‌افزاید؛ فروشندگان اغلب از ساکنان محلی و مناطق اطراف هستند و ارتباط نزدیکی با مردم برقرار می‌کنند، امری که باعث ایجاد فضای صمیمانه و قابل‌اعتماد در بازار شده است.

تجلی بخشی از هویت مردم در دوشنبه‌بازار زاهدان

بازارهای هفتگی همیشه بخشی از زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم بوده‌اند اما در زاهدان ، این مفهوم رنگ و بوی متفاوتی به خود گرفته است؛ دوشنبه‌بازار زاهدان با ویژگی‌هایی چون فعالیت شبانه‌روزی، گستردگی تنوع کالا و نقش اجتماعی پررنگ به یکی از مهمترین پدیده‌های شهری این منطقه تبدیل شده است.

یک فروشنده لوازم خانگی دست‌دوم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: بیش از ۱۰ سال است که دوشنبه‌بازار زاهدان بخشی از زندگی کاری من شده است؛ هر هفته پیش از غروب یکشنبه به خیابان بهارستان می‌آیم تا چادر بزنم، اجناس را مرتب کنم و آماده پذیرایی از مشتریانی شوم که تا سحر به اینجا رفت‌وآمد می‌کنند، چون مغازه‌دار نیستم این بازار تنها فرصت من برای کسب درآمد و چرخاندن زندگی‌ به حساب می‌آید و به‌همین دلیل با جدیت و نظم در آن حضور می‌یابم و سعی می‌کنم اجناس سالم و متنوعی برای سلیقه‌های مختلف آماده و اعتماد مشتریان را حفظ کنم.

حسن نارویی ادامه داد: بسیاری از خانواده‌ها برای خرید لوازم خانگی دست‌دوم یا اقلام پرکاربرد با قیمت مناسب به سراغ ما می‌آیند، این موضوع نشان دهنده نیاز اقتصادی جامعه و اهمیت حضور بازار مردمی در تأمین مایحتاج روزمره است زیرا مشتری با فروشنده وارد گفت‌وگوی مستقیم می‌شود و قدرت انتخاب بیشتری دارد،گاهی اوقات بحث قیمت به گفت‌وگوی اجتماعی تبدیل می‌شود و همین ارتباط، فضا را از یک بازار تجاری به محیطی زنده و تعاملی تبدیل می‌کند گاهی اوقات نیز بحث قیمت به گفت‌وگوی اجتماعی تبدیل می‌شود و همین ارتباط، فضا را از یک بازار تجاری به محیطی زنده و تعاملی تبدیل می‌کند.

یک شهروند و خریدار ساکن زیباشهر نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: بیشتر هفته ها بعد از غروب با خواهرم راهی دوشنبه‌بازار می‌شویم، به‌دلیل نزدیکی محل سکونت ما به خیابان بهارستان رفت‌ و آمد به این بازار برای ما راحت‌تر است اما آن‌چه من را به این بازار می‌کشاند فقط بحث خرید و قیمت مناسب نبوده بلکه تجربه‌ای است که در هیچ فروشگاهی تکرار نمی‌شود، وقتی در مسیر بساط‌های رنگارنگ قدم می‌زنم و از کنار فروشنده‌هایی که با لهجه محلی و لباس سنتی با مشتری گفت‌وگو می‌کنند عبور می‌کنم، به‌نظر می آید که بخشی از فرهنگ زنده مردم سیستان و بلوچستان در جریان است و آن را با چشم و گوش و حتی نفس‌کشیدن در غبار شب احساس می‌کنم.

مریم رخشانی با بیان اینکه تنوع کالا در این بازار کم‌نظیر است و از پوشاک گرفته تا وسایل آشپزخانه، خوراکی‌ محلی و اسباب‌بازی برای کودکان همه‌چیز با قیمت مناسب پیدا می‌شود، افزود: آن‌چه دوشنبه‌ بازار را متمایز می‌کند همین روح زندگی است که در میان همهمه مردم، صدای فروشنده‌ها و نورهای پراکنده چادرها جاری می شود، برای من و بسیاری از زنان منطقه این بازار فرصتی برای خرید بهتر است و همین موضوع باعث شده‌ است که این بازار هر هفته با انگیزه و رضایت به مقصد ما تبدیل شود.

از جستجو برای یک قطعه ساده تا حس تعلق به شهر

یک جوان ۲۳ ساله که تعمیرکار موتورسیکلت است نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: دوشنبه‌ بازار زاهدان برای من فقط یک محل تأمین قطعات نیست بلکه جایی است که در آن می‌توان با کمترین هزینه، بهترین جنس را پیدا کرد و با فروشنده‌ها بر سر کیفیت و قیمت گفت‌وگو کرد، بعضی از قطعات موتورسیکلت یا وسایل فنی که در مغازه‌های شهر پیدا نمی‌شود یا خیلی گران است در همین بازار با قیمت مناسب و بدون واسطه به فروش می‌رسد و این موضوع برای من که هنوز سرمایه زیادی ندارم بسیار ارزشمند است.

عبدالرحیم براهویی تصریح کرد: آن‌چه بیشتر از قیمت یا تنوع کالا برای من اهمیت دارد فضای زنده و مردمی بازار است، وقتی از شلوغی خیابان بهارستان عبور می‌کنیم و در میان بساط‌های فروشندگان قدم می‌زنیم انگار وارد دنیایی شده ایم که در آن همه‌چیز جریان دارد، از کودکانی که با خرید خوراکی خوشحالند تا پیرمردهایی که دنبال ابزار خاصی می‌گردند، همه کنار هم هستند و حس غریبی در آن وجود ندارد، بارها شده که در این بازار با فروشنده‌ها دوست شدم و همین روابط انسانی باعث شده است که این بازار برای من چیزی بیشتر از یک محل خرید باشد و نقش عمیق‌تری در زندگی و هویت شهری‌ام پیدا کند.

ساماندهی ۱۱۰ غرفه فعال در دوشنبه‌ بازار زاهدان

به گفته رییس سازمان ساماندهی مشاغل شهری زاهدان، در دوشنبه بازار زاهدان ۱۱۰ غرفه فعال وجود دارد که با هدف ارتقای نظارت و تسهیل فرآیندهای کنترلی از سوی دستگاه‌های مربوطه از جمله اداره بهداشت، تعزیرات حکومتی و اماکن، عملیات نصب شناسه شامل شماره غرفه و نام بهره‌بردار بر روی همه میزهای عرضه در حال انجام است.

حمید روشندل هرمزی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این اقدام موجب می‌شود تا ارزیابی‌ رعایت ضوابط بهداشتی و قیمتگذاری با دقت و سهولت بیشتری انجام شود.

وی درباره ساماندهی بازارهای هفتگی گفت: همه فعالیت‌های صورت‌گرفته در دوشنبه‌ بازار تحت نظارت مستقیم سازمان مشاغل شهری زاهدان بوده و با هدف ایجاد نظم و شفافیت، نقشه‌ای جامع برای استقرار غرفه‌ها طراحی و اجرا شده که بر اساس آن، محل دقیق هر بهره‌بردار تعیین شده است.

با توجه به این‌که کاربری زمین دوشنبه بازار زاهدان به‌صورت موقت تعریف شده امکان اجرای زیرساخت‌های دائمی بر روی آن وجود ندارد

رییس سازمان ساماندهی مشاغل شهری زاهدان همچنین از برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی جمعه‌بازار در محل دائمی آن در محدوده این سازمان خبر داد و افزود: این پروژه همزمان با هفته دولت به بهره‌برداری می‌رسد و امکان انتقال تعداد قابل توجهی از غرفه‌داران بازارهای هفتگی نظیر دوشنبه‌بازار و چهارشنبه‌بازار به محل یادشده فراهم خواهد شد.

هرمزی با اشاره به وضعیت زمین فعلی دوشنبه‌بازار زاهدان خاطرنشان کرد: با توجه به این‌که کاربری این زمین به‌صورت موقت تعریف شده و امکان اجرای زیرساخت‌های دائمی بر روی آن وجود ندارد، هرگونه هزینه‌کرد عمرانی در این محل با خطر تخریب مواجه خواهد بود، از این رو برنامه‌ریزی برای انتقال فعالیت‌ها به مکان‌های دارای مجوز در دستور کار قرار گرفته است.

وی به اقدامات انجام‌شده برای ساماندهی دستفروشان سطح شهر اشاره کرد و بیان داشت: ساماندهی دستفروشان میوه و تره‌بار در خیابان انقلاب به‌طور کامل صورت گرفته و در خیابان امیرالمومنین(ع) نیز زیرساخت‌های لازم برای احداث بازارچه ویژه این قشر فراهم اما فرآیند انتقال هنوز نهایی نشده است.

به گزارش ایرنا، زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان است.