به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد، علیرضا قیامتی در نشست خبری فستیوال بینالمللی «دولت عشق» که عصر سهشنبه در محل بنیاد فردوسی شاخه توس برگزار شد، در خصوص ضرورت و اهداف این فستیوال گفت: همه ما میدانیم که بزرگترین خاورشناسان درباره زبان و ادبیات فارسی بسیار سخن گفتهاند و جذب این زبان و فرهنگِ غنی شدهاند، اینکه شخصیتی مثل رینولد نیکلسون عمرش را برای شرح و تصحیحِ آثار و اندیشههای مولانا میگذارد، نشاندهنده عظمت مولانا است.
این مدرس زبان و ادبیات فارسی بیان کرد: ادوارد براون میگوید هیچ فرهنگی در جهان به اندازه ادبیات فارسی پیام اخلاق، صلح و دوستی را منتقل نکرده است، آندره ژید که از بزرگترین دانشمندان ادبی جهان است، بزرگترین حسرت زندگیاش را در این میداند که زبان فارسی زبان مادریاش نبوده و نتوانسته با گنجینه ادبیات کهن ما ارتباط مستقیم برقرار کند، ویکتور هوگو که آرزو می کرد کاش در دورانی که فردوسی زنده بود میزیست و در کوچه باغهای شیراز، همراه با حافط بزرگ میشد، رابیندرانات تاگور بارها از زبان فارسی گفته است یا هرمان هسه و ولادیمر مینورسکی و دیگر نویسندگان شهیر جهان که دل در گرو زبان و ادبیات فارسی دارند.
دبیر علمی فستیوال بینالمللی «دولت عشق» افزود: ما هم قدر و ارزش زبان فارسی را میدانیم اما تاکنون برای مخابره پیامهای مهرآمیز و صلحدوستِ زبان فارسی به جهان چه کردهایم؟ ما نتوانستیم این ادبیاتی که اینقدر مورد ستایش اندیشمندان بزرگ جهان است را به عوام جهان و اقشار مختلف بشناسانیم.
ادبیات فارسی راه و رسم بهزیستن را به جهان میآموزد
این شاهنامهپژوه با بیان اینکه ادبیات فارسی راه و رسم بهزیستن را به جهان میآموزد، تصریح کرد: این حرف بزرگترین اندیشمندان جهان است. ما باید بکوشیم به هر طریقی بهویژه با زبان هنر و زبان موسیقی عرفانیمان پیامِ ادبیات فارسی را به جهانیان منتقل کنیم. فستیوال بینالمللی «دولت عشق» برای همین اندیشه پدیدآمده تا همین فرهنگ مهرورزی را مخابره کند و به همه اقشار جهان بگوید که ادبیات ما در زمان جنگهای صلیبی، صلح را فریاد زد، مولانا در همین زمان جنگهای صلیبی که خشونت جهان را پر کرده بود، فریاد زد «در کف ندارم سنگ من.. با کس ندارم جنگ من.. با کس نگیرم تنگ من.. زیرا خوشم چون گلستان.. بر آستان آن کس بود.. کو ناطق اخرس بود.. این رمز گفتی بس بود… دیگر مگو درکش زبان».
زبان مولوی در زمان جنگهای صلیبی صلح بوده است
این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی گفت: مولانا در جایی دیگر میگوید «اگر مر تو را صلح آهنگ نیست..مرا با تو ای جان سر جنگ نیست.. تو در جنگ آیی روم من به صلح.. خدای جهان را جهان تنگ نیست» حرف مولانا در زمان جنگهای صلیبی و اوجِ خشونتهای مذهبی این است که هرکسی یک منش، دین و باوری دارد و نباید در برابر یکدیگر بایستیم «نردبانهایی است پنهان در جهان.. پایه پایه تا عنان آسمان… هر گُرُه را نردبانی دیگر است…هر روش را آسمانی دیگر است.. زانک خود ممدوح، جز یک بیش نیست... کیشها زین روی، جز یک کیش نیست» مولانا میگوید یک کیش داریم و آن مذهب عشق است.
اندیشه مولانا باید امروز در جهان پیاده شود
وی افزود: مولانا همه انسانها با هر اندیشه و باوری را زیر پرچم عشق جمع میکند، مذهب عشقی که مولانا میسازد باید راهِ بهزیستن در جهان پرتلاطم و خشونتبار امروز باشد و این اندیشه باید امروز در جهان پیاده شود، این اندیشه هیچگاه خود را برتر ندیده است. او میگوید «این حقیقت دان نه حق اند این همه… نی بکلی باطلانند این رمه.. پس مگو کین جمله دمها باطلاند …باطلان بر بوی حق دام دلاند.. پس مگو جمله خیالست و ضلال… بیحقیقت نیست در عالم خیال.. آنک گوید جمله حقاند احمقیست.. وانک گوید جمله باطل او شقیست» شما یک اندیشمند دیگری پیدا کنید که در قرن هفتم این اندیشه را بیان کند و خودش را حق مطلق نداند و بگذارد همه جهانیان در سرزمین عشق او قدم بگذارند.
علیرضا قیامتی اندیشه مولانا را متعالی و ویژه دانست و گفت: او به جنگهای جهان میخندد و میگوید «جنگ خلقان همچو جنگ کودکان… جمله بیمعنی و بیمغز و مهان» میگوید اینها خیالات و توهمات ذهن است، اگر مذهب عشق حاکم شود و اگر ما عاشق خدا و کمال هستیم مهم نیست از کدام نردبان برویم بالا، دنیا امروز تشنه این اندیشه است و این اندیشه در ادبیات ما وجود دارد، از فردوسی شروع میشود چراکه او بنیانگذار تمام این اندیشهها است «جهان دار بیدین جهان را ندید.. مگر هرکسی دین دیگر گزید..یکی بت پرست و یکی پاک دین.. یکی گفت نفرین به از آفرین.. ز گفتار ویران نگردد جهان… بگو آنچه رایت بود در جهان..».
لزوم درک باورهای متعدد
این عرفانشناس گفت: فردوسی معتقد است باید هر باوری که داریم را بیان کنیم چراکه از بیان کردن، دنیا ویران نمیشود و همین اندیشه مولانا را به آنجا میرساند که میگوید «از نظرگاه است ای مغز وجود.. اختلاف مومن و گبر و جهود.. از نظرگه گفت شان شد مختلف.. آن یکی دالش لقب داد آن الف» اینها همه چشماندازهای مختلف است، چشماندازهای یکدیگر را درک کنیم، در باورهای متعدد و متفاوت جهان یک مسلمان چشمانداز دنیای مسیح را درک کند، زرتشتی چشمانداز دنیای مسیح و یهود را درک کند.
رسالت فستیوال بینالمللی دولتعشق
این پژوهشگر شاهنامه در خصوص رسالت فستیوال بینالمللی دولتعشق گفت: ما برای این آمدیم تا هم فرهنگ مهرورزی و صلح ایران را گسترش دهیم و هم بگوییم مولانای بلخی که همه را واله خود کرده است چه اندیشه صلحطلبانهای داشته. یک اندیشمند آمریکایی گفته در دو یا سه دهه آینده جهان تحت تاثیر مولوی، این عارف بزرگ ایرانی قرار خواهد گرفت، وقتی ۹۰ میلیون نسخه از ترجمه دیوان شمس و مولوی در قاره آمریکا به فروش میرسد میبینیم این پیشگویی چندان دور از واقعیت نیست.
افکار مولانا پایهگذار اندیشههای روانشناسانه است
علیرضا قیامتی گفت: ما فستیوال دولت عشق را با این بنیان که فرهنگ بهزیستن، مهرورزی و صلح جهانی را فریاد کند پایهگذاری کردهایم. اندیشه مولانا باید توسط عوام جهان درک شود، این اندیشه کارکردهای مختلف دارد و باید در ورای قرون بماند و عوام و خواص جهان با آن ارتباط داشته باشند، با شعر و اندیشههای مولانا امروز مردم زیادی در جهان درمان میشوند و اندیشههای روانشناسانه شکل میگیرد بسیاری از نظرات یونگ و اریک فروم و.. ۷۰۰ سال قبل توسط مولانا بیان شدهاند.
وی افزود: بنیان این فستیوال با یک ساز و کار جدی و ویژه به این نوع نگاه و اندیشه که همبستگی بشری را پدید می آورد راه افتاد. این فستیوال افراد را فازغ از هر نژاد و مذهبی افراد را گردهم میآورد چراکه فرهنگ ایران اینگونه است. این رویداد توسط علی پژوهشگر شکل گرفته و همراهان او نظیر پروین امینآراسته، گلرخسار صفی آوا مادر ملت تاجیک، آسین چلپی از نوادگان مولانا و.. او را در برگزاری این برنامه یاری میکنند.
قیامتی بیان کرد: اساتید مطرحی نظیر کیوان ساکت، حسامالدین سراج، خالف پسر استاد دولتمند، بیدل پورعطایی و حسین درپور از موسیقی عرفانی خراسان و هنرمندانی از کشور ترکیه، خواجه ابراهیم احراری هنرمند و صوفی افغانستان، دکتر سکینه یعقوبی هم که از صد بانوی نیک اندیش و تاثیرگذار جهان بوده و پوران درخشنده با این فستیوال همراه هستند.
دولت عشق؛ فرصتی برای معرفی فرهنگ ایرانی به جهانیان
دبیر علمی فستیوال بینالمللی «دولت عشق» گفت: بنیاد فردوسی شاخه توس، شهرداری و گردشگری قونیه، بنیاد فرهنگ تاجیکستان، انجمن جامی افغانستان، دانشگاه سلجوق و.. نیز از برگزاری این رویداد حمایت میکنند. برگزارکنندگان این فستیوال با عشق و شوریدگی کار میکنند و رسالت و اندیشه مشخصی دارند، این رویداد فرصت خوبی برای معرفی فرهنگ ناب ایرانی به جهانیان است.
وی افزود: هرچند مولانا متعلق به حوزه تمدنی ایران فرهنگی است اما در عین حال متعلق به تمام جهان است. مولانا بر چکاد قله عرفان است.
قیامتی اظهار کرد: این رویداد شامل برنامههای جنبی متنوعی نظیر رویدادهای علمی، آموزشی، سیاحتی و تفریحی است و از ۶ مهر همزمان با روز مولانا در قونیه برگزار می شود و تا ۱۷ مهر ادامه دارد. این رویداد یک پویش جهانی است که در سالهای بعد نیز در تاجیکستان، پاریس و.. برگزار خواهد شد.
ما همه فرزندان مولانا و فردوسی و.. هستیم
در بخشی دیگر از این برنامه علی پژوهشگر، مدیر و موسس فستیوال بینالمللی «دولت عشق» که با تماس تصویری به این نشست متصل شده بود، گفت: ما همه فرزندان مولانا و فردوسی و بزرگان زبان و ادبیات فارسی هستیم و در ایام این فستیوال به خانه مولانا میرویم تا صرفاً از عشق و صلح و مهر حرف بزنیم «در این خاک در این مزرعه پاک.. به جز عشق به جز مهر دگر هیچ مکارید».
وی افزود: این هدفی است که ما سالها در رومی آکادمی به دنبال آن بودهایم اینکه تلاش کنیم این صدا را به عالم برسانیم، ما سپاسگزار مردم قونیه هستیم بابت مهماننوازی بیشائبهشان. ما به قونیه نمیرویم که بگوییم مولانا مالِ ماست و متعلق به شما نیست! چراکه خود مولانا میگوید «مکانم لامکان باشد» ما میرویم که بگوییم فرزندان عشق هستیم. اگر صلح هم بخواهیم باید اول عشق را صدا بزنیم، امیدوارم در سراسر عالم به صلح برسیم و این صلح همواره بتابد.
این پژوهشگر موسیقی ادامه داد: وقتی در میان مردم آمریکا زندگی کنید، خواهید دید که زمانیکه نام بزرگان ادبیات فارسی میآید، اشک در چشمان این مردم حلقه میزند، آنان مذهب عشق را به درستی درک کردهاند.
مردم ایران، مردمی طالب صلح و دوستی هستند
کیوان ساکت، نویسنده و نوازنده ایرانی نیز در این نشست در گفتوگوی زنده تصویری گفت: امسال اولین سالی است که با عشق و علاقه به این فستیوال میپیوندم، چراکه سخن مولانا سخن عشق است. امیدوارم بتوانیم با استفاده از این فستیوال به جهانیان این پیام را برسانیم که مردمانی جنگطلب نیستیم بلکه طالب دوستی و صلح هستیم.
وی افزود: امیدوارم مانعی بر سر راه این فستیوال به وجود نیاید و بتوانیماز این طریق فرهنگ ایران را از جنبههای گوناگون به جهان معرفی کند. ساز های ایرانی مادر اغلب سازهای غربی هستند. امروزه در موزههای بزرگ دنیا دگرگونی ساز سنتور را میبینیم. ساز بربط ما که به اروپا رفت پدر بسیاری از سازها است.
جهان وامدار فرهنگ ایران است
این پژوهشگر موسیقی بیان کرد: جهان به ایران بدهکار است، زیرا وامدار فرهنگ ایران است. باید امروز این فرهنگصلحدوستی را از زوایای گوناگون به مردم جهان نشان دهیم، همه کمک کنیم این فرهنگ و زیباییهای فراوانِ این فرهنگ نشان داده شود. کاش در تمام جهان این گونه فستیوالها در روز تولد مولانا برگزار شوند. فرهنگ ایران فرهنگِ صلحدوست و انسانسازی است، از شعر و ادبیات، تا موسیقی و نقاشی آن انسانساز است.
کیوان ساکت بیان کرد: در میان کسانی که شعر مولانا را میخوانند محال است یک بار یک رفتار ناشایست از کسی ببینید، ما می خواهیم عشق را با خودمان به قونیه ببریم و از آنجا به دیگر مناطق دنیا. امیدوارم تمام شما را آنجا ببینم و آنجا از یکدیگر بیاموزیم و از فرهنگ این کهن بوم و بر یاد بگیریم.
پروین امینآراسته، بنیانگذار خیریه امین نیز گفت: هر سال هنرمندان زیادی از این خیریه به جامعه فرهنگ و ادب در جهان پا میگذارند که در روند بهبود خانواده و جامعه موثر هستند، عظم ما محبت و خدمت به جهان و رسم ما عشق ورزیدن و آرمان ما پرورش حامیان نوع بشر است.
وی افزود: امیدوارم دست در دست هم بتوانیم عشق و صلح مولانا را گسترش دهیم، رومی آکادمی این کار را به نحو احسن انجام می دهد.
در انتهای این نشست، از پوستر دومین فستیوال بینالمللی دولتعشق رونمایی شد.
به گزارش ایبنا؛ فستیوال بینالمللی «دولت عشق» ۶ تا ۱۷ مهرماه ۱۴۰۴ در قونیه با همراهی تورکیش ایرلاین و بنیاد فردوسی شاخه توس برگزار میشود. علاقهمندان برای شرکت در این فستیوال میتوانند به سایت www.magicalnap.com مراجعه نمایند یا در واتساپ به شماره ۸۱۸۲۹۰۰۹۶۵ پیام دهند.
∎