به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در ارومیه، حجت‌الاسلام علی صدرایی خویی، صبح سه‌شنبه، در کارگاه آموزشی «آشنایی با نسخ خطی و تصحیح متون چاپ سنگی» که از جمله برنامه‌های طرح «آفتاب کتاب» است، بیان کرد: نسخه خطی به آثاری دست‌نوشت روی کاغذهای دست‌ساز می‌گویند و تمامی ادیان، مذاهب، اقوام و تمدن‌ها، نسخه خطی دارند و ابعاد مختلف نسخه‌های خطی شامل ابعاد علمی، فرهنگی، هنری، اخلاقی، مذهبی، عرفانی و معنوی، نقش سازنده‌ای در ارتباط و گفت‌وگو و تعامل دارند.
این نسخه پژوه با تأکید بر لزوم گردآوری، سازماندهی، تهیه شناسنامه و ثبت با حفظ هویت و مالکیت نسخ خطی بیان کرد: دارندگان نسخه‌های خطی شامل بخش خصوصی، مدارس حوزه علمیه، کتابخانه‌های عمومی، خانواده‌ها، اماکن متبرکه هستند و باید تدابیر لازم برای ساماندهی نسخ در دست آنها با حفظ مالکیت مادی و معنوی افراد اتخاذ شود.
وی در ادامه، مطالبی پیرامون رویکردهای نوین در نسخ خطی، گردآوری، حفظ و نگهداری نسخ خطی، فهرست‌نویسی، مراجعه کنندگان و استفاده کنندگان نسخ خطی و چالش‌های این حوزه بیان کرد.
ابوالفضل مرادی رستا، استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان تهران نیز در این کارگاه به تعریف چاپ، انواع چاپ و تاریخچه آن در ایران و جهان پرداخت و گفت: انتقال هر نوع نوشته، نقش و تصویر بر روی یک ماده یا متریال خاص در تیراژ بیشتر از یک، با شکل و فرم و مطلب یکسان را چاپ می‌گویند.
وی ادامه داد: چاپ سنگی در سال ۱۹۷۶ میلادی توسط آلمانی‌ها ابداع شد و روش کار چاپ سنگی بدین صورت است که تصاویر یا مطالب مورد نظر بر روی کاغذهای پلاستیکی مخصوص زردرنگ حک می‌شد و سپس بر سطح سنگ‌های مخصوص ساییده و داغ، انتقال داده می‌شد و با استفاده از اسید نیتریک، نوشته را روی سنگ برجسته می‌کردند.
این مدرس دانشگاه با اشاره به ضرورت پژوهش در نسخه‌های چاپ سنگی بیان کرد: نسخه‌های چاپ سنگی، در واقع نوعی نسخه خطی تکثیر شده هستند و به علت شمارگان اندک، گاهی جزو نسخه‌های منحصر به فرد تألیفات محسوب می شود؛ آشنایی با یافته ها و نظریات درج شده در آثار چاپ سنگی و تکمیل نقشه کامل تاریخ علوم اسلامی، از ضروریات تحقیق در مورد آنها است.
وی سخنان خود را با تعریف تصحیح آثار خطی و چاپ سنگی، مراحل، ضروریات و رویکردها پایان داد.
به گزارش ایبنا؛ پرسش و پاسخ و معرفی آثار و پایگاه های اطلاعاتی حوزه نسخ خطی و چاپ سنگی، بخش پایانی این کارگاه بود.
∎