
نیویورکتایمز نوشت: پس از حملات شبانه به ایران، رئیسجمهور ترامپ روز یکشنبه این عملیات را «موفقیتآمیز» اعلام کرد و گفت که تأسیسات غنیسازی هستهای ایران «کاملاً و بهطور کامل نابود شدهاند». اما این اظهارات زودهنگام او با ارزیابیهای محتاطانهتر ارتشهای ایالات متحده و اسرائیل در تضاد است.
به گزارش انتخاب، به گفتهی دو مقام اسرائیلی مطلع از این موضوع، ارتش اسرائیل در تحلیل اولیه خود معتقد است که سایت هستهای بهشدت مستحکم فردو، در پی حملهی روز یکشنبهی آمریکا دچار آسیب جدی شده، اما بهطور کامل نابود نشده است. این مقامات همچنین گفتهاند که بهنظر میرسد ایران تجهیزات، از جمله اورانیوم، را پیشتر از این سایت منتقل کرده است.
یک مقام ارشد آمریکایی نیز بهطور مشابه اذعان کرده که حمله به سایت فردو نتوانسته این تأسیسات مستحکم را نابود کند، اما گفته حمله آسیب شدیدی وارد کرده و آن را «از دور خارج کرده است». این مقام همچنین یادآور شد که حتی ۱۲ بمب نفوذگر به پناهگاه (bunker-buster) نیز نمیتواند این سایت را بهطور کامل نابود کند.
ارزیابی خسارات از سوی اسرائیل و ایالات متحده همچنان ادامه دارد و هنوز نتیجه نهایی اعلام نشده است. این مقامات به شرط ناشناسماندن درباره اطلاعات اطلاعاتی سخن گفتهاند.
در حملات شبانه، ایالات متحده سه سایت هستهای را هدف قرار داد، از جمله پرتاب بمبهای ۳۰ هزار پوندی نفوذگر بر سر سایت فردو، مهمترین تأسیسات هستهای ایران.
در یک نشست خبری در صبح یکشنبه، مقامهای ارشد پنتاگون نیز در حالی که سخنان ترامپ درباره موفقیت عملیات را تکرار کردند، گفتند که ارزیابی نهایی زمان خواهد برد. ژنرال دن کین، رئیس جدید ستاد مشترک ارتش آمریکا، گفت که ارزیابی اولیه نشان میدهد هر سه سایت دچار «آسیب و ویرانی شدید» شدهاند، اما افزود هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا ایران همچنان بخشی از توانایی هستهای خود را حفظ کرده یا نه.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در یک نشست خبری اعلام کرد که کشور در حال «محاسبه میزان خسارات» ناشی از این حمله است.
ارزیابی اولیه اسرائیل بر اساس تصاویر ماهوارهای اسرائیلی و عکسهای هوایی تکمیلی از محل، بهعلاوه رصد اطلاعاتی اسرائیل از سایت فردو صورت گرفته است.
تصاویر ماهوارهای جدید که اندکی پس از حملههای آمریکا به سایت فردو گرفته شدهاند، نشانههایی از آسیب و احتمالاً حفرههای ورودی ناشی از برخورد بمبها را نشان میدهند. این تصاویر که توسط شرکت Planet Labs ثبت شدهاند، تغییراتی در ظاهر زمین و گردوغبار در نزدیکی محلهای احتمالی برخورد را به تصویر کشیدهاند.
اسرائیلیها در ارزیابی خود همچنین تصاویر ماهوارهای چند روز پیش از حملات آمریکا را نیز بررسی کردهاند. آنها معتقدند این تصاویر نشان میدهد ایران در حال انتقال اورانیوم و تجهیزات از سایت فردو بوده است.
تصاویر ماهوارهای منتشر شده توسط شرکت Maxar Technologies به مربوط به همان بازه زمانی هستند، ۱۶ کامیون باری را در نزدیکی یکی از ورودیها نشان میدهد. تحلیل مرکز منبعباز در لندن (Open Source Centre) حاکی از آن است که ممکن است ایران در حال آمادهسازی سایت برای یک حمله بوده باشد. مشخص نیست دقیقاً چه چیزی، اگر چیزی، از تأسیسات خارج شده است.
میک مالروی، مقام پیشین پنتاگون در دولت اول ترامپ و افسر سابق سیا، درباره این حمله گفت: «با نوع و مقدار مهمات استفادهشده، احتمالاً این عملیات برنامه تسلیحات هستهای ایران را بین دو تا پنج سال به عقب خواهد انداخت.»
او افزود: «در روزهای آینده ارزیابی کامل خسارات جنگی انجام خواهد شد تا نتیجهگیری دقیقتری حاصل شود.»
∎