بر اساس داده‌های سازمان هواشناسی در هفت روز منتهی به ۱۶فروردین ۳.۹میلیمتر بارش دریافت شده که این میزان در بلندمدت ۷.۸میلیمتر بوده است؛ بنابراین ۴۹.۹ درصد بارش کمتری در این بازه زمانی داشته‌ایم. همچنین از ابتدای ماه جاری تا ۱۶ فروردین در کشور به‌طور میانگین ۱۴.۵میلیمتر بارش ثبت شده، در حالی که میزان آن در بلندمدت ۲۰.۲میلیمتر است. در نتیجه ۲۸.۱ درصد با کاهش بارش نسبت به بلندمدت روبه‌رو بوده‌ایم.
از ابتدای سال آبی جاری تا ۱۶ فروردین به‌طور میانگین ۱۱۴.۱ میلیمتر بارش در کشور ثبت شده که نسبت به میانگین بلندمدت (۱۸۱.۶ میلیمتر) با کاهش ۳۷.۱درصدی بارش روبه‌رو هستیم. جدول اطلاعات پهنه‌ای بارش استان‌ها از ابتدای سال آبی جاری (اول مهر سال گذشته) نشان می‌دهد تنها استان مازندران نسبت به دوره بلندمدت بارش بیشتری دریافت کرده که این میزان ۲.۲درصد است. بارندگی در دیگر استان‌ها نیز کمتر از حد نرمال بوده است و در این زمینه هرمزگان بدترین وضعیت را تجربه می‌کند؛ چراکه در سال آبی جاری ۷۵.۹ درصد کمتر از حد نرمال بارش دریافت کرده است. سیستان و بلوچستان نیز در سال آبی جاری ۷۵.۴ درصد کمتر از حد نرمال بارش ثبت کرده است. استان تهران نیز از جمله استان‌هایی است که با کم‌بارشی روبه‌رو بوده است.
در حالی که میانگین بارش تهران در بلندمدت ۱۹۵.۵میلیمتر است ولی در سال آبی جاری تنها به‌طور میانگین ۱۱۴.۵ میلیمتر بارش داشته که نشان‌دهنده کاهش ۴۱.۴ درصدی بارش در این استان است.
پیش‌تر فیروز قاسم‌زاده، مدیرکل دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور گفته بود: «براساس تازه‌ترین گزارش هفتگی شاخص‌های مهم آب و برق درخصوص بارش‌های منتهی به ۱۵فروردین ۱۴۰۴، میزان ورودی آب به مخازن سدهای کشور در سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۸ درصد کاهش یافته است، به عبارت دیگر میزان ورودی به مخازن سدهای کشور در سال آبی گذشته ۲۱.۲۱میلیارد مترمکعب بوده و اکنون به ۱۳.۱۵میلیارد مترمکعب رسیده است».وی در مورد حجم آب سدها نیز عنوان کرده بود: «آمارها تا ۱۵ فروردین امسال نشان می‌دهد حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور با ۱۷ درصد کاهش نسبت به سال گذشته به ۴۸درصد رسیده است.
اما میزان خروجی آب از مخازن سدهای کشور در این بازه زمانی نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته با ۵ درصد کاهش از ۱۳.۶۴میلیارد مترمکعب به ۱۲.۹۷میلیارد مترمکعب رسیده است».
چراغ قرمز بارش بهاری
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی درباره وضعیت فعلی بارش باران نسبت به سال گذشته به ما می‌گوید: سال گذشته در بازه زمانی مشابه حدود ۱۴۷میلیمتر بارندگی داشتیم؛ اما امسال تاکنون ۱۴میلیمتر بارندگی دریافت کرده‌ایم و این آمار، متفاوت و نگران‌کننده است؛ در شرایط نرمال باید به صورت میانگین حدود ۱۸۲میلیمتر بارش در این بازه از سال می‌داشتیم. با شرایط موجود درصد قابل توجهی کم‌بارشی داریم.
وی در ادامه اضافه می‌کند: در سال آبی گذشته شاهد پاییز و زمستان کم‌بارش بودیم؛ اما بهار پربارشی را پس از آن تجربه کردیم که توانست کمبودها را جبران کند. اما امسال شاهد چنین اتفاقی نبودیم و ۳۰درصد از حالت نرمال در همین فصل بهار عقب هستیم. به صورت کلی تا اینجای سال آبی در سه فصل پاییز، زمستان و تا امروز از فصل بهار سال خوبی را نداشتیم و با کم‌بارشی مواجه هستیم. از لحاظ اعداد و ارقام در زمستان ۳۰درصد و در پاییز هم ۴۶درصد کمبود بارش داشتیم و از ابتدای سال آبی تاکنون ۳۷درصد نسبت به شرایط نرمال عقب هستیم.
این مقام مسئول در مورد موج بارشی در فروردین نیز اظهار می‌کند: تا پایان فروردین دوباره شاهد موجی از بارش خواهیم بود؛ اما خیلی بعید به نظر می‌رسد که بتواند کمبودها را جبران کند. در دو هفته آینده در مناطق نیمه جنوبی به صورت کلی شاهد بارش نخواهیم بود. در روزهای دوشنبه تا پنجشنبه هفته بعد در بخش‌هایی از شمال‌غرب و غرب کشور بارش باران را خواهیم داشت و در بقیه مناطق کشور بارش قابل ملاحظه‌ای نداریم.
وظیفه با بیان اینکه در دو هفته باقی مانده از فروردین ناترازی‌ها تشدید خواهد شد و بعید است در اردیبهشت این کمبود جبران شود، می‌گوید: بارش باران در اردیبهشت به تنهایی ۸ درصد از بارش سال آبی را تأمین می‌کند و بعید به نظر می‌رسد حدود ۴۸درصد بارش داشته باشیم تا ناترازی را جبران کند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در مورد گزارش دفتر اطلاعات و داده آب کشور که گفته بود در ۵۰۰ سال اخیر بدترین فصل بهار را داریم، تصریح می‌کند: هیچ شکی در این نیست که در این فصل شرایط مطلوب نداریم و ممکن است خشک‌ترین فصل را به صورت منطقه‌ای تجربه کنیم، اما به صورت کلی نمی‌توانیم آن را خشک‌ترین فصل در نیم قرن اخیر بدانیم. غرب کشور و استان‌های چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد نسبتاً زمستان خوبی نداشتند؛ اما بهار خوبی داشتند که این بارش‌ها توانسته تا حدودی ناترازی‌ها را در این مناطق جبران کند.
وی در ادامه وضعیت دیگر استان‌ها را نیز تشریح می‌کند و می‌افزاید: کمبود بارش از ابتدای سال آبی در مناطق جنوبی و جنوب شرق کشور بیشتر خودنمایی کرده که استان‌های هرمزگان، بوشهر، جنوب کرمان، جنوب فارس، سیستان و بلوچستان و در نهایت استان اصفهان بدون بارش بوده و یا بارش بسیار جزئی را شاهد بوده‌اند. استان‌های چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و کرمانشاه تا این لحظه بارش‌های خوبی داشته‌اند که توانسته تا حدودی کم‌بارشی‌های شدید زمستان را جبران کند.
تابستان گرمی پیش رو داریم
رئیس مرکز اقلیم در مورد تابستان پیش رو عنوان می‌کند: در تابستان پیش رو انتظار داریم دمای متوسط کشور نسبت به ۳۰-۴۰سال اخیر یک درجه در همه مناطق کشور به جز سیستان و بلوچستان و شرق هرمزگان بیشتر باشد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد مانند سال گذشته موج گرمایی را در طول هفته تا ۶درجه یا بیشتر شاهد خواهیم بود و مصرف انرژی نیز افزایش خواهد یافت. بنابراین شرایط جوی روی انرژی هیدرولیک اثر منفی می‌گذارد؛ این افزایش دما تبخیر آب‌های موجود را هم تشدید خواهد کرد. روی هم رفته در تابستان نیاز بیشتری به آب داریم و شرایط خیلی مطلوب نخواهد بود.این مقام مسئول در پایان در مورد شرایط ذخیره آب در پشت سدها می‌گوید: براساس آخرین گزارشی که دفتر اطلاعات و منابع آب کشور منتشر کرده، شرایط ذخیره‌سازی خوب نیست و به‌طور کلی به جز چند سد، دیگر سدهای کشور حال خوبی ندارند.
خبرنگار تحریریه جوان قدس: خدابخش حکیمی