به گزارش قدس آنلاین، پس از اعلام نامزدهای جشنواره فیلم فجر در بخش های مختلف، جای خالی برخی نام ها در فهرست اعلامی سوال برانگیز شد؛ یکی از آنها فیلم «خدای جنگ» بود که در هیچ رشته ای (جز جلوه های بصری) نامزد نشده بود. اگرچه این اتفاق برای بسیاری از فیلم های دیگر هم رخ داده بود اما فیلم پرخرج سازمان اوج که اثر بهتری در میان دیگر فیلم های ارگانی بود، سازگار با سلیقه داوران این دوره از جشنواره نبود.
اگرچه دست اندرکاران جشنواره برای اینکه این کدورت را از دل سازندگانش درآوردند، سیمرغ ویژه جشنواره را برای «خدار جنگ» کنار گذاشتند اما عوامل فیلم برای دریافت این جایزه دست رد سینه برگزارکنندگان زدند و با انتشار متنی، گله هایشان را مطرح کردند و نوشتند؛ «آنچه در جریان اعلام نامزدهای جشنواره چهل و سوم فیلم فجر رویداد، موجب حیرت بسیاری از علاقمندان سینما و فعالان رسانه‌ای شد. مخاطبان مردمی و خبرنگاران از طیف‌های مختلف که در این ایام به تماشای فیلم‌های حاضر در این دوره از جشنواره نشستند، عدم نامزدی «خدای جنگ» در رشته‌های مختلف را سوال برانگیز تلقی کرده‌اند.»
در این متن آمده بود که «با احترام به تصمیم هیات داوران و دبیر، فیلمی که در هیچ رشته‌ای جز جلوه‌های بصری نامزد نشده، طبعا نمی تواند بهترین فیلم دبیر، یا بهترین فیلم از نگاه ملی یا عناوین دیگر باشد. این سیمرغ را هم ذیل همان تقسیم بندی که در جریان نامزدی آثار اتفاق افتاد، تقسیم کنید.»
در مراسم اختتامیه هیچکدام از عوامل «خدای جنگ» برای دریافت جایزه در سالن حضور نداشتند. به نظر می سد که برگزیدگان بخش بهترین فیلم از نگاه ملی (ویژه سردار شهید قاسم سلیمانی) چندان دل خوشی از سیمرغ این بخش نداشتند چرا که تهیه کننده «ناتور دشت» دیگر فیلم برگزیده این بخش هم در سالن نبود و جانشین تهیه‌کننده فیلم، این جایزه را دریافت کرد.
* جشنواره ملی یا میلی؟
ماجرا فقط به همین جا ختم نشد و نامزدهای بخش های مختلف که دست خالی از تالار وحدت به خانه رفتند نیز زبان به گلایه گشودند. شهاب حسینی که یک بازی تماشایی در فیلم «رها» داشت، دقایقی پس از پایایان اختتامیه در متنی نوشت: «رها» برای بنده کوچک و گروه سازنده آن، انگیزه ای بزرگتر فراتر و عمیق تر از حضور در جشنواره و کسب عنوان داشت که مدت هاست میلی بودن این جشنواره به یقین همگان رسیده است.»
محمدرضا خردمندان، کارگردان «ناتوردشت» هم که فیلمش جزو آثار خوب این دوره بود و در میان فهرست کاندیداها جایی نداشت در متنی از نادیده گرفتن شدن اثرش در جشنواره فیلم فجر انتقاد کرد و خطاب به مردم نوشت: «سیمرغ ما، مهر شما در برابر بی مهری هیأت داوران است. دست همه شما مردم و منتقدین و اساتید عزیزی که با زبان و قلم هایتان از «ناتور دشت» حمایت کردید و یا با نقدهایتان ضعف هایمان را گوشزد کردید به گرمی می فشارم و قدردانم. به امید دیدارتان در اکران عمومی.»
طیف منتقدان به نتایج این دوره از جشنواره فقط در میان نامزدها و شرکت کنندگان نبود و چند روز قبل از مراسم اختتامیه، «صبح سینما» مدعی شد که کمال تبریزی، عضو هیئت داوران چهل و سومین جشنواره فیلم فجر از حضور در اختتامیه این رویداد انصراف داده و حضور نخواهد یافت و دلیل این تصمیم، نارضایتی تبریزی از نتایج داوری‌ها عنوان شده بود. اگرچه کمال تبریزی در اختتامیه حضور یافت و به روی صحنه هم آمد اما به نظر می رسد که آتش اختلافات میان هیئت داوران این دوره، زیر خاکستر پنهان شده است.
انصراف بهرام رادان از حضور در جمع هیات داوران جشنواره، آن هم یک هفته قبل از اختتامیه، از اتفاقات عجیب این دوره بود. اگرچه او دلیلی انصرافش را طولانی شدن مدت زمان بازگشتش از سفر عنوان کرده بود اما داوری جشنواره را با چالشی جدی روبرو کرد که چگونه با تعداد زوج داوران می‌توان رای گیری کرد؟ اگر سه نفر به یک گزینه رای مثبت و سه نفر رای منفی بدهند چه اتفاقی می‌افتد. با توجه به زمان کناره گیری رادان و نبود شرایط جایگزینی او، هیئت داوران این دوره، شش نفره بود.
* تیغ تان را در مواجهه با فیلم های ارگانی تیز کنید!
بزرگترین چالش پیش روی مجریان این دوره از جشنواره فیلم فجر، تعدد آثار راه یافته به بخش مسابقه بود. زمانی که ۳۳ فیلم برای رقابت در این دوره انتخاب شدند و به تبع سالهای گذشته تعداد زیادی از آنها، فیلم های ارگانی بودند، این فرضیه قوت گرفت که ممکن است رضایت مخاطبان نادیده گرفته شده باشد. به بیان دیگر از میان ۳۳ فیلم احتمالا به تعداد انگشتان دست، فیلم خوب وجود دارد و طبعا هرچه فاصله میان تعداد فیلم های خوب با آثار متوسط و بد، کمتر باشد، ذهنیت مخاطبان درباره کلیت جشنواره مثبت خواهد بود. آنچه جشنواره فیلم فجر را در سالهای نخست برگزاری اش، برای مردم و علاقه مندان به سینما تبدیل به بزرگترین و مهمترین اتفاق فرهنگی و هنری سال کرده بود، تماشای آثار خوب و تماشایی برای اولین بار در سینما بود، اتفاقی که در سالهای اخیر به دلیل کثرت فیلم های راه یافته به جشنواره، تکرار نشد و از طول صف طویل مخاطبان کاست.
با وجود اینکه بضاعت سینمای ایران در دهه نود و سده جدید با حضور فیلم اولی هایی که آثار درخشانی داشتند، امید بخش بوده و باعث شده که عوامل حرفه ای سینما پای کار فیلم اولی ها بیایند و ظهور استعدادهای آینده دار سینمای ایران در از میان آنها، برای سینمای ایران امیدبخش است اما حضور فیلم اولی هایی که آثارشان در حد اکرانهای هنر و تجربه است، جشنواره فیلم فجر را با خطر ریزش مخاطب مواجه می کند. در میان ۱۳ فیلم اولی این دوره از جشنواره، تعداد معدودی فیلم خوب حضور داشت و می شد با تصمیمی منطقی و شجاعانه، این تعداد را کم کرد بویژه فیلم اولی هایی که آثارشان با حمایت و سفارش ارگان ها ساخته شده بود.
* جای فیلم های خوب، نه متوسط و بد
اگرچه در این دوره از جشنواره، دست ابراهیم حاتمی کیا از گرفتن سیمرغ کوتاه ماند اما فیلمش که یک نسخه سینمایی از سریال درحال ساخت ست، توانست پنج سیمرغ را در بخش های مختلف بگیرد.
حضور آثاری که نسخه سینمایی سریالهای در حال ساخت هستند و با امکانات فراوان دولتی و ارگانی ساخته می شوند، شرایط رقابت را برای دیگر آثار نابرابر می کند. علاوه بر نسخه سینمایی سریال تلویزیونی «موسی کلیم الله»، فیلم «اشک هور» هم که نسخه سینمایی سریال «قرارگاه سری نصرت» بود در جشنواره امسال حضور داشت.
با وجود امکانات گسترده و بودجه هنگفتی که در اختیار حاتمی کیا برای ساخت سریال «موسی کلیم الله» قرار گرفته بود، این فیلم توانست در بخش های بهترین جلوه‌های ویژه بصری و دستاورد فنی، بهترین چهره‌پردازی، بهترین طراحی لباس، بهترین طراحی صحنه، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، جایزه بگیرد.
اگرچه داوران درباره آنچه روی پرده می بینند قضاوت می کنند و نه پروسه تولید فیلم، اما بهتر است که رویه حضور نسخه های سینمایی سریالهای تلویزیونی در جشنواره فیلم فجر رایج نشود زیرا سریالهایی که با بودجه الف ویژه در صدا و سیما ساخته می شوند حتما رقابت برابری با فیلم های مستقل ندارند، اگرچه فیلم های ارگانی هم شرایط رقابت را برای فیلم های مستقل یا کم هزینه، سخت می کنند.
بهرحال پرونده چهل و سومین دوره از جشنواره فیلم فجر با اتفاقات عجیبی همچون انصراف یکی از داوران و انصراف یکی از فیلم های برگزیده به پایان رسید اما اشکالاتی که در جان این جشنواره رخنه کرده، با تغییر دبیر و سیاست های وزارت ارشاد در دولت های مختلف به قوت خود باقی است.
توقع جامعه سینمایی و علاقه مندان به هنرهفتم از سیاستگزاران و مجریان جشنواره در سال آینده این است که جسارت بیشتری در انتخاب فیلم های رقابتی و تقسیم جوایز داشته باشند چرا که جای فیلم های متوسط و بد در جشنواره فیلم فجر نیست و حتما یک بسته جمع و جور و خوب، راضی کننده تر است.