دکتر امیرحسین حقیر روز سهشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: سه درصد دیگر علت کمردردها «غیرمکانیال» شامل عفونت ستون فقرات، ایجاد تومورهای بدخیم در این نواحی، مشکلات روماتولوژی، احشای داخل شکم از جمله درد کمر ناشی از مشکلات رحم، کلیه و پانکراس است.
وی بیان کرد: این در حالی است که کشیدگی عضلانی و تاندونی یا به اصطلاح strain and sprain شایعترین علت کمردرد در علل مکانیکال است که بیش از ۹۰ درصد این موارد را به خود اختصاص داده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: رعایت نکردن وضعیت مناسب ستون فقرات و خم شدنهای مکرر سبب آسیب عضلات و تاندونها و در نتیجه منجر به دردکمری میشود که با حرکت شدت می یابد.
وی اظهار کرد: درمان کمردردهای با علل مکانیکال با اقدامات درمانی ساده و محدودیت فعالیت کوتاه مدت و پرهیز از غوز کردن و ورزش منظم روزانه بهبود می یابد، ولی باید در نظر داشت اگر این کمردرد با محدودیت فعالیت و مسکن بهبود نیابد باید جدی گرفته شود.
حقیر افزود: در واقع در بیشتر موارد کمردرد با یک دوره چهار تا ۶ هفته درمانی بدون نیاز به بررسی تصویربرداری بهبود مییابد و تنها در صورتی که با وجود همه این اقدامات دردکمر بیش از چهار تا ۶ هفته طول بکشد، فرد باید به پزشک مراجعه کند.
وی گفت: اما در کمردردهای ناشی از علل نا مکانیکال و ناشی از احشای داخل شکم، علائم هشداردهنده وجود دارند که میتوانند نشانهای از یک مشکل جدیتر باشند،در صورتی که فرد این علائم را تجربه کند، باید به سرعت به پزشک مراجعه کند و بر اساس تشخیص پزشک، درمان یا از طریق جراحی و یا از طریق درمان آنتی بیوتیک انجام خواهد شد.
تروما یا آسیب شدید از علائم هشدار دهنده کمردرد
جراح مغز و اعصاب و فوق تخصص جراحی ستون فقرات دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: یکی از اصلیترین علائم هشداردهنده کمردرد، تروما یا آسیب شدید است. اگر فردی در اثر یک حادثه یا سقوط شدید، یا تصادف خودرو دچار کمردرد شود، باید فوراً به پزشک مراجعه کند و این میتواند به معنای شکستگی یا آسیب شدید به ستون فقرات باشد، بهویژه در افراد مسن یا کسانی که دچار پوکی استخوان هستند.
وی بیان کرد: گاهی کمردرد در افراد با علائم عصبی بروز میکند که ضعف، بیحسی یا گزگز در پاها، یا از دست دادن حس در اندامهای تحتانی میتواند نشانهای از فشار به اعصاب یا نخاع باشد. همچنین اگر فردی مشکلاتی در کنترل مثانه یا روده داشته باشد، این علائم باید جدی گرفته شود و نیاز به ارزیابی فوری دارد.
حقیر گفت: در برخی موارد یک سرطان در ناحیه دیگری با گسترش به ستون فقرات به خصوص ستون فقرات پشتی منجر به فشار به نخاع و در نتیجه ضعف در اندام تحتانی میشود، لذا بروز ضعف در اندام تحتانی و پاها جدی بوده و باید کل ستون فقرات بررسی شود.
کمردرد و گسترش سرطان در ناحیه ستون فقرات
فوق تخصص جراحی ستون فقرات دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص علائم هشداردهنده وجود یک بیماری جدیتری مثل سرطان در کمردرد، بیان کرد: اگر کمردرد همراه با کاهش وزن غیرقابل توجیه (بیش از یک کیلوگرم در ماه) باشد، این کاهش وزن یک علامت هشدار در کمردرد بوده و باید جدی گرفته شود.
وی افزود: همچنین اگر فردی که سابقه سرطان دارد و دچار کمردرد شود، این علائم میتوانند نشانهای از متاستاز یا انتشار سرطان به نواحی دیگر از جمله ستون فقرات باشند.
حقیر ادامه داد: به طور مثال فردی که سابقه سرطان پستان دارد و با دردکمر مراجعه میکند، در این موارد باید فوراً تصویربرداری و ارزیابی دقیق انجام شود.
کمردرد و عفونت در ستون فقرات
جراح مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد عنوان کرد: تب یا لرز همراه با کمردرد میتواند نشانهای از عفونت در ستون فقرات مثل عفونت استخوانی (استئومیلیت) یا عفونت دیسکهای بینمهرهای (دیسکیت) باشد.
وی افزود: در این موارد عفونت ممکن است به بافتهای اطراف ستون فقرات یا نخاع گسترش یابد که نیاز به درمان فوری دارد.
حقیر ادامه داد: درواقع در برخی عفونتها مثل سل و تب مالت، فرد با ضعف و بیحالی و تبهای خفیف و تعریق شبانه همراه با دردکمر مراجعه میکند، لذا وجود این علایم در همراهی با دردکمر را باید جدی گرفت.
وی در خصوص ارتباط وجود بیماریهای زمینهای با بروز کمردرد گفت: در افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است مانند مبتلایان به دیابت، در معرض بروز عفونت ستون فقرات هستند. لذا توجه به وجود تب، ضعف و کاهش وزن همراه با کمردرد در این افراد باید جدی گرفته شود.
افزایش سن و کمردرد
فوق تخصص جراحی ستون فقرات دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص علائم هشداردهنده کمردرد در سالمندان بیان کرد: سن بالا، یک علامت هشدار در کمردرد محسوب میشود. در برخی کتاب ها سن بالای ۵۰ سال و در برخی سن بالا ۶۵ سال، آستانه علامت هشدار در کمردرد محسوب میشود و این افراد باید مراقب علائم کمردرد خود باشند.
وی با بیان این که در واقع در سن بالای ۶۵ سال دو بیماری میتواند شایعتر باشد، افزود: نخست پوکی استخوان است که فرد با ضربهای هر چند مختصر منجر به شکستگی در مهره و در نتیجه دردکمر میشود و برخی سرطانها با گسترش به ستون فقرات منجر به بروز دردهای شبانه در کمر و پشت میشود.
ورزش روزانه بهترین راه پیشگیری از دردکمر
جراح مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: اصولا بهترین راه پیشگیری از دردکمر ورزش کششی روزانه به میزان ۱۵۰ دقیقه در هفته است، لذا ما انتظار نداریم فردی که به طور مرتب ورزش میکند دچار کمردرد شود.
وی در خصوص علامت هشدار بروز کمردرد در افرادی که ورزش میکنند، افزود: اگرچه نمیتوان وجود کمردرد در فردی که ورزش میکند را یک علامت هشدار دانست ولی کمردرد در یک فرد ورزشکار غیرمعمول بوده و باید جدی گرفته شود.