فراموشی بخشی از عملکرد طبیعی حافظه محسوب می شود. می توان گفت وجود فراموشی، حافظه را ارزشمندتر می کند. حافظه شامل مداری متناوب از یادگیری و فراموشی است. به علاوه، چگونه می توان بدون وجود فراموشی از داشتن حافظه مطلع بود! همان طور که بدون تجربه سرما نمی توان درکی از گرما داشت! از طرفی دیگر، فراموشی تنظیم کننده طبیعی حافظه است و مانع از مسدود شدن بیهوده آن می شود. ... فراموشی متناسب با شرایط، پاسخی است به سازوکارهای مختلف که با توجه به شرایط متفاوت به وجود آمده اند. کتاب یادم تو را فراموش، مجموعه راه حل هایی برای فراموش کاری های روزمره است
دستگاه عابربانک از شما رمز می خواهد، اما رمزی که هر روز وارد می کردید را فراموش کرده اید؟ یادتان هست که به کسی تلفن بزنید، حتی چهره اش یادتان است، اما نامش را به خاطر نمی آورید! رستوران خوبی رفته بودید، حتی می دانید، حوالی کدام خیابان بوده است، اما نشانی اش را از یاد برده اید! چه اتفاقی افتاده است؟ سریع به خود می گویید نکند آلزایمر گرفته ام؟ اگر کمی پا به سن گذاشته باشید یا میانسال باشید به سرعت آن را به عوارض پیری ربط می دهید، اما خاطره ای لذت بخش از سفری که سی سال پیش داشته اید را با جزییات به یاد دارید. آیا دچار حواس پرتی شده اید؟ فرق حواس پرتی با فراموشی چیست؟آیا فراموشکاری و حواس پرتی ضعف یا نقضی هستند که باید برطرف شوند؟ آیا فراموشکاری های ما نشان تضعیف حافظه یا حتی بدتر از آن، ناشی از نوعی بیماری مغزی است؟ در این میان، نقش خستگی، مشغله زیاد و احساسات در بروز این فراموشی های جزئی که در زندگی روزمره ما رخ می دهند، چیست؟ آیا فراموش کردن تاریخ تولد نزدیکان یا رمز کارت بانکی نیز به همان معناست؟ شاید تعجب کنید اما باید بدانید که برخی از فراموشکاری ها برای انسان مفید است! آیا می دانید کدامیک از فراموشکاری ها برای ما مفید است؟ در چه شرایطی فراموشی نشانه بیماری تلقی می شود و برای پیشگیری یا سازگاری با آن باید چه اقداماتی انجام داد؟ چطور می توان حافظه پویا و فعالی داشت؟ آیا تقویت حافظه و جلوگیری از فراموشی در دوران پیری ممکن است؟ اینها موضوعاتی است که در کتاب «یادم تو را فراموش» به آنها می پردازیم.
جملات برگزیده کتاب یادم تو را فراموش
- حافظه کاری، حافظه کوتاه‌مدت است و اطلاعاتی که وارد آن می‌شود، بیشتر از 20 تا 30 ثانیه در آن باقی نمی‌ماند.
- در دفتر ثبت وقایع روزانه زندگی، فراموشی همچون سوپاپ اطمینانی برای ذخیره وقایع معمولی است. در واقع، اگر ذهن ما تمام وقایع معمولی زندگی روزانه را نگه دارد، بسیار شلوغ خواهد شد. در نتیجه، تنها وقایع چشمگیری که نشان‌دهنده تغییر مهمی در لابه‌لای روزمرگی‌ها باشند، ثبت می‌شوند.
- خواب یکی از عوامل مهم در تثبیت و حفظ خاطره است. تثبیت خاطره به کمک تکرار (یادگیری یک درس یا درک سخنرانی)، یا به‌سادگی، با استفاده مکرر این اطلاعات انجام می‌شود.
- آیا یادآوری خاطره کاملاً با آنچه ما تجربه و مشاهده کردیم یا آموخته‌ایم مطابقت دارد؟ پاسخ منفی است!
- با افزایش سن، فراحافظه کمی کند می‌شود که بیشتر به دلیل نبود اعتمادبه‌نفس است تا اختلال فیزیولوژیکی
- فراموشی بخشی از عملکرد طبیعی حافظه محسوب می‌شود. می‌توان گفت وجود فراموشی، حافظه را ارزشمندتر می‌کند.
- نوزاد زیر 8 ماه، در همان لحظه وجود اسباب‌بازی را فراموش می‌کند و به دنبال آن نمی‌گردد چرا که دیگر آن را به یاد نمی‌آورد. اما نوزاد بالای 8 ماه، خاطره آن را نگه می‌دارد و سعی می‌کند اسباب‌بازی‌اش را پیدا کند. وقتی با کودکتان بازی می‌کنید و از او می‌پرسید «پرنده کجا رفت؟»، بی‌آنکه بدانید آزمون پیاژه را انجام می‌دهید و حافظه‌اش را ارزیابی می‌کنید!
- می‌توان گفت که بین 20 تا 35 سالگی، حافظه و به‌خصوص حافظه رویدادی و حافظه کاری ما در کارآمدترین حالت ممکن قرار دارند و بیشترین خاطره‌های شخصی که به یاد می‌آوریم مربوط به این دوره است.
- می‌توان حتی بعد از سن بازنشستگی نیز در صورت داشتن دقت و انگیزه کافی، دانش خود را غنی کرد، حتی اگر یادگیری اسامی خاص یا اصوات ناآشنا مستلزم تلاش بیشتری نسبت به افراد جوان‌تر باشد.
- در حالی که اسامی افراد متعددی که به‌واسطه روابط اجتماعی و حرفه‌ای ملاقات می‌کنید به شکلی پراکنده و درهم در حافظه‌تان ثبت می‌شوند و بازخوانی آنها همیشه هم ممکن نیست. این استعاره تا حدی علمی، می‌گوید که گاهی اوقات نامی در میان اسامی دیگر پنهان می‌شود. به بیانی دقیق‌تر، اسم یا کلمه‌ای که فاقد بار عاطفی است و در بافتاری نسبتاً ضعیف قرار دارد، با ردپای ضعیفی نیز در حافظه ذخیره خواهد شد.