یکی از مسائلی که در حال حاضر به دغدغه بسیاری از والدین و معلمان تبدیل شده بروز اضطراب و افسردگی در میان دانشآموزان است که بیشترین دلیل مراجعه کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان به روانشناس و روانپزشک را شامل میشود و پیشگیری از بروز این مشکلات میتواند نقش بسزایی در سلامت روان آیندهسازان کشور داشته باشد.
از جمله عواملی که از بروز اضطراب و افسردگی در دانش آموزان جلوگیری میکند برطرف شدن نیازهای اساسی کودکان و نوجوانان است که باید مورد توجه والدین و کادر آموزشی قرار گیرد.
در همین رابطه شیدا خوشه مهری، روانشناس در گفتوگو با میزان ضمن اشاره به اینکه خلق و خوی به صورت ارثی به کودکان میرسد و کودکان با آن بزرگ میشوند، بیان کرد: در مقابل شخصیت این چنین نیست و میتوان با انجام اقدامهایی مانع بروز اضطراب و افسردگی در کودکان شد و با در نظر گرفتن نیازهای اساسی دانش آموزان چه در مدرسه و چه در محیط خانواده میتوانیم مانع بروز بسیاری از اضطرابها و افسردگیها در دوران کودکی، نوجوانی و بزرگسالی شویم.
دلبستگی ایمن
وی با بیان اینکه اولین نیاز دلبستگی ایمن است، ادامه داد: دلبستگی ایمن به معنای بستری است که پدر و مادر در دسترس باشند. در دسترس بودن به معنای این نیست که پدر و مادر به محل کارشان نروند بلکه میتوانند به هر طریقی در دسترس باشند به این معنی که کودک احساس کند هر زمان که به لحاظ عاطفی نیاز داشت میتواند به والدین دسترسی پیدا کند و مورد حمایت قرار گیرد.
خودکفایی و خود مختاری
این روان شناس با اشاره به اینکه نیاز دوم خودکفایی و خود مختاری است، افزود: این نیاز به این معنی است که والدین نباید تعیین کنند که کودک حتما باید کاری را انجام دهد و حتی در مدرسه نیز نباید این چنین باشد. بسیاری از طرحوارههایی که بر اثر برطرف نشدن نیازها ایجاد میشوند به دوستان کودک و کادر آموزشی مدرسه به ویژه در مقطع ابتدایی بر میگردند. بهتر است دانشآموز در مواردی بتواند خودش انتخاب کند و کارهای تحقیقاتی انجام دهد و در مدارس انجام کارهای آزمایشگاهی را داشته باشد. در خانه نیز بهتر است کودک بتواند انتخاب کند و وظایفی نظیر پاک کردن سفره یا تمیز کردن اتاقش به او سپرده شود چرا که این مسئله موجب میشود کودکان حس کفایت داشته باشد و در آینده و به ویژه در دوران نوجوانی با هر مسئولیتی دچار اضطراب نشوند و مسئولیت پذیری را بیاموزند.
آزادی در بیان نیازهای سالم/ پذیرش محدودیت و ناکامی
خوشه مهری ضمن بیان اینکه یکی دیگر نیازها، نیاز به آزادی در بیان نیازهای سالم است و کودک باید بتواند نیازهایش را به راحتی بیان کند، گفت: نیاز دیگر نیاز پذیرش محدودیت و ناکامی است. نباید فرزندانمان را به گونهای پرورش دهیم که با کوچکترین شکست و ناکامی مضطرب و یا دچار افسردگی شوند. کودکان باید به نحوی تربیت شوند که هنگامی که زمین میخورند بتوانند بلند شوند. برخی از افراد عنوان میکنند که دوست داریم فرزندمان به هر چه آرزو دارد برسد این در حالیست که کودک نباید لزوما به هر چه آرزو دارد برسد. کودکان باید این تجربه را داشته باشند که گاهی نمیتوانند به آنچه دوست دارند برسند و باید یاد بگیرند که اگر زمین خوردند باید دوباره تلاش کنند.
تفریح
وی ضمن اشاره به اینکه آخرین نیاز، نیاز به تفریح است، توضیح داد: کودکی که به اندازه کافی تفریح نکرده باشد در جوانی سختگیر و کمال گرا میشوند و به واسطه کمال گرایشان بسیار اضطراب دارد. بر خلاف آنچه تعدادی از والدین تصور میکنند که کمال گرایی اتفاق مثبتی است این مسئله یک نوع اختلال و ویژگی بدی است که فرد فکر میکند اگر شکست بخورد آخر راه است و باید بهترین باشد و اگر نتواند کار را کنار میگذارد.
این روانشناس تاکید کرد: کادر آموزشی و والدین باید توجه داشته باشد که با کارهایشان شخصیت یک دانش آموزان را حتی در دوران بزرگسالی رقم میزنند و ممکن است اقدامهایشان تا سالها در ذهن افراد باقی بماند.
انتهای پیام/