در نهایت پس از بحث و بررسی، اعضا با تأکید بر اهمیت حکمرانی قانونمند در فضای مجازی به رفع محدودیت‌های دسترسی به برخی سکوهای خارجی شامل واتساپ و گوگل‌پلی، با اجماع رأی مثبت دادند. همچنین در این جلسه، اعضا بر حمایت از سکوهای داخلی تأکید کردند.

فیلترینگ، تنها راه اعمال حکمرانی نیست
براساس گمانه‌زنی‌ها برنامه دولت برای تسهیل در دسترسی به سکوهای خارجی با رعایت حکمرانی قانونمند در چهار مرحله مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در مرحله نخست از این برنامه، به موضوع بازگشایی گوگل‌پلی و واتساپ اشاره شده که انجام شد. در مرحله دوم موضوعاتی چون ارائه یوتیوب از طریق درگاه‌های حکمرانی‌پذیر و تصویب ممنوعیت استفاده رسمی دستگاه‌ها از سکوهای خارجی و الزام به حضور در سکوی داخلی، بازبینی و متناسب‌سازی برخورد با مصادیق محتوای مجرمانه در سکوهای داخلی و خارجی پیشنهاد شده است. بازگشایی تلگرام پس از مذاکره مشروط به پذیرش شرایط مصوب کارگروه ماده ۴ و ارائه تلگرام از طریق سکوهای داخلی در صورت عدم توافق (مطابق مصوبه جلسه در شورای عالی فضای مجازی) مرحله سوم است. در مرحله چهارم نیز برنامه‌هایی چون ساماندهی اینترنت اقشار و ارائه پالایش‌شکن قانونی، شدت عمل قضایی در برخورد با تخلفات کاربران در سکوهای خارجی غیرمجاز در نظر گرفته شده است. همچنین بازگشایی سایر سکوها پس از مذاکره و پذیرش شروط کارگروه مذکور ماده ۴ به عنوان یکی دیگر از برنامه‌ها پیش‌بینی شده است. 
اما در حالی پس از اقدام شورای عالی فضای مجازی در رفع فیلتر واتساپ و گوگل‌پلی، گزارش‌های مردمی حاکی از آن است که پلتفرم‌های مذکور در برخی نقاط از هم اکنون در دسترس مردم قرار گرفته، با این حال تصمیم جاری، واکنش‌های بسیاری به دنبال داشته است. با نگاهی گذرا به مواضع جریان‌های مختلف، به نظر، بسیاری از صاحبنظران بر رفع فیلترینگ به شیوه کنونی تأکید ولی بر ضرورت ساماندهی فضای مجازی اتفاق‌نظر دارند. به‌طور نمونه رضا تقی‌پور، نماینده مجلس و وزیر اسبق ارتباطات و از موافقان فیلترینگ، دوشنبه شب در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد فیلترینگ ابزار کاسبی شده و بسیاری از مسئولان با شیوه فعلی موافق نیستند و از این طریق مخالفت خود را با فیلترینگ اعلام کرد. یا عزت‌الله ضرغامی، عضو شورای عالی فضای مجازی با انتشار پیامی در این‌باره نوشت: شورای عالی با رئیس جمهور همراهی کرد. آزادی مناسب برای تولیدکنندگان محتوا در فضای مجازی باید فراهم شود؛ سخت‌گیری نادرست است. فیلترینگ تنها راه اعمال حکمرانی نیست.با این حال اعضای دولت چهاردهم با انتشار پیام هایی به استقبال این تحول رفته‌اند. مثلاً ستار هاشمی، وزیر ارتباطات در واکنش به اتفاق اخیر در توییتی نوشت: امروز گام اول رفع محدودیت از اینترنت را با همدلی و وفاق برداشتیم؛ این مسیر ادامه دارد... فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت نیز در ایکس نوشت: گام نخست: رفع فیلتر واتساپ و گوگل‌پلی به تأیید اعضای شورای عالی فضای مجازی رسید. 

دغدغه واقعی حاکمیت بر فضای مجازی
رفع فیلترینگ از وعده‌های انتخاباتی مسعود پزشکیان بود و منتقدان از اینکه دولت او نتوانسته بود تاکنون اقدامی انجام دهد به او اعتراض می‌کردند. همزمان برخی منتقدان این رخداد را در حالی که مشکلات معیشتی امان مردم را بریده، حرکت نمایشی دولت برای اقناع هواداران خود می‌دانند. این افراد معتقدند از جمیع وعده‌های رئیس جمهور به نظر می رسد رفع فیلترینگ از آسان‌ترین و در دسترس‌ترین آن‌ها بود. این افراد به اظهارات چند روز پیش ستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات استناد می‌کنند که در حاشیه بازدید و رونمایی از محصولات نمایشگاه ایران تلکام در پاسخ به خبرنگار مهر گفت: باور ما این است وزارت ارتباطات موضوع فیلترینگ را با جدیت در چند ماه اخیر و مبتنی بر کارهای کارشناسی مبنایی پیش برده و نتیجه‌اش این شده که هر کسی با هر نگاهی می‌گوید وضعیت موجود وضعیت مطلوبی نیست که این دستاورد کمی نیست.فارغ از تمام دیدگاه‌ها درباره رفع فیلتر از برخی پلتفرم‌های خارجی و اینکه آیا این اقدام مفید است یا نه، به نظر دولت موفق شده تمامی طیف‌ها را در این زمینه با خود همراه کند، با این حال اکنون دغدغه حاکمیت بر فضای مجازی و قانونمندی این جهان بی‌انتها، موضوعی بسیار مهم است. رهبر معظم انقلاب چهارماه پیش در نخستین دیدار هیئت دولت چهاردهم گفتند: مهم این است که در فضای‌مجازی، حکمرانی قانونمند وجود داشته باشد؛ اینکه بنده گاهی گفته‌ام فضای‌مجازی رها و ول است، به‌خاطر این است. حکمرانی براساس قانون؛ اگر قانونی ندارید، قانون را به‌وجود بیاورید و براساس آن، زمام کار را به دست بگیرید. همه دنیا این کار را می‌کنند. نقض حکمرانی قابل قبول نیست. فضای‌مجازی باید قانونمند شود؛ آن‌وقت «فرصت» خواهد شد.با توجه به این مسائل، در شرایط جاری شاید مهم‌ترین پرسشی که پیش روی برخی قرار دارد، این است که اکنون قرار است چه اتفاقی بیفتد؟ به عبارت دیگر تلگرام در زمان اغتشاشات ۱۳۹۶ و اینستاگرام در زمان اغتشاشات ۱۴۰۱ فیلتر شدند، حال با توجه به تهدیدهای هر روزه رژیم صهیونیستی به ایجاد اغتشاش دوباره در کشور این‌بار چطور قرار است فضای مجازی اداره و کنترل شود؟ آیا برنامه ما در این شرایط دوباره قطع کامل اینترنت خواهد بود؟ برنامه‌ای که با وجود وابستگی شدید زندگی روزمره به اینترنت و گسترش منظومه استارلینک بعید به نظر می‌رسد.
هنوز پاسخی به پرسش‌های بالا داده نشده، تجربه‌های جهانی هم جز افزایش بهای اینترنت برخی سایت‌ها و فیلترینگ موارد غیراخلاقی به‌صورت محدود توسط والدین پیشنهاد دیگری ندارند. درنهایت آنچه مشخص است اینکه حکمرانی بر رسانه به‌خصوص در کشور ما که آماج حملات فرهنگی و امنیتی دشمنان است، به این سادگی‌ها نیست، با این حال می‌توان با اعلام صحیح حکمرانی قانون در فضای مجازی و همزمان حمایت موازی از پلتفرم‌های داخلی به مدیریت این حوزه در بلندمدت امیدوار بود.

خبرنگار: کمالی زاده