به گزارش خبرنگار شانا، قیمت نفت خام برنت دریای شمال طی دو هفته گذشته، در کانال قیمتی ۷۲ تا ۷۴ دلار، در نوسان بوده است. بر همین اساس، طبق پیشبینی مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی، دامنه نوسان قیمت نفت برنت در هفته جاری (۲۲ تا ۲۹ نوامبر) بین ۶۹ تا ۷۷ دلار خواهد بود. اما چه عواملی ممکن است در هفته پیشرو سبب افزایش و یا کاهش قیمت نفت شود؟
بهطور کلی، عوامل مختلفی بر قیمت نفت در بازارهای جهانی تأثیرگذار هستند که در چهار دسته متفاوت از جمله «بازار»، «اقتصاد کلان»، «ژئوپلیتیک» و «زیستمحیطی و فناوری» طبقهبندی میشوند.
رویدادهای مرتبط با تغییر عرضه و تقاضا و همچنین ذخیرهسازی نفتخام و مایعات نفتی از جمله عوامل مؤثر بر قیمت نفت هستند که تحت عنوان «بازار» شناخته میشوند. تغییر و تحولات مربوط به اقتصاد کشورهای توسعهیافته و مصرفکننده که ممکن است بر قیمت نفت اثرگذار باشد، در عامل «اقتصاد کلان» بررسی میشود.
همچنین کلیه عوامل تأثیرگذار بر قیمت نفت که در چارچوب جغرافیا، سیاست و قدرت و روابط میان کشورهای مختلف شناخته میشود، در دسته عوامل «ژئوپلیتیک» در نظر گرفته شده و در نهایت شناسایی رویدادهای مرتبط با عامل «زیستمحیطی و فناوری» نیز میتواند در موضوع پیشبینی قیمت نفت در آینده، تعیینکننده باشد.
نگاهی به عوامل تأثیرگذار بر قیمت نفت در هفته پیشرو
بر اساس پیشبینی مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی، «توقف تولید در دو میدان نفتی (نروژ و قزاقستان)» و «کاهش تولید نفت آمریکا» همزمان با «افزایش واردات نفت چین در ماه نوامبر» از جمله عوامل بازاری است که احتمال بالا رفتن قیمت نفت در هفته پیشرو را افزایش میدهد. در طرف مقابل، «تداوم نگرانیها نسبت به وضعیت رشد تقاضا در ماههای آتی» در کنار «افزایش ذخیرهسازیهای نفت خام و بنزین در آمریکا در هفته گذشته» از دیگر عواملی هستند که تأثیر کاهشی بر روند قیمت نفت خواهند داشت.
«کاهش شاخص ادعاهای بیکاری در آمریکا» و «عدم تغییر نرخ بهره منطقه یورو» در حوزه اقتصاد کلان، احتمال افزایش قیمت نفت را تقویت میکند اما از طرف دیگر، «عدم تغییر نرخ بهره در چین»، «کاهش موازنه تجاری ژاپن» و «افزایش تورم در بریتانیا» ممکن است منجربه کاهش تقاضا و قیمت نفت شود.
تشدید بحران اوکراین و روسیه، قیمت نفت را افزایشی میکند؟
از جمله مهمترین عوامل ژئوپلیتیک مؤثر بر قیمت نفت در هفته پیشرو نیز میتوان به «تشدید بحران روسیه و اوکراین» اشاره کرد که از جمله عوامل افزاینده قیمت در بازار محسوب میشود، اما از طرف دیگر «تلاشهای بینالمللی برای کاهش تنش در خاورمیانه» و انتشار اخباری مبنیبر احتمال برقراری آتشبس قریبالوقوع میان لبنان و رژیم صهیونیستی، از جمله عوامل کاهنده قیمت نفت در بازار به حساب میآید. طبق گزارش مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی، هماکنون اضافهبهای ژئوپلیتیکی قیمت نفت در بازار، حدود ۳ تا ۵ دلار تخمین زده میشود.
در خصوص عوامل زیستمحیطی و فناوری نیز، رویداد ویژهای در هفته آتی که بر قیمت نفت مؤثر باشد، قابل پیشبینی نیست.
بازار نفت، چشم انتظار نشست اوپکپلاس
گفتنی است با توجه به برگزاری نشست وزارتی اوپک و اوپکپلاس در هفته آینده، پیشبینی تصمیمهای اتخاذ شده در این نشست نیز میتواند تصویر دقیقتری از وضعیت بازار نفت در روزهای آتی ارائه کند زیرا کشورهای عضو اوپک و متحدانش در مجموع نزدیک به ۴۰ درصد از نیاز بازار را تأمین میکند.
نگاهی به روند قیمت نفت در یک سال گذشته نشان میدهد که اعضای اوپکپلاس با اجرای کاهش داوطلبانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکهای تولید نفت از ابتدای سال ۲۰۲۴، موفق به کنترل نوسانات در بازار نفت شدند. کنترل عرضه از سوی اوپکپلاس سبب شد تا با وجود تداوم تنش نظامی میان روسیه و اوکراین، آغاز و تشدید حملات رژیم صهیونیستی به غزه، لبنان و سایر کشورهای منطقه و در جریان بودن تنشهای سیاسی و نظامی در دریای سرخ، بازار نفت از جهش قیمتی مصون بماند.
درواقع پس از موارد عجیب ثبتشده در بازار نفت با شیوع کرونا در جهان و افت شدید تقاضا در این بازار، تولیدکنندگان به این نتیجه رسیدهاند که عامل اصلی تغییر قیمت در بازار نفت، عوامل درونی این بازار است و عوامل بیرونی مانند تنشهای سیاسی، جنگ یا اختلاف میان کشورها فقط در کوتاهمدت بر این بازار اثرگذار خواهد بود و بازار نفت بهسرعت خود را با اوضاع جدید وفق میدهد.