به گزارش مفدا ایران، جلسه «یکشنبه‌ها با تفسیر کوتاه قرآن» ۲۷ آبانماه بین نماز ظهر و عصر در مسجدامام‌حسین (ع) برگزار شد و بخش هایی از آیه ۸۴ سوره اسراء، توسط حجت الاسلام دکتر احمدی بشرح ذیل بیان شد:
قُلْ کُلٌّ یَعْمَلُ عَلَیٰ شَاکِلَتِهِ فَرَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَیٰ سَبِیلًا (سوره اسراء آیه ۸۴)
هرکسی بر اساس شاکله‌ای که در او شکل گرفت، عملی انجام خواهد داد و پروردگارتان کسانی را که راه (و عملشان) نیکوتر است، بهتر می‌شناسد.
خداوند متعال در این آیه به قاعده‌ای کلی اشاره می‌کند که برای تمام انسان‌ها، فارغ از دین و مذهب، به‌صورت یکسان صادق است.
تعریف شاکله:
شاکله به معنای ساختار و الگویی است که فرد در طول زندگی در درون خود ایجاد می‌کند و رفتارهایش بر اساس آن شکل می‌گیرد.شاکله به‌طور ناخودآگاه در فرد شکل می‌گیرد و اغلب انسان‌ها از آن آگاهی ندارند.
مراحل شکل‌گیری شاکله:
مرحله نخست: نیت و آگاهی - فرد قصد انجام یک رفتار (چه خوب، چه بد) را دارد - در این مرحله، فرد به اعمال خود آگاه است و بین خوب و بدبودن آن تمایز قائل می‌شود.
مرحله دوم: تبدیل رفتار به عادی - با تکرار رفتار، این عمل به عادت تبدیل می‌شود - توجه به دلایل و پیامدهای عمل در این مرحله کاهش می‌یابد.
مرحله سوم: تبدیل عادت به ملکه - رفتار به‌صورت ناخودآگاه و خودکار انجام می‌شود. مثال: رانندگی بدون فکرکردن به جزئیات.
مرحله چهارم: شکل‌گیری شاکله - رفتار نهادینه‌شده به بخشی از شخصیت فرد تبدیل می‌شود - فرد بدون هیچ‌گونه تأملی به انجام آن ادامه می‌دهد.
پیام آیه:
- انسان‌ها باید پیش از تثبیت عادت‌ها، نسبت به خوب یا بدبودن آن‌ها آگاهی داشته باشند.
- تغییر رفتارهای ناپسند پس از تبدیل به شاکله دشوار است، مانند اصلاح جهت رشد یک نهال قبل از تنومندشدن.
- انسان‌ها باید مراقب باشند که چه رفتارهایی را در خود نهادینه می‌کنند.
- رفتارهایی که به شاکله تبدیل می‌شوند، بدون استدلال تکرار می‌گردند و تمام عواقب اعمال خوب یا بد بر عهده فرد است.
- این قاعده مختص مسلمانان نیست و شامل تمام انسان‌ها می‌شود.
- رفتار انسان‌ها نتیجه شاکله‌ای است که خودشان در طول زندگی ایجاد کرده‌اند.