به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، مهاجر ۶ پرفروش‌ترین پهپاد ایرانی در جهان است که تا الان بیش از ۶ کشور خارجی آن را خریداری کردند. این پهپاد ساخت صنایع قدس مهاجر است و قیمت تمام شده کمتری نسبت به نمونه‌های خارجی دارد و قادر به حمل ۴ بمب نقطه زن تا برد ۲۰۰۰ کیلومتر است.
پهپاد‌ها یا هواپیما‌های بدون سرنشین در سال‌های اخیر به یکی از ابزار‌های کلیدی در جنگ‌های نوین تبدیل شده‌اند. اهمیت آنها در ساختار رزم ارتش‌های مدرن به چندین دلیل قابل توجه است:
جمع‌آوری اطلاعات و شناسایی: پهپاد‌ها می‌توانند به سرعت و بدون به خطر انداختن جان خدمه، اطلاعات حساس از موقعیت دشمن، جغرافیای منطقه و شرایط محیطی را جمع‌آوری کنند. این داده‌ها برای برنامه‌ریزی استراتژی‌های نظامی بسیار حیاتی هستند.
حمله‌های دقیق و کاهش تلفات جانبی: بسیاری از پهپاد‌ها به تسلیحات مجهز شده‌اند و توانایی حمله دقیق به اهداف نظامی مشخص را دارند. این دقت به کاهش تلفات جانبی و تبعات انسانی ناخواسته کمک میکند.
نظارت مداوم: پهپاد‌ها می‌توانند برای مدت طولانی در هوا بمانند و نظارت مداوم بر میدان نبرد یا مناطق حساس را فراهم کنند. این ویژگی امکان واکنش سریع به تغییرات شرایط یا حملات غیرمنتظره را به ارتش‌ها می‌دهد.
عملیات در مناطق پرخطر بدون تلفات انسانی: پهپاد‌ها می‌توانند در مناطقی که به دلیل وجود دشمن یا شرایط محیطی خطرناک هستند، عملیات انجام دهند، بدون آن‌که جان خلبانان به خطر بیفتد.
کاهش هزینه‌ها: به دلیل بی‌نیاز بودن از خلبان و قابلیت ساخت و نگهداری اقتصادی‌تر، پهپاد‌ها در مقایسه با هواپیما‌های سرنشین‌دار هزینه‌های کمتری را به ارتش‌ها تحمیل می‌کنند.
انعطاف‌پذیری و تنوع عملیاتی: انواع مختلفی از پهپاد‌ها برای وظایف متفاوت وجود دارند، از پهپاد‌های شناسایی کوچک تا پهپاد‌های رزمی بزرگ، که در طیف وسیعی از عملیات‌های نظامی قابل استفاده هستند.
با توجه به این مزایا، انتظار می‌رود پهپاد‌ها در آینده نیز نقش فزاینده‌ای در راهبرد‌های نظامی و دفاعی ایفا کنند.
صنعت تولید پهپاد نظامی، به‌ویژه در کشورهای با توانمندی‌های فناوری و نظامی پیشرفته، تأثیرات قابل توجهی بر اقتصاد ملی دارد. برخی از این تأثیرات شامل موارد زیر است:
ایجاد شغل: توسعه و تولید پهپاد‌های نظامی نیازمند نیروی کار متخصص در حوزه‌های مهندسی، فناوری اطلاعات، الکترونیک و صنایع مرتبط است. این امر باعث ایجاد مشاغل مختلف و کاهش نرخ بیکاری در کشور‌ها می‌شود.
تقویت زیرساخت‌های صنعتی: سرمایه‌گذاری در صنعت هوافضا و طیف وسیعی از تأسیسات تولیدی (مانند مواد اولیه، اجزای الکترونیکی و نرم‌افزاری) می‌تواند به توسعه زیرساخت‌های صنعتی کشور کمک کند و به ایجاد زنجیره‌های تأمین قوی‌تری در صنایع مرتبط بیانجامد.
افزایش صادرات و درآمدزایی: کشور‌هایی که در تولید پهپاد‌های نظامی پیشرفته موفق هستند، می‌توانند این محصولات را به کشورهای دیگر صادر کنند. صادرات تجهیزات نظامی باعث ورود ارز به کشور و تقویت اقتصاد ملی می‌شود.
پیشرفت فناوری: تحقیق و توسعه در حوزه تولید پهپاد‌ها به پیشرفت در فناوری‌های مرتبط (مانند هوش مصنوعی، رباتیک و سیستم‌های کنترل) کمک میکند. این پیشرفت‌ها می‌تواند به سایر صنایع داخلی نیز سرایت کند.
تقویت امنیت ملی: سرمایه‌گذاری در تولید پهپاد‌های نظامی به کشور کمک میکند تا توان دفاعی خود را افزایش دهد. این موضوع نه‌تن‌ها امنیت اقتصادی را به همراه دارد بلکه اعتماد به نفس و استقلال کشور را نیز تقویت میکند.
ایجاد همکاری‌های بین‌المللی: کشورهای فعال در تولید پهپاد‌های نظامی می‌توانند با دیگر کشور‌ها در این زمینه همکاری کنند، که می‌تواند به تبادل دانش و افزایش اعتبار بین‌المللی کشور کمک کند.
تحریک نوآوری و کارآفرینی: بازار پهپاد‌ها می‌تواند به ایجاد استارتاپ‌ها و نوآوری‌های جدید در زمینه‌های مرتبط با فناوری هوایی و نظامی کمک کند، که به نوبه خود می‌تواند به رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی بیانجامد.
با توجه به این عوامل، صنعت تولید پهپاد نظامی نه تنها به عنوان یک ضرورت نظامی بلکه به عنوان یک عامل کلیدی در توسعه اقتصادی و فناوری کشور‌ها شناخته می‌شود. جمهوری اسلامی ایران فعالیت پهپادی خود ر از اواسط جنگ آغاز کرد و بعد از جنگ هم ادامه داشت. سرمایه گذاری وسیع روی این حوزه و تلاش‌های متخصصان جوان در وزارت دفاع، ارتش و سپاه کشورمان را تبدیل به یکی‌ای قطب‌های پهپادی دنیا تبدیل کرده است و آوازه پهپاد‌های ایرانی در دنیا پیچیده است و کشورمان جایگاه مهمی دربازار صادرات تسلیحات در این حوزه دارد. در بین سبد متنوع پهپادی کشور که کشورهای زیادی برای خرید آنها صف کشیده اند، مهاجر ۶ محبوب‌ترین پهپاد در سبد صادرات رسمی کشور است.
این پهپاد ساخت صنایع قدس مهاجر وزارت دفاع است و پرفروش‌ترین بی سرنشین رزمی ایران محسوب می‌شود. مهاجر ۶ در فروردین ۹۶ توسط حسن روحانی رونمایی شد. این پهپاد شناسایی رزمی است و قابلیت به کار گیری در انواع ماموریت گشت مرزی، درگیری با واحد‌های زمینی، بمباران نقطه زن، پایش ترافیکی، پایش محیط زیست، فرماندهی توپخانه و عملیات جنگ الکترونیک را دارد.
مداومت پروازی مهاجر ۶، دو هزار کیلومتر است (به واسطه رله‌های شبکه شده ارتباطی) و مداومت پروازی آن ۱۲ ساعت است. سرعت این پهپاد به لطف موتور‌های روتاکس ۹۱۲ اتریشی به ۲۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد و نشست و برخواست این پهپاد هم توسط هوش مصنوعی انجام می‌شود. سرعت عملیات جستجو، هدایت توپخانه و گشت زنی این پهپاد ۱۳۰ تا ۱۵۰ کیلومتر بر ساعت است.
بال‌های این پهپاد ۱۰ متر طول دارند طول بدنه هم ۷.۵ متر است. در زمینه رزمی هم تا ۱۰۰ کیلوگرم مهمات حمل میکند. طیف عظیمی از بمب‌های هوشمند اپتیکی، لیزری و هوشمند توسط مهاجر ۶ قابل پرتاب هستند. این پهپاد در هر بال یک نقطه سخت برای حمل سلاح (هاردپوینت) دارد که ۲ بمب مستقیما زیر این پهپاد لود می‌شود ولی به لطف توسعه پایلون‌های خوشه‌ای مدرن توسط صنایع دفاع، ۴ بمب قائم زیر این پهپاد لود می‌شود که در عملیات‌های امنیتی نظامی دست این پهپاد را کاملا باز میگذارد. کیفیت این پهپاد آنقدر بالا بود که در تمام واحد‌های پروازی ارتش، سپاه و فراجا عملیاتی است و گزینه اول مشتریان بازار پررونق تسلیحات است. یکی از ابتکارات صنایع دفاع طراحی کانتینر‌های مخصوص انبارداری و حمل و نقل این پهپاد است که ضمن کاهش هزینه‌های جانبی تعمیر و نگهداری (مخصوصا برای مشتریان خارجی) حفاظت و ایمنی بالاتری را هم فراهم میکند.
کانتینر‌های طراحی شده برای انبارداری و جا به جایی مهاجر ۶
سامانه اپتیکی این پهپاد که چشم بینای فرماندهان و اپراتور در میادین نبرد است عقاب ۴ ساخت ایران است. این سامانه الکترواپتیکی ساخت صنایع صآایران است. کیفیت این دوربین که در دو نسخه اچ و دی بسته به سفارش مشتری نصب می‌شود فول اچ دی است و از دید در شب حرارتی و مسافت یاب لیزری بهره میبرد. این سامانه در کنار ماموریت شناسایی و پروازی، موشک‌ها و بمب‌های هدایت اپتیکی را سمت هدف به طور نقطه زن هدایت میکند.
قدرت بزرگ‌نمایی سایت الکترواپتیک پهپاد مهاجر ۶
پیشران و موتور
همانطور که پیشتر اشاره شد موتور نمونه اولیه این پهپاد روتاکس ۹۱۲ است. روتاکس صنایع اتریشی تولید کننده موتور پهپاد ها، هواپیما‌های سبک و جایروکوپتر‌ها است که تا سال ۲۰۱۴ بیش از ۵۰۰۰۰ موتور از سری ۹۱۲ منصوب روی نسخه اولیه مهاجر تولید کرده است. موتور‌های سری روتاکس در پهپاد‌های کشورهای آمریکا، ترکیه، اسراییل، چین و روسیه نصب می‌شود و به سبب فراوانی در بازار‌های تجاری و رد شدن از سد مشکل تحریم و صرفه جویی مالی نیازی به استفاده از موتور ایرانی دیده نشده است. البته لازم به ذکره این موتور در ایران ارتقا پیدا کرده است. البته گفته شده امکان سفارش موتور روتاکس ۹۱۴ هم برای مشتریان وجود دارد که نمونه قدرتمند‌تر این موتور است که باعث افزایش وزن تسلیحات قابل حمل می‌شود. البته باید در نظر داشت که نمونه ۹۱۴ قیمت بالاتری نسبت به نمونه ۹۱۲ دارد.
موتور روتاکس ۹۱۲ منصوب روی مهاجر ۶
تسلیحات
وزن قابل حمل این سلاح در نمونه رونمایی شده اولیه ۱۰۰ کیلوگرم عنوان شد و گفته شده در نسخه B+ که امروزه در خط تولید قراردارد به ۱۵۰ کیلوگرم افزایش پیدا کرده است. آنطور که از تصاویر موجود در فضای مجازی مشهود است این پهپاد قابلیت تسلیحات به تمام بمب‌ها و موشک‌های هواپرتاب ساخت ایران را دارد و پاد‌های جنگال و رادار‌های پایش دریایی هم توسط این پهپاد حمل می‌شود. تا الان موشک‌های تاپ اتک الماس، موشک سدید و بمب قائم (محبوب‌ترین ترکیب صادراتی) روی این پهپاد به صورت عملیاتی دیده شده اند. همچنین در نسخه‌های صادراتی، به درخواست مشتری می‌شود مهمات بومی یا وارداتی آن کشور را با این پهپاد مطابقت داد.
مهاجر ۶ مسلح به دو تیر موشک الماس و ۲ تیر بمب هدایت شونده قائم
مهاجر ۶ مسلح به ۴ تیر بمب قائم
قائم ۶ ارتش مجهز به پاد جنگ الکترونیک
مهاجر ۶ نیروی دریایی سپاه حامل رادار جستجوگر سطحی
مهاجر ۶ حشدالشعبی عراق مجهز به بمب قائم ۵
این پهپاد به سبب کیفیت تولید بالا و تجهیز به سامانه‌های هوشمند در عین قیمت تمام شده پایین‌تر نسبت به رقبا گزینه استثنایی برای عملیات نظامی و غیرنظامی محسوب می‌شود.
کاربران داخلی
نیروی زمینی ارتش
نیروی هوایی ارتشمهاجر۶ نیروی هوایی در شهر پهپادی زیرزمینی ارتش
نیروی هوافضای سپاه
عملیات مهاجر ۶ سپاه علیه دو نفر از عوامل حمله تروریستی تفتان در ماه گذشته در مرز پاکستان که آخرین عملیات اعلام شده مهاجر ۶ است.
نیروی زمینی سپاه
مهاجر ۶ در خدمت نزسا
نیروی دریایی سپاه
پهپاد مهاجر6 ندسا بر فراز ناو آیزنهاور، این تصویر توسط بالگرد آمریکایی گرفته شد
پلیس راهور (عملیات کنترل ترافیکی)
عملیات مهاجر ۶ پلیس راهور در استان فارس و شناسایی رانندگان متخلف
مرزبانی فراجا
مهاجر ۶ در دو عملیات شناسایی و انهدام مواضع تروریست‌ها در مرزبانی استفاده می‌شود.
مهاجر ۶، پرکار در داخل، پرفروش در خارج
مهاجر ۶ پای ثابت نمایشگاه‌های دفاعی در کشورهای غیرغربی است و پلتفرم این پهپاد در بیش از ۴ کشور دیده شده است. این پهپاد طراحی صنایع قدس مهاجر است که در صنایع هسا تولید می‌شود. کد عملیاتی و نام مشهور این پهپاد در بین کاربران خارجی M۶ است که مخفف شده همان Muhajer6 است.
۱:روسیه: بنا به ادعای اوکراین روسیه این پهپاد را در قسمت فرماندهی توپخانه استفاده میکند و چشم بینای روس‌ها در نبرد توپخانه‌ای هستند.نمونه روسی مهاجر۶ که در این کشور ساخته شده است؛ پهپادی که مشاهده می‌کنید به علت خطای اپراتور روس هنگام پرواز در ارتفاع پایین بر فراز دریا درون آب سقوط کرد
۲: اتیوپی: بنا به گزارشات واحد اطلاعات انگستان، ایران این پهپاد را به اتیوپی صادر کرده است تا دولت این کشور از آن در مقابل شورشیان تیگرای بهره ببرد. اتیوپی پپیشتر از چین و ترکیه پهپاد‌های رزمی مختلفی خریداری کرده بود که عملکرد خوبی در مقابل انبوه شبه نظامیان مسلح تحت حمایت اریتره نداشتند. ترکیب مهاجر ۶ و بمب قائم بازوی بلند ارتش اتیوپی علیه مسلحین شورشی است.
تانک تی ۷۲ شورشیان که مورد حمله بمب قائم پرتابی از مهاجر ۶ دولت اتیوپی قرار گرفت.
۳:عراق: با رشد گروهک‌های تکفیری در منطقه و لزوم پشتیبانی از واحد‌های زمینی، پهپاد‌ها وارد ساختار رزم ارتش‌های منطقه شدند. از اواخر دهه نود پهپاد مهاجر ۶ در اختیار واحد هوایی حشد الشعبی دیده شد که عملیات‌های متعددی علیه واحد‌های داعش در شهر‌های مرزی ایران انجام دادند.
تمرینات پروازی رزمی مهاجر 6 عراقی
۴:ونزوئلا: دیگر کاربر این پهپاد خوش نام ایرانی، ونزوئلا است که به نظر می‌آید خط مونتاژ این پهپاد را از ایران خریداری کرده است. در یکی از نمایشگاه‌های نظامی این کشور ترکیب مهاجر ۶ و بمب قائم دیده شد که خبر از یک مشتری آمریکایی برای صنایع قدس مهاجر میداد.
همچنین حضور این پهپاد در سوریه و سودان هم تایید شده است و شایعاتی نسبت به صادرات مهاجر ۶ به تاجیکستان و پاکستان منتشر شده است که تا حالا تایید نشده است.
سردار رضا طلایی نیک، از مقامات وزارت دفاع راجع به بازار داغ صادراتی پهپاد‌های ایرانی گفت: الان متقاضیان زیادی برای پهپاد‌های ما وجود دارد و از کشورهای غربی و اروپایی هم چند مورد درخواست داشته‌ایم که البته آنها مایل نیستند اسمشان اعلام شود. پهپاد‌های ما متقاضیان زیادی دارد و کشورهای بسیاری از ما درخواست خرید پهپاد دارند.
وی همچنین در رابطه با شرایط فروش پهپاد‌ها عنوان کرد: اگر با کشوری ملاحظات سیاسی و امنیتی نداشته باشیم و مطمئن باشیم که از این پهپاد ما استفاده نامناسبی نمی‌شود و با ملاحظه ظرفیت تولید پهپاد و تامین نیاز داخلی، آمادگی صادرات پهپاد‌هایی که در سبد محصولات صادراتی هستند را داریم.
کلش ریپورت طی گزارشی با استفاده از نموداری کشورهای صادرکننده پهپاد از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۲۳ را نشان داد که علی رغم تحریم‌ها ایران بعد از آمریکا در جایگاه چهارم صادرات پهپاد قرار گرفته است البته میزان صادرات پهپادی ایران تا قبل سال ۲۰۲۰ با سیاست انتقال امتیاز مونتاژ دنبال می‌شده است برای مثال در دهه هشتاد پهپاد مهاجر در ونزوئلا با نام آنسو و پهپاد ابابیل ۳ در سودان با نام زگیل۳ صادر (مونتاژ) شده است که جزو آمار نیامده است.
با نگاهی به بازار تسلیحات جهانی و سرمایه گذاری گسترده جمهوری اسلامی ایران در حوزه بدون سرنشین ها، مشخصاً شعاع پروازی پهپاد‌های ساخت ایران از مرز‌های ایران گذر میکند و کشور به سمت تبدیل شدن به یکی از قطب‌های صنعت نظامی در سطح جهان می‌رود.
نوشته: سیدنویدرضا موسوی