به گفته معاون وزیر کشاورزی خام‌فروشی محصولات کشاورزی ایران در بازارهای خارجی و وابستگی کشور به واردات عظیم نهاده‌های دامی به منفی شدن تراز تجارت کشاورزی ایران انجامیده است.
اکبر فتحی، معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی درباره دلایل تراز منفی ۱۱ میلیارد دلاری در تجارت محصولات کشاورزی کشور گفت: واردات نهاده‌های دام و طیور بخش زیادی از محصولات کشاورزی وارداتی به ایران را دربرمی‌گیرد و ۸۰درصد نهاده دامی مصرفی در کشور از جمله کنجاله، سویا و ذرت از مسیر واردات تامین می‌شود.
وی افزود: شرایط اقلیمی کشور ما نیز به گونه‌ای نبوده که بتوان این اقلام را در مقادیر موردنیاز در داخل تولید کرد تا دیگر نیازی به واردات وجود نداشته باشد. علاوه بر این، در سال‌های اخیر با توجه به افزایش نیاز کشور به گوشت، واردات از محصولات کشاورزی به محصولات دامی نیز کشیده است.
فتحی تصریح کرد: نکته قابل توجه دیگر در تجارت محصولات کشاورزی ایران این است که ارزش ریالی و ارزی محصولات وارداتی نسبت به ارزش محصولات صادراتی بیشتر است و هر چند که محصولات کشاورزی صادراتی وزن زیادی دارند اما ارزش زیادی را عاید کشور نمی‌کنند زیرا صادرات محصولات کشاورزی از ایران در قالب خام‌فروشی صورت می‌گیرد و این امر تعادل ارزش صادرات و واردات را بر هم زده است.
معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی از برنامه‌ریزی وزارتخانه برای بهبود تجارت محصولات کشاورزی خبر داد و اظهار کرد: به طور کلی وزارت جهاد کشاورزی باید در تجارت خارجی محصولات کشاورزی تجدیدنظرهایی را اعمال کند و خوشبختانه این اراده در وزارت جهاد کشاورزی وجود دارد.
وی اضافه کرد: در گام اول باید جلوی خام‌فروشی گرفته شود و با صادرات محصولات فرآوری شده ارزش بیشتری از صدور محصولات کشاورزی برای کشور حاصل کرد، با اتخاذ این رویکرد می‌توان از شکاف میان صادرات و واردات کم کرد و تراز تجاری را به سمت مثبت پیش برد.
فتحی بر ممانعت از صدور محصولات آب‌بر تاکید کرد و گفت: صادر کردن محصولی مانند هندوانه در شرایط آب و هوایی کنونی و با این محدودیت منابع انرژی صرفه اقتصادی ندارد با توجه به اینکه در کشت هندوانه آب زیادی مصرف می‌شود اما این محصول با قیمت کمی در بازارهای خارجی عرضه می‌شود.