معمولاً اکثر افراد راجع به تاثیر غذا روی بدن فکر میکنند، اما تاثیر آن روی ذهن را در نظر نمیگیرند. همانطور که میدانید و تجربه کرده اید، بدن با عوض کردن رژیم غذایی، تغییرات زیادی میکند، اما غذایی که مصرف میکنیم، پاسخ ایمنی ما را نیز تغییر میدهد، روحیه را متغیر میکند و توانایی بهینه سازی اطلاعات را نسبت به قبل دستخوش تغییر میکند.
علت آن هم این است که مصرف انرژی روی بدن اثر گذار است و مکانیسم انتقال انرژی از غذا به نورونها در کنترل عملکرد مغز موثر میباشد. پس اگر این قضیه را مد نظر قرار دهید، میتوانید راحتتر از مواد غذایی مثل پنیر پیتزا و ساندویچهای مضر دوری کنید.
در واقع همه مقالههایی که در مورد تاثیر غذا روی ذهن کار میکنند، پیشنهاد میکنند مواد غذایی که در رژیم وسترن استفاده میشود را کاهش دهید. رژیم وسترن یا رژیم غربی، رژیمی است که در آن چربی اشباع زیادی به کار رفته و فیبر آن کم است.
در نتیجه غذاهای فرآوری شده مثل نان سفید، غذاهای بسته بندی شده و پنیر زیاد استفاده میشود و غذای شما را به یک غذای ناسالم تبدیل میکند. رژیم وسترن نه تنها عامل ایجاد بیماریهایی مثل سرطان است، بلکه باعث کاهش عملکرد ذهنی شده و عاملی برای ایجاد التهابات و میکروبیوم ناسالم است.
التهاب یک پاسخ ایمنی است و زمانی که بدن احساس خطر میکند، برانگیخته میشود. البته التهاب به مقدار بسیار کم در بدن اتفاق میافتد، اما میتواند در طولانی مدت آسیب سلولی یا حتی آسیب به یک عضو بدن را ایجاد کند.
وسترن، رژیمی که مغز و فکر رو بهم میریزه
رژیم پرچرب وسترن سیستم ایمنی را فعال میکند و باعث ایجاد التهابات میشود. معمولاً در نتیجهِ وجود ماکروفاژها که همان سلولهای سیستم ایمنی هستند و به عفونت یا آسیب سلولی پاسخ میدهند، اتفاق میافتند و باعث ایجاد سیتوکینهای ملتهب میشوند.
در واقع چربی به عنوان یک بیماری در چنین حالتی شناخته میشود. التهاب همچنین میتواند باعث شود که نورونهایی که سیگنال را به مغز ارسال میکنند، توانایی انجام کار نداشته باشند.
چربی همچنین از لحاظ بیولوژیک سن مغز را افزایش میدهد. مطالعات نشان میدهد که بدون توجه به سنی که دارید، اگر چربی زیادی مصرف کنید، توانایی حل مسئله در شما کاهش پیدا میکند. چربی سیستم ایمنی را فعال میکند، اما عضله را به کار نمیگیرد و در نتیجه چربی، تاثیر منفی روی بدن خواهد گذاشت. در حالی که فعالیت ماهیچهها تاثیر مثبتی روی بدن دارد.
یکی دیگر از ارتباطات چربی و التهاب که روی مغز اثر میگذارد، به میزان تعادل اسیدهای چربی است که مصرف میکنیم. اسیدهای چرب امگا، مجموعهای از مواد مغذی هستند که نه تنها مسئول سلامت مغز میباشند، بلکه ساختار مغز را نیز کنترل میکنند. اسیدهای چرب برای غشای سلولی مغز ضروری هستند، اما بدن ما نمیتواند آنها را به خوبی تجزیه کرده و به کار بگیرد بنابراین باید آنها را از غذا دریافت کنیم.
یکی از این اسیدهای چرب DHA است. DHA یک نوع امگا ۳ است که مسئول مغز در بدن میباشد و مقیاس توده بدنی را مشخص میکند. هر چقدر که مقدار این امگا ۳ بیشتر باشد، مغز بزرگتر میشود. البته منظور ما این نیست که مصرف اسید چرب امگا را زیاد از حد افزایش دهید.
اسید چرب امگا ۳ و امگا ۶ هر دو نقش مهمی در عملکرد مغز دارند. اسیدهای امگا ۶ کلسترول بد را کاهش میدهند، فشار خون را کنترل میکنند، اما تعادل اسیدهای چرب بسیار اهمیت دارد.
در حالی که این تعادل در رژیمهای وسترن رعایت نمیشود، زیرا این رژیمها سرشار از امگا ۶ هستند، اما امگا۳ در آنها به مقدار کمی وجود دارد. در نتیجه نسبت امگا ۳ و امگا ۶ بسیار پایین است و همین ممکن است تاثیرات مخربی روی ذهن بگذارد و باعث مشکلات ذهنی از جمله کمبود توجه، ضعف حافظه، آسیب دیدگی بافت مغزی در بلند مدت یا حتی جنون شود. پس همان طور که دیدید رژیم غذایی با مغز ارتباط مستقیم دارد همچنین ممکن است تاثیرات منفی روی شخصیت و هوش ما نیز بگذارد.
تاثیر محتویات معده روی احساسات و تفکرات
هورمونها و مواد موجود در معده هم به شدت روی احساسات ما موثر هستند. سطح میکروبیوم به دلیل گوناگونی ژنتیکی، همچنین عامل مشکلات ذهنی، اضطراب، استرس و کم خوابی میشود. غذاهای حاوی پروبیوتیک زنجیره جدیدی از باکتریها را به معده معرفی میکنند.
مکملهای پروبیوتیک تاثیر زیادی روی ذهن دارند. تنها مواد غذایی که پروبیوتیک طبیعی دارند، مثل ماست، میتوانند تغییراتی را در ذهن ایجاد کنند. جدا از مسئله ژنتیک، خوردن مواد متنوع غذایی به عنوان مثال غلات کامل، نمیتواند بین باکتریهای خوب تعادل ایجاد کند.
پس نتیجه میگیریم که اگر رژیم غذایی وسترن یعنی همان رژیم غذایی پرچرب را کنار بگذارید، قطعاً از لحاظ روحی و ذهنی وضعیت بهتری را تجربه خواهید کرد. همچنین باید برای سلامت ذهن از موادی مثل میوهها و سبزیجات که سرشار از آنتی اکسیدان و پلی فنولهای التهابی هستند، استفاده کنید.
بهترین مواد غذایی برای مغز چیست؟
اسید چرب امگا ۳ یک ماده سازنده مغزی محسوب میشود. همچنین برای خانمهای باردار و کودکان هم مناسب است، عملکرد مغز و حافظه را با بالا رفتن سن بهبود میبخشد. امگا ۳ نقش محافظتی در برابر بیماری آلزایمر و جنون دارد.
اسیدهای چرب امگا ۳ در ماهیهایی مثل سالمون، ماهی، آجیل و دانههای گیاهی یافت میشود.
میوههایی مثل انواع تمشک برای مغز فواید زیادی دارد. آنها حاوی آنتی اکسیدان میباشند که به پاکسازی بدن و مغز از مواد آسیب زا کمک میکند.
چه غذایی بدترینها هستند؟
شکرهای فرآوری شده، مواد غذایی بسته بندی شده و شکلات هم عملکرد مغز را به هم میریزد.
چند راهکار مرتبط با رژیم غذایی مناسب مغز
باید در بلند مدت به یک رژیم غذایی خوب برای مغزتان پایبند بمانید و نتایج مثبت را در طولانی مدت تجربه کنید بنابراین انتظار نداشته باشید که با خوردن یک عدد بلوبری، عملکرد بهتری برای امتحان فردا از خودتان نشان دهید.
مواد غذایی که برای قلب مناسب هستند، برای مغز هم فواید زیادی دارند.
رژیم مدیترانهای یکی از بهترین رژیمها برای مغز و قلب است.
همچنین منابع طبیعی امگا ۳، از جمله میوه ها، سبزیجات و غلات کامل برای سلامت مغز و قلب مفید میباشند.