لیلا کاشانی‌وحید در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره اهمیت استفاده از کتاب‌های صوتی برای خانواده‌ها علی‌الخصوص کودکان و نوجوانان، بیان کرد: درست است که کتاب کاغذی حس و ویژگی‌های مخصوص به خودش را دارد و نسل قدیم ارتباط بیشتری با آن برقرار می‌کنند و حتی بو، حالت و احساسی را که در آن‌ها ایجاد می‌کند دوست دارند؛ ولی بچه‌های نسل جدید چون به الکترونیکی‌بودن خیلی از قسمت‌های زندگی‌شان عادت دارند، در مورد کتاب هم کتاب الکترونیک می‌تواند جایگزین خوبی برای کتابخوانی کودکان امروز باشد.
او افزود: در کتاب کودک، دیدن تصاویر کتاب اهمیت ویژه‌ای دارد و تکمیل‌کننده متن کتاب است. این‌طور که من اطلاع دارم کتاب‌های صوتی مهرسا که در وب‌سایت این انتشارات قرار دارد علاوه بر خوانش صوتی، کتاب را ورقی هم می‌زند و تصاویر آن را نشان می‌دهد. پس کودک صفحاتی از کتاب را هم می‌تواند ببیند و حس آن را بگیرد. گاهی اوقات ما کتاب فیزیکی را خیلی سخت می‌توانیم به دست خانواده‌ها برسانیم؛ مثلاً در حال حاضر خیلی از مراجعان من در خارج از کشور که به کتاب‌های کاغذی من دسترسی ندارند، از کتاب‌های الکترونیکی انتشارات مهرسا استفاده می‌کنند. گاهی اوقات نیز برای افرادی که در شهرستان‌های دور از مرکز می‌خواهند از کتاب‌ها استفاده کنند، کتاب‌های الکترونیکی مفید است. همچنین استفاده از کتاب‌های الکترونیکی هزینه خیلی کمتری نسبت به کتاب کاغذی دارد و در کنار آن به سلامت محیط زیست هم کمک می‌کند؛ همانطور که می‌دانید طبیعت برای هر یک کتاب کاغذی، کلی هزینه پرداخت می‌کند؛ اما کتاب صوتی می‌تواند جایگزین خوبی برای آن باشد.
این نویسنده که عضو هیئت علمی دانشگاه و مشاور و روان‌شناس نیز است در مورد اینکه چگونه باید از کتاب صوتی برای کودکان استفاده کنیم؟ این‌طور توضیح داد: اینکه در کتاب‌های صوتی صداهای مختلف را عملاً بازی می‌کنند از یک جهاتی خیلی خوب است؛ اما ممکن هم است که برداشت گوینده روی برداشت کودک تأثیر بگذارد و این از معایب آن است. خیلی مهم است که وقتی داریم از کتاب صوتی استفاده می‌کنیم به فرزندان‌مان اشاره کنیم که ممکن است مثلاً من این‌طور داستان کتاب را ببینم؛ اما نگاه تو می‌تواند متفاوت باشد. پس کتاب صوتی می‌تواند به فرزندان‌مان نشان بدهد که راه‌های مختلفی برای درک یک کتاب یا داستان وجود دارد.
این روان‌شناس در ادامه بیان کرد: خیلی مهم است که خانواده‌ها دقت داشته باشند وقتی کتاب صوتی را برای کودکان‌شان پخش می‌کنند، این کتاب صوتی نقش آن‌ها را ایفا نمی‌کند و جایگزین وجود آن‌ها نیست. کتاب صوتی نمی‌تواند جایگزین مادر شود؛ اما در کنار فعالیت‌های دیگر، می‌تواند تعامل مادر با کودک و کودک با مادر را تسهیل کند. نباید این‌طور باشد که مادر بگوید «من یک کتاب صوتی برایت خریدم، این را گوش کن» و مادر برود کارهای خود را انجام دهد و در فضای مجازی بچرخد و شامش را آماده کند. اتفاقاً آن زمانی که کودک ما دارد کتاب صوتی گوش می‌دهد ما هم باید در کنارش باشیم؛ اگر او می‌خندد، ما هم با او بخندیم و اگر او در جایی از داستان برایش سوال ایجاد شد، ما می‌توانیم پاسخ را برای او توضیح دهیم. درواقع کتاب صوتی باید ابزاری باشد که تعامل بین مادر و کودک را بیشتر کند.
لیلا کاشانی‌وحید در تکمیل صحبت‌های خود گفت: کتاب صوتی کودک حتماً باید در کنار تسهیل‌گر برای کودک استفاده شود تا اثرگذاری آن بیشتر شود. این تسهیل‌گر می‌تواند مادر، پدر، پدربزرگ، مادربزرگ، خاله، عمو و حتی معلم‌ها و همه کسانی باشد که در تربیت فرزند ما مؤثر هستند. یک ضرب‌المثل قدیمی آفریقایی هست که اصطلاحی معروف شده است؛ اینکه «تربیت فرزند به همۀ اهالی یک روستا نیاز دارد.».
∎