به گزارش خبرگزاری ایمنا، نخستین مناظره دور دوم مناظرات نامزدهای راه‌یافته به مرحله دوم انتخابات ریاست‌جمهوری شب گذشته _دوشنبه یازدهم تیر_ از ساعت ۲۱:۳۰ تا ساعت ۲۴ با محوریت موضوعات سیاسی و فرهنگی برگزار شد. در این مناظره به وضوح فرم برگزاری اصلاح شده بود و مجری با تسلط و بدون جانبداری به طرح چالشی‌ترین سوالات مطرح شده در فضای مجازی و عمومی از سعید جلیلی و مسعود پزشکیان پرداخت. موضوعات مطرح شده نیز در برگیرنده بخش مهمی از مطالبات مردم بودند و مسائلی مانند دلایل کاهش مشارکت مردم در انتخابات، تهمت زنی‌ها و اخلاق انتخاباتی، فیلترینگ و فضای مجازی، آزادی‌های اجتماعی و سیاسی، سیاست خارجی و رویکرد دو نامزد به مذاکره با آمریکا مورد پرسش قرار گرفت. امشب نیز قرار است دومین مناظره میان نامزدها از ساعت ۲۱:۳۰ از طریق شبکه اول سیما پخش شود.
بخوانید: در مناظره اول پزشکیان و جلیلی چه گذشت؟
حالا با برگزاری این سبک از گفت‌وگوی دو نامزد ایرانی‌ها با آگاهی بیشتری می‌توانند دست به انتخاب بزنند زیرا در فرصتی بیش از دو ساعت، رویکرد هر یک از نامزدها به مهم‌ترین مسائل و چالش‌های کشور مطرح شد و در عین حال امکان این فراهم شد تا عیار هر نامزد در موضوعات مختلف در مقایسه با دیگری سنجیده شود. به عبارت دیگر، این مناظره سبب شد مردم بتوانند تصویر روشن‌تری از باورها، برنامه‌ها و رویکردهای هر یک از دو نامزد داشته باشند. همه اینها در حالی بود که در مناظره شب گذشته، از برخی بداخلاقی‌های صورت گرفته در مناظره‌های گذشته خبری نبود. گفت‌وگوهای نامزدها با یکدیگر صریح، شفاف و چالشی بود، اما هر یک با احترام و با حفظ چهارچوب‌های اخلاقی با یکدیگر گفت‌وگو کردند. نکته دیگر چالشی بودن سوالات مجری از نامزدها بود. خسروی در این سوالات عملاً هیچ خط قرمزی را نشناخت. به عنوان مثال وقتی که از سعید جلیلی درباره سیاست خارجی او سوال شد، به نقل‌قولی از سعید حجاریان، تئوریسین جریان اصلاحات نیز اشاره شد، اما چه در این هنگام که با استفاده از نقل‌قول سعید حجاریان از سعید جلیلی سوال شد، یا در مواردی که سوالات چالشی و صریح از مسعود پزشکیان پرسیده شد، نه‌تنها سوالات توأم با متانت بود، بلکه نامزدها نیز همراه با متانت به این سوالات پاسخ دادند.
بررسی‌های گوگل ترندز نشان می‌دهد شب گذشته نام سعید جلیلی در مقایسه با مسعود پزشکیان بیشتر مورد جست‌وجو قرار گرفته است و تقریباً در تمام استان‌های کشور پیشتاز جست‌وجوی مردم بوده است.
علاوه بر این، از دیشب نام جلیلی و پزشکیان در فضای شبکه اجتماعی ایکس ترند شده و بخش‌های مختلف سخنان هر یک از آن‌ها توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.
تخریب‌ها و بداخلاقی‌های انتخاباتی یکی از نخستین مسائل مورد بحث بود. جلیلی از پزشکیان انتقاد کرد که چرا برخی اطرافیان او، رأی‌دهندگان به او را با حامیان طالبان مقایسه کردند؟ وی این را هم گفت که برخی مدعی حقوق زنان هستند، اما زنان بدسرپرست و بی‌سرپرست را در برنامه‌های خود لحاظ نمی‌کنند. وقتی پزشکیان به توهین برخی به او در حرم عبدالعظیم اشاره کرد، جلیلی گفت که او خود رأساً و بدون اینکه درخواستی از طرف ستاد پزشکیان از او شده باشد، از مسئولان ستاد خود خواسته این مسئله را بررسی و با مسببان آن برخورد کنند. در بخش دیگری از مناظره وقتی چالش دو نامزد بر سر مسئله رشد ۸ درصدی اقتصاد در برنامه هفتم توسعه بالا گرفت، پزشکیان این امر را غیرممکن دانست و در پاسخ به جلیلی که مدعی بود این برنامه با کار تخصصی و دقت نظر تدوین شده و با برنامه صحیح قابل دستیابی است گفت: من حاضرم از انتخابات کنار بروم و این آقا بماند، اما اگر نتوانست ۸ درصد را محقق کند، اعدامش کنید» این صحبت پزشکیان سبب شده تا بسیاری از طرفداران جلیلی که از جانب آذری جهرمی، مشاور رسانه‌ای او به عنوان طالبان خطاب شده بودند، با بیان این سخن از وی انتقاد کنند.
یکی از بخش‌های مناظره دیشب که سبب شد برخی چهره‌های دولت سیزدهم نسبت به آن واکنش نشان دهند، بخش‌های مربوط به عملکرد اقتصادی دولت شهید رئیسی بود که ذیل موضوع پذیرش FATF و برجام و رفع تحریم‌ها توسط مسعود پزشکیان مطرح شد. پزشکیان در قسمتی از برنامه شب گذشته با نمایش نموداری بیان کرد که در دولت سیزدهم نقدینگی افزایش بسیاری پیدا کرده است و علت آن را ناتوانی دولت در حل مشکلات اقتصادی کشور به دلیل تحریم‌ها دانست. این صحبت او باعث شد تا علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت و مصطفی قمری وفا مدیر روابط‌عمومی بانک مرکزی نسبت به این نمودار واکنش نشان دهند و آمار ارائه شده را زیر سوال ببرند.
در همین راستا علی بهادری جهرمی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ادب مرد به ز دولت اوست! نرخ رشد نقدینگی در دولت شهید رئیسی از ۴۲.۸ درصد در مهر ۱۴۰۰ به ۲۴.۱ درصد در فروردین ۱۴۰۳ کاهش پیدا کرد. مقابل دوربین گرفتن نموداری که انبوه نقدینگی دولت سابق را به‌اضافه نقدینگی جدید، مجموعاً با هم نشان می‌دهد، بی‌اخلاقی سیاسی است.»
مصطفی قمری‌وفا نیز آماری را از جانب رئیس کل بانک مرزی منتشر کرد و نوشت: «بازگشت شاخص‌های پولی از جمله نرخ رشد نقدینگی به پیش از تحریم‌های ظالمانه سال ۹۶:
رئیس‌کل بانک مرکزی: آمارها نشان می‌دهد که نرخ رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۰ در ابتدای دولت حدود ۴۲.۸ و نرخ رشد پایه پولی ۳۹.۵ درصد بود الان این شاخص‌ها به ترتیب به ۲۴.۳ و ۲۸.۱ درصد رسیده است و این به معنا بازگشت متغیرهای اقتصاد کلان کشور به شرایط باثبات قبل از تحریم‌های سال ۹۶ است.
وی با اشاره به بعضی تحلیل‌ها در حوزه متغیرهای اقتصاد کلان و ملاک قرار دادن میانگین نرخ‌های رشد تصریح کرد: در تحلیل این متغیرها باید به این نکته توجه داشت که هرچند میانگین کاهشی است، اما باید به این نکته توجه داشت که روند نرخ رشد نقدینگی از ۴۲.۸ درصد آغاز کار دولت سیزدهم به ۲۴.۳ درصد رسیده است؛ این بدان معناست که هرچه به جلو رفته‌ایم روند، کاهنده بوده است.
فرزین گفت: بررسی نرخ رشد پایه پولی نیز نشان می‌دهد که که نرخ رشد در سال گذشته به ۴۲.۳ درصد رسید، البته منتقدان دولت اینگونه تحلیل می‌کردند که با رشد پایه پولی باید در انتظار رشد نقدینگی هم باشیم و همان زمان گفته شد که نرخ رشد پایه پولی ناشی از افزایش سپرده قانونی بانک‌ها است و نه اضافه برداشت بانک‌ها؛ لذا پیش بینی کردیم که این رشد نرخ پایه پولی کاهش خواهد یافت و لذا شاهد بودیم که این نرخ به ۲۸.۱ درصد کاهش یافت و نقدینگی هم به روند کاهشی خود ادامه داد.
وی افزود: بررسی روند کاهش نرخ رشد نقدینگی نیز نشان می‌دهد که نرخ رشد نقدینگی از ۴۲.۸ درصد به ۳۹ درصد، ۳۱.۱ درصد، ۲۴.۳ درصد در پایان سال گذشته و بالاخره ۲۵.۶ درصد در اردیبهشت رسید ولی با توجه به هدف گذاری ماهانه انجام شده از هدف دور نشده‌ایم و چون قصد داشتیم بازارها دچار انسداد نقدینگی نشود مقداری اجازه افزایش نقدینگی داده شد لذا در اردیبهشت شاهد افزایش نرخ رشد نقدینگی به بالای ۲۵ درصد هستیم.»
همچنین محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر شهید رئیسی نیز در توییتی نوشت: «آقای پزشکیان در مناظره شاکی بودند که چرا پول‌های ایران در برخی کشورها قفل است. خب این نتیجه توافق تیم آقای روحانی با این کشورها بود: آن هم در دوره برجام. توافق کردند که انرژی بفروشند و به جای پول تدریجی کالا بخرند. ضمناً ایشان در آن دوره در مجلس بودند. شهید رئیسی همه آن‌ها را به هم زد.»
از دیگر قسمت‌های این مناظره که گفت‌وگوی پینگ پونگی میان دو نامزد شکل گرفت و فضای مناظره را برای دقایقی به شدت داغ کرد، بحث پیرامون موضوعات سیاست خارجی و مذاکره با آمریکا بود. اختلاف نظر این دو نامزد درباره این مسائل، که اساساً دو قطب مخالف را تشکیل می‌دهند، از قبل هم روشن بود. آنچه روشن نبود این بود که هرکدام می‌خواهند چگونه با این مسئله مواجه شده و چگونه در این موضوعات رقیب خود را به چالش بکشند. بویژه اینکه سعید جلیلی سال‌ها به صورت تخصصی در این حوزه‌ها کار کرده بود و اطلاعات پزشکیان مانند او نبود. اما درنهایت پزشکیان با تلاش برای نگه‌داشتن بحث این موضوعات حول مفاهیم کلی و نه جزئیات، تلاش کرد از این مرحله عبور کند.
با این وجود، وقتی مجری در قسمتی از برنامه از پزشکیان پرسید برنامه شما برای مذاکره با ترامپی که سردار سلیمانی را به شهادت رسانده و از برجام خارج شده چیست، پزشکیان این دو مسئله را بی‌ارتباط با یکدیگر دانست و گفت «ترور سردار سلیمانی به این دلیل بود که موی دماغ آمریکایی‌ها شد» و این مسئله را باید مجزا از برجام دید، سخنی که با انتقادات فراوانی در فضای مجازی همراه شد. به ویژه برخی کارشناسان بین‌الملل نسبت به مواضع پزشکیان در این خصوص ابراز نگرانی کردند.
در ادامه به دیگر واکنش‌های چهره‌های مختلف نسبت به محورهای مختلف مناظره جلیلی - پزشکیان می‌پردازیم:
