جوان آنلاین: تئاتر در ایران در برههای گرایش به متون غربی نشان داد و بخش قابل توجهی از اجراها در سطح کشور و بهویژه در پایتخت تهی از نشانههای ملی و فرهنگی داخلی بودند، اما به نظر میرسد جریانهای تازهای در تئاتر ایران در حال شکل گرفتن است.
از دلایل اصلی غلبه نمایشنامههای غربی در تئاتر ایران گرایش اساتیدی است که منظومه و آبشخور فکری آنها بیشتر به هنر غرب تمایل دارد و نوع چینش دروس و رشتههای هنر نمایش در مراکز آموزش عالی هنر در کشور نیز بر همین نکته اذعان دارد.
دانشجویان علاقهمند به تئاتر وقتی پا به عرصه هنر میگذارند از ابتدا با فضایی مواجه میشوند که خواهناخواه آنها را به سمت و سوی غلبه تئاتر غربی سوق میدهد. این رویکرد را میتوان به خوبی در جشنوارهای که با عنوان تئاتر دانشجویی از مدتها قبل در کشور برگزار میشد به چشم دید. برخی دورهها در میان آثار این رویداد دانشجویی که بهطور سراسری اغلب مراکز آموزش عالی کشور را نیز دربر میگرفت، حتی یک اثر که همسو با فرهنگ و فضای ایرانی و اسلامی باشد، یافت نمیشد و عجیب بود که این مسئله برای مسئولان نگرانی ایجاد نمیکرد.
با این حال به نظر میرسد هنر نمایش در دولت سیزدهم بهگونهای از سوی وزارت ارشاد شهید رئیسی مدیریت شد که سهم نمایشنامههای ایرانی در سبد اجراهای کشور رو به فزونی گذاشت و بخشی از هنرمندان این عرصه تمایل بیشتری نسبت به قبل برای استفاده از متون مبتنی بر فرهنگ خودی نشان دادند.
حمایت وزیر ارشاد از اجراهای ایرانی
برای مثال وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دو شب پیش برای حمایت از یک نمایش ایرانی به تالار وحدت رفت. اسماعیلی با حضور در تالار وحدت ضمن حضور در اجرای پروژه «و او جان من است» با کارگردان این اثر نمایشی دیدار کرد.
وزیر ارشاد به همراه محمد الهیاری، مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی و حمید نیلی، مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور در تالار وحدت ضمن حضور در اجرای پروژه «و او جان من است» با حمید حرا، کارگردان و سایر عوامل اجرایی نمایش دیدار و گفتگو کردند. این در حالی است که محمدمهدی دادمان، رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی و جمعی از شاعران آیینی کشور از جمله علی انسانی و حسین شمسایی از میهمانان ویژه اجرا بودند.
محمدمهدی اسماعیلی پس از پایان اجرای این نمایش، ضمن تبریک فرا رسیدن عید سعید غدیر خم گفت: جا دارد از همه عوامل اجرایی گروه نمایشی «و او جان من است»، قدردانی ویژهای داشته باشم که با همراهی همکارانم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد فرهنگی هنری رودکی و اداره کل هنرهای نمایشی نهایت تلاش خود را کردند تا امروز شاهد به صحنه رفتن نمایشی باشیم که بیتردید تولید و به صحنه بردن آن کار دشواری است.
نمایشی با موضوع مباهله
وی افزود: پروژه نمایشی «و او جان من است» از جمله آثاری است که من در جریان تولید آن قرار داشتم و میدانم که به صحنه بردن چنین نمایشهایی با موضوعات و مضامین توحیدی روی صحنه تئاتر امر سختی است، اما خوشبختانه گروه اجرایی نمایش نهایت تلاش خود را کرد تا امروز شاهد اجرای باکیفیتی از یک نمایش دینی با موضوع رویداد مباهله باشیم. مسیری که امیدوارم به برکت نام ارزشمند حضرت علی (ع) موجب شود محبت اهل بیت دستگیر ما در دنیا و آخرت باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه صحبتهای خود بیان کرد: متأسفانه ما در آثار نمایشی کمتر به موضوعاتی، چون «مباهله» به عنوان یک رویداد مهم در تاریخ اسلام پرداختهایم. رویداد مباهله موضوعی است که مباحث مرتبط با آن در قرآن کریم و آیات الهی آمده و به نظر من یک نقطه بسیار نورانی در تاریخ اسلام است. مسیری که گروه تئاتر «سایه» به مدیریت آقای حمید حرا تلاش کرده در این سالها به چنین موضوعاتی بپردازد که به نظرم اتفاق ارزندهای است.
اسماعیلی ضمن قدردانی از تمامی افرادی که در به صحنه بردن این پروژه نمایشی تلاش کردند، گفت: امیدوارم این کار مقدمهای برای تولید بیشتر آثار نمایشی کمتر پرداخت شده دینی مرتبط با تاریخ اسلام باشد. مسیری که مورد مطالبه جامعه دینی ماست و من پیش از این نیز با اجرای چنین کارهایی توسط گروه تئاتر سایه آشنا بودم و امیدوارم در آینده نیز این مسیر را ادامه دهند.
نمایشی ایرانی در تالار وحدت
پروژه نمایشی «و او جان من است» به نویسندگی ایوب آقاخانی و حمید حرا با همکاری بنیاد فرهنگی هنری رودکی و اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا ۱۵ تیرماه ساعت ۱۸ در تالار وحدت تهران روی صحنه میرود.
به ترتیب ورود صحنه، انوشیروان معظمی، سیدمحمدمهدی هاشمیدانا، سیروس همتی، محمدجواد حبیبی، علیرضا عمرانی، علیرضا شمائی، ایوب آقاخانی و محسن تقیزاده از جمله هنرمندانی هستند که در گروه بازیگران نمایش «و او جان من است» حضور دارند.
بهزاد عبدی آهنگساز و کیان مقدم خواننده، محمد روحالامین طراح پوستر و نشان، وحید لاری طراح صحنه، علی براتی طراح حرکت، مژگان عیوضی طراح لباس، بهاره اسدی طراح گریم، علی افسری طراح صدا و رضا خضرایی طراح نور، اعضای گروه طراحی پروژه نمایشی «و او جان من است» را تشکیل میدهند.