۶۶ میلیون سال پیش هنگامی که سیارک چیکشلوب (Chicxulub) با عرض ۶ مایل به زمین برخورد کرد، دایناسور‌ها هیچ هشداری دریافت نکردند. امروز اگر یک سیارک با این اندازه به زمین برخورد کند، یک موج برخوردی دو میلیون برابر قوی‌تر از یک بمب هیدروژنی ایجاد می‌کند که جنگل‌ها را صاف می‌کند، باعث ایجاد سونامی‌های مهیب می‌شود، لرزشی برابر با یک زمین‌لرزه ۱۰ ریشتری ایجاد می‌کند که شهر‌ها را با خاک یکسان می‌کند و مدت‌ها پس از برخورد، ابری از گرد و غبار داغ، خاکستر و بخار، خورشید را از روی زمین محو می‌کند و زمین را در سرمای یخبندان فرو می‌برد.
حداقل اکنون اگر چنین اتفاقی در کمین باشد، احتمالاً زودتر از آن اگاه می‌شویم و اگر ناسا بتواند آن را به موقع تشخیص دهد، حتی ممکن است بتوانیم از آخرالزمان جلوگیری کنیم.
به نقل از اس‌ای، دفتر هماهنگی دفاع سیاره‌ای ناسا وظیفه یافتن، ردیابی و ارزیابی خطرات مرتبط با سیارک‌های بالقوه خطرناک در منظومه شمسی را بر عهده دارد.
لیندلی جانسون، مدیر اجرایی برنامه دفتر هماهنگی دفاع سیاره‌ای می‌گوید: ما قطعاً می‌خواهیم همه آن‌ها را قبل از اینکه ما را پیدا کنند، پیدا کنیم.
ناسا برای انجام این کار با یک ائتلاف جهانی از ستاره‌شناسان به نام شبکه بین‌المللی هشدار سیارک‌ها (IAWN) همکاری می‌کند.
حال اگر یک سیارک آخرالزمانی به سمت زمین حرکت کند، آن‌ها چه کاری انجام می‌دهند؟
سیستم هشدار بین المللی
در صورتی که یک سیارک خطرناک به سمت زمین حرکت کند، شبکه بین‌المللی هشدار سیارک‌ها (IAWN) فرآیند‌هایی را برای اطلاع عموم در نظر گرفته است.
ابتدا اعضایی که تهدید را شناسایی کردند، مشاهدات خود را در سراسر شبکه IAWN به اشتراک می‌گذارند تا یافته‌های آن‌ها تأیید شود و همه اعضا خطر را ارزیابی کنند.
هنگامی که همه اعضا و طرف‌ها توافق کنند که زمین باید برای برخورد آماده شود، ناسا هشدار ارسال می‌کند.
جانسون می‌گوید: من نه تلفن قرمز روی میزم دارم و نه چیز دیگری. اما ما رویه‌هایی رسمی داریم که از طریق آن‌ها اطلاع رسانی در مورد خطر جدی برخورد ارائه می‌شود.
اگر یک سیارک به سمت ایالات متحده حرکت کند، ناسا کاخ سفید را مطلع می‌کند و دولت بیانیه‌ای رسمی را برای عموم مردم منتشر می‌کند.
همچنین اگر به اندازه کافی بزرگ باشد که یک تهدید بین المللی تلقی شود، IAWN به دفتر امور فضایی سازمان ملل اطلاع می‌دهد.
شکار سیارک‌ها
یک سیارک اگر بزرگتر از ۱۵۰۰ متر باشد و مدار زمین را در حداقل فاصله ۰.۵ واحد نجومی که نیمی از فاصله میان زمین و خورشید است، قطع کند، با عنوان «بالقوه خطرناک» در نظر گرفته می‌شود.
حدود ۲۳۰۰ سیارک بالقوه خطرناک شناخته شده در اطراف زمین وجود دارد و تقریباً ۱۵۳ عدد از آن‌ها بزرگتر از ۱۰۰ متر عرض دارند. این به اندازه‌ای است که در صورت برخورد با زمین، فاجعه رقم خواهد زد.
ناسا و سایر شرکای IAWN برای یافتن و ردیابی آن‌ها علاوه بر ردیابی سیارک‌هایی که قبلاً کشف شده‌اند، به دنبال سیارک‌های جدید نیز می‌گردند. تمام مشاهدات آن‌ها در پایگاه داده‌ای در مرکز سیاره کوچک (Minor Planet Center) جمع‌آوری می‌شود.
شبکه بین‌المللی هشدار سیارک‌ها تاکنون بیش از ۳۴ هزار سیارک نزدیک به زمین را پیدا کرده است.
جانسون می‌گوید ناسا با داده‌های رصدی کافی می‌تواند با اطمینان مدار‌های آن‌ها را حداقل تا یک قرن بعد پیش‌بینی کند.
گفتنی است که احتمال کمی وجود دارد که سیارک بالقوه خطرناکی موسوم به بنو (Bennu) بتواند در ۱۵۹ سال آینده به زمین برخورد کند و انفجاری برابر با ۲۴ بمب هسته‌ای ایجاد کند. بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، احتمال این اتفاق یک در ۲۷۰۰ است.
اگر بنو به سمت زمین حرکت کند، ناسا برای دفاع از سیاره زمین چند ترفند در آستین خود دارد.
دفاع از زمین
به گفته جانسون، شبکه بین‌المللی هشدار سیارک‌ها در بیشتر مواقع سیارک‌هایی را که در حال پیشروی هستند، خیلی قبلتر از اینکه به تهدیدی فوری برای زمین تبدیل شوند، شناسایی می‌کند. اما ناسا برای جلوگیری از نزدیک شدن یک سیارک به رقم زدن اتفاقی آخرالزمانی به حداقل ۵ تا ۱۰ سال اطلاع قبلی نیاز دارد.
ناسا در سال ۲۰۲۱ اولین ماموریت آزمایشی دفاع سیاره‌ای خود را انجام داد و طی آن یک فضاپیمای بدون سرنشین را به یک سیارک کوبید تا مدار آن را از زمین دور کند.
این ماموریت موفقیت آمیز بود و ناسا قصد دارد در آینده تکنیک‌های انحراف سیارکی بیشتری را آزمایش کند.
یک تکنیک در حال توسعه «تراکتور گرانشی» نام دارد که یک فضاپیما را به موقعیتی نزدیک یک سیارک می‌فرستد و با تعامل گرانشی کاری می‌کند تا سیارک از مدارش بیرون بیاید. ناسا همچنین در حال کار بر روی تکنیکی است که از پرتوی یونی برای تغییر مسیر یک سیارک استفاده می‌کند.
اما اگر این تهدید در کمتر از پنج سال آینده رخ دهد، ناسا زمانی برای منحرف کردن سیارک نخواهد داشت؛ بنابراین ممکن است برای به حداقل رساندن خطر و پراکنده کردن برخورد به تخریب سیارک متوسل شود.
گفتنی است که اگر ناسا فقط چند ماه فرصت داشته باشد، نخواهد توانست زمین را نجات دهد.
خوشبختانه استراتژی IAWN یافتن سیارک‌ها دهه‌ها و قرن‌ها قبل از برخورد با زمین است.
جانسون می‌گوید: این به ما زمان زیادی می‌دهد تا زمانی که این سیارک‌ها هنوز در فضا هستند، کاری در مورد آن‌ها انجام دهیم تا از هرگونه فاجعه در اینجا روی زمین کاملاً جلوگیری کنیم.
منبع: ایسنا