در این یادداشت با عنوان 'عید فطر و بازگشت به فطرت پاک خویش' به قلم عظیم قرنجیک آمده است: ماه مبارک رمضان ماه ارتباط پیاپی روزه داران با خداوند متعال، ماه توبه و استغفار از گناهان و ماه تصفیه روح و جان است.

عید فطر نیز به مناسبت این که آدمی در پرتو اطاعت الله طی ماه مبارک رمضان، از انواع آلودگی های ظاهری و باطنی که برخلاف فطرت آدمی است، رسته و به پاکی فطری نخستین خویش باز می گردد، توسط مسلمانان به عنوان یکی از اعیاد بزرگ اسلامی گرامی داشته می شود.

در فرهنگ اسلامی، اولین روز ماه شوال به عنوان عید فطر و جشن بازگشت به فطرت، شناخته شده است. بلی، هر روزی در آن ترک گناه، فاصله گرفتن از زشتی ها، پلیدی ها و روز غلبه بر شیاطین باشد، روز عید است.

عید فطر به مثابه روز بازگشت به فطرت است این معنا رامی توان از لغت 'عید فطر' فهمید چرا که عید به معنای بازگشت و فطر به معنای فطرت و طبیعت است.

مسلمانان در این روز، در اثر یک ماه ضیافت و مهمانی خداوند، به صفای باطن دست یافته و در حقیقت، شخصیت واقعی خویش را بازیافته اند فطرت پاک انسان در طول سال در اثر غبارهای جهل، نادانی و غفلت ممکن است به انواع گناهان و معصیت ها مبتلا شده و از حقیقت خود دور شود و در نتیجه دچار خودفراموشی و خدا فراموشی گردد. اما با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، انسان مسلمان در پرتو فضای معنوی آن ماه و تلاش های خویش به یک زندگی نوین دست می یابد که می توان آن را 'بازگشت به خویشتن' نامید.

در روز عید فطر گویی یک مسلمان از نو متولد می شود چرا که گفته اند روزه داران در شب عید فطر از تمام آلودگی ها و پلیدی ها پاک شده اند و کمترین پاداش خود را که پاکی و پاکیزگی است، دریافت نموده اند.

و نیز آورده اند 'این که روز اول ماه شوال، عید اهل ایمان قرار داده شده به خاطر این است که آنان برای قبولی اعمالشان در ماه رمضان خوشحالند و از این که خداوند متعال گناهانشان را بخشیده و بر عیب های آنان پرده کشیده و مژده و بشارت از طرف خداوند رسیده است که ثواب های بسیاری برای روزه داران عطا خواهد کرد و از این که مؤمنین در اثر تلاش های شب و روز ماه مبارک رمضان، چند مرحله به قرب الهی نزدیک شده اند حالت سرور و نشاط دارند.

بدون تردید تک تک مسلمانان با فرا رسیدن عید سعید فطر، نوعی شادی و لذت درونی در خود احساس می کنند بدیهی است که هر کسی نسبت به معرفت و ایمان خود به این عید بزرگ و با عظمت می نگرد و از آن بهره می گیرد زمینه ها، ذهنیت ها، مراتب ایمان و عوامل دیگر در نگرش و انگیزه افراد دخالت دارد.

نقش عید فطر در حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی

یکی از برکات ماه رمضان و عید فطر حل مشکلات اقتصادی و اجتماعی در سایه پرداخت زکات فطریه است. به پرداخت زکات فطره به عنوان عاملی ارزشمند برای فقرزدایی، توسعه اقتصادی و حل مشکلات اجتماعی در جامعه اسلامی می توان نگریست.

افزون بر این که در کنار کمک به فقرا موارد مصرف دیگری نیز برای زکات فطره در اسلام منظور شده است که از جمله آن ها احیای روحیه همیاری و تعاون، رسیدگی به وضع بهداشتی درمانی و فرهنگی مسلمانان می باشد.

از زکات فطره می توان قرض بدهکاران حقیقی و یا افرادی را که در راه معصیت و خلاف بدهکار نشده اند پرداخت نمود. در ساختن مسجد، مدرسه، پل ها، راه ها، بیمارستان ها و برطرف کردن سایر نیازهای مسلمانان نیز می توان از این بودجه مردمی استفاده کرد. مسلمانان با عمل به این موارد که با پرداخت زکات فطره انجام می شود در حقیقت به بخشی از دعاهای ماه رمضان که در مدت یک ماه بعد از نماز زمزمه می کردند، در روز عید فطر جامه عمل می پوشانند.

گذشته از این ها پرداخت زکات فطره که با نیت عبادت و تقرب به خداوند متعال انجام می شود نوعی بهره گیری از مادیات برای رسیدن به معنویات است بدین جهت گفته اند که قبول روزه موکول به پرداخت زکات فطریه می باشد چرا که دادن زکات موجب جدایی از تعلقات مادی و هواهای دنیوی و نفسانی است و انسان مؤمن برای دوام فطرت الهی خویش و بازگشت به خویشتن خویش از هر آن چه رنگ تعلق دارد باید رها و آزاد باشد و زنجیر مادیات را از پای خود برکند تا سبک بال به سوی خداوند گام نهد.

نقش عید فطر در اتحاد و همدلی مسلمانان

در طول تاریخ اجتماع روز عید فطر بسیار مهم و تحول آفرین بوده است چرا که اجتماع روز عید فطر می تواند در پیوند و همدلی مسلمانان نقش آفرین باشد. مسلمانان در گردهمایی روز عید فطر و قرار گرفتن در کنار هم، از نظرات، مشکلات و گرفتاری های همدیگر آگاه می شوند. در این گردهمایی ها، بغض ها و کینه ها تبدیل به دوستی و همدلی می شود و مؤمنان در یک صف واحد، احساس اتحاد و نزدیکی بیشتری به همدیگر می کنند.

عید فطر از سویی حکایت از پیوند معنوی انسان با خدای خویش دارد و از سوی دیگر حکایت گر ارتباط وی با هم کیشان خود است. پس روز اول شوال، روز عید، روز اجتماع، روز فطر، روز زکات، روز رغبت و روز تضرع و اتحاد و همدلی و روزی که خداوند بزرگ دوست می دارد که مسلمانان در چنین روزی اجتماعی داشته و در آن او را ستایش کرده و مقدس بدارند بر کلیه مسلمانان جهان مبارک باد.

6159/6203