مراد عنادی کارشناس مسائل هسته ای در گفتگو با خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، در پاسخ به این سوال آیا آژانس بین المللی مرجع مناسبی برای راستی آزمایی محسوب می شود یا خیر اظهار داشت: با توجه به ساز و کارهای موجود بین المللی وظایفی که طبق اساسنامه برای آژانس تعیین شده است مشخص میشود که آژانس بین المللی مرجعی است که راستی آزمایی اعضای آژانس و NPT را عهده دار است.
وی اضافه کرد: این که تا به حال عملکرد آژانس مثبت بوده یامنفی خیر و یا اینکه این نهاد سیاسی کاری کرده است یا خیر جای ابهام است ضمن این که کارنامه آژانس نشان می دهد این نهاد چندان استقلال عمل نداشته است.
گفتنی است: مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای گفتوگو با مقامات ارشد ایرانی پنجشنبه(۱۱تیر) به تهران آمد تا با دریابان علی شمخانی و حسن روحانی دیدار کند. این دیدار به درخواست ایران و برای گفتوگوی مستقیم مقام ارشد آژانس با مقامات عالی کشورمان صورت گرفت تا درباره برخی مواضع و پیشنهادها در رابطه با حل مسایل میان ایران و آژانس و بحث راستیآزمایی گفتوگو شود.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان روز سهشنبه در وین با مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیدار کرد. پس از آنکه ایران موضوع دسترسی به سایتهای غیرنظامی و مصاحبه با دانشمندان کشور برای حل موضوع ابعاد احتمالی نظامی را صریحا رد کرد دو طرف بر آن هستند که راهکاری را برای حل سوالات آژانس درباره گذشته فعالیتهای هستهای ایران بیابند.
گفته می شود مبنای طرحی که در تهران به آمانو ارائه شد، مدلی است که از سالها پیش و در دوره قبلی مدیریت علی اکبر صالحی بر سازمان انرژی اتمی، از سوی ایران به آژانس ارائه شده است. مقامات کشورمان باور دارند بر مبنای همین مدل می توانند در فرصتی ۴-۵ ماه همه ابهامات ادعایی آژانس را بر طرف کرده و پرونده آنرا تا پیش از اجرای توافق جامع ببندند، تحقق این مهم تنها یک شرط لازم دارد و آن هم اراده جدی آژانس برای حل آن است، مسئله ای که برخی بر این باورند در شرایط فعلی خیلی بیشتر از گذشته امکان آن وجود داردو قرائنی دال بر آن ارائه می دهند.
ایران اما در این سفر خواسته مهم دیگری را هم دنبال می کند و آن راستی آزمایی آژانس انرژی اتمی است. مقامات کشورمان می خواهند تضمین های لازم و ضروری را از آمانو دریافت کنند که آژانس در انجام وظایفی که بر اساس توافق احتمالی جامع بر عهده اش گذاشته خواهد شد، به درستی و با صداقت عمل خواهد کرد. گذشته پر ایراد و سابقه منفی آمانو و همکارانش در تعامل با ایران که در موارد قابل توجهی به خروج اسرار کشور و حتی ترور دانشمندان ما منجر شده است، کسب چنین اطمینانی را واجب و ضروری می نماید.