به گزارش خبرنگار ایلنا عباس آخوندی در اولین همایش نقشه راه تامین مالی مسکن با بیان اینکه از مهمترین رویدادهای اقتصاد خانوار  متوسط ایرانی خانه‌دار شدن است گفت: تامین مسکن مهمترین اتفاق اقتصاد خانوار و اقتصاد عمومی است و در بازار تسهیلات، تسهیلات مسکن معمولا تسهیلات بلند مدتی است بنابراین برای نقشه راه تامین مالی مسکن به استراتژی بلندمدتی نیاز داریم.

وی افزود: متاسفانه در 35 سال گذشته نتوانستیم استراتژی تامین مسکن دست یابیم و به یک نظام پایدار در این حوزه برسیم.

آخوندی با اشاره به سهم نهادهای مختلف در تامین مالی بخش مسکن گفت: از سال 81 تا 86 سهم پس‌انداز بخش خصوصی 73 درصد بوده که این سهم در سال 87 تا 90 به 64 درصد کاهش پیدا کرد. همچنین سهم اعتبارات بانکی در تامین مالی بخش مسکن در سال‌های 81 تا 86 چیزی حدود 22 درصد بود که این سهم در سال‌های 87 تا 90 به 31 درصد افزایش یافت اما سهم بودجه عمومی و شرکت‌های دولتی در این دو بازه زمانی بدون تغییر ماند.

وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: سهم بخش مسکن در صنعت در سال‌های اخیر از 25 درصد به 12 درصد کاهش پیدا کرد همچنین در حال حاضر خانه‌دار شدن قشر متوسط جامعه به رویا تبدیل شده است.

آخوندی با بیان اینکه وضعیت مسکن در اقتصاد کلان به مراتب بدتر است گفت: در حالی که نسبت تسهیلات رهنی به تولید داخلی در اتحادیه اروپا 59 درصد، در امریکا 69 درصد، در بریتانیا 81 درصد،‌در آلمان 45 درصد و در چین 16 درصد است  این نسبت در ایران به 4 درصد می رسد.

آخوندی با اشاره به صحبت‌های رئیس‌جمهور در سال 92 مبنی بر اینکه اقتصاد ایران در رکود تورمی قرار دارد اظهار کرد: واقعیت این است که اگر کشور دیگری در این اقتصادی که دولت یازدهم از دولت دهم  تحویل گرفت قرار داشت حتما وضعیت بحران مالی و وضعیت فوق‌العاده اعلام می‌کرد.

آخوندی با بیان اینکه در تمام شاخصه‌های اقتصادی در وضعیت بحران مالی قرار داریم گفت: به هر حال وقتی که حجم معوقات بانکی به 12 درصد رسیده و قدرت وام‌دهی بانک‌ها به کمتر از 12 درصد DGP کاهش پیدا کرده و بودجه خاصیت اهرمی خود را کاملا از دست داده همه اینها نشان می‌دهد که در وضعیت بحران اقتصادی قرار داریم.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: این در حالی است که وقتی آمریکا در سال 2007 در شرایط بحران قرار گرفت وضعیت بحران مالی را اعلام کرد تا جامعه را برای یک بازنگری کلی آماده کند.

وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: در کشورهای خارجی این سنت بسیار خوبی است که وقتی دولت در بحران مالی قرار می‌گیرد شرایط و وضعیت اقتصادی را به مردم اعلام می‌کند  اما در ایران سیاست این است که از کنار همه چیز به نحوی بگذریم تا اضطرابی ایجاد نشود.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به دو طرح اقتصاد برانداز در دولت نهم و دهم گفت: دو طرح مسکن مهر و پرداخت یارانه طرح‌های اقتصادبرانداز کشورمان بودند و چنان بنیاد اقتصاد ایران را تکان دادند که در حال حاضر هم آثار مخرب آنها در اقتصاد کشورمان ادامه دارد.

آخوندی ادامه داد: در حال حاضر می‌بینیم که مسکن مهر چه آثار مخربی در پایه پولی کشورمان داشت و همچنین یارانه هم از همان سال اول پرداخت با کمبود منابع مواجه شد و در دولت دهم برای پرداخته یارانه دولت همواره به بانک مرکزی رجوع می کرد.

وی تاکید کرد: طرح یارانه بودجه امسال کشور را به طور کامل فلج کرده است و بودجه قدرت عملکردی خود را در سال جاری از دست داده است.

آخوندی تاکید کرد: این در حالی است که اگر آن سنت اعلام وضعیت بحران مالی را داشتیم می‌توانستیم جامعه را برای بازنگری کلی در بانک و نظام مالی ایجاد کنیم.

بدهی 200 هزار میلیاردی دولت به بانک

آخوندی با بیان اینکه در حال حاضر دولت و شرکت‌های دولتی 200 هزار میلیارد تومان به بانک‌ها بدهکارند گفت:  اگر دولتی با این حجم بدهی مواجه شود باید برای آن بازار بدهی ایجاد شود و این شجاعت را داشته باشد که وضعیت اقتصادی موجود را به مردم اعلام کند. ملت ایران باید بدانند که با چه اقتصادی مواجه هستند.

وی تاکید کرد: اگر سنت اعلام وضعیت بحران اقتصادی در کشورمان وجود داشت دولت این امکان را برای تجدیدنظرهای بنیادی  در ساختار نهادها و وزارتخانه‌ها داشت و اگر  این وضعیت بحران اعلام نشود همچنان روش پینگ‌پنگی بین بانک مرکزی، دولت و قوه قضاییه تا ده سال دیگر هم ادامه پیدا می‌کند.

لازوم تشکیل بانک‌های توسعه‌ای

آخوندی با بیان اینکه بازنگری در ساختار نظام مالی و اقتصادی کشورمان اعلام وضعیت فوق‌العاده است گفت: اگر اعلام وضعیت بحران اقتصادی را نکنیم دولت یک بدهی به سیاست‌گذاری های غلط پیشین پیدا می‌کند که این برای دولت بسیار دردناک‌تر خواهد بود.

آخوندی با تاکید بر اینکه یکی از ابزارهای مهم برای خروج از بحران فعلی برگشت به اندیشه تشکیل بانک‌های توسعه‌ای است گفت: عمده‌ترین مزیت  وجود بانک توسعه‌ای تشدید آثار خارجی  مثبت ‌آن است.

وی ادامه داد: پس از تشکیل صندوق پس‌انداز یکم انتقاداتی که به آن می‌شد این بود که این صندوق قدرت طرف تقاضا را افزایش می‌دهد اما معتقدم  این صندوق  هم قدرت طرف تقاضا و هم طرف عرضه را افزایش می‌دهد.

وی با اشاره به نقش بازارهای سرمایه در تامین مسکن گفت:  نقش بازار سرمایه در سیاست‌های مسکنی بسیار مهم است این در حالی است که حدود 8 سال است که درباره صندوق زمین و ساختمان صحبت کرده‌ایم اما سهم این صندوق‌ها در بازار مسکن تاثیرگذار نبوده است.

وی تاکید کرد: معتقدم اگر بانک توسعه‌ای وجود نداشته باشد رکود موجود عمیق‌تر می‌شود و سیستمی که در دولت پیشین وجود داشت سیستم بسیار ساده‌انگارانه‌ای بود و هر وقت که پول کم می‌آورد به بانک مرکزی رجوع می‌کرد که این سیستم باعث افزایش تورم در کشورمان شد. برای خروج از این سیستم به بانک‌های توسعه‌ای نیاز داریم.

آخوندی با بیان اینکه در حال حاضر بانک‌ها به سمت تک پروژه‌ای شدن می‌روند گفت: در حالی که بانک‌ها حمایت‌شان را از پروژه‌های محدودی اعلام می‌کنند دولت به فکر رشد کل اقتصاد است قطعا بدون حضور بانک‌های توسعه‌ای این هدف محقق نمی شود.

آخوندی تاکید کرد:  بانک مسکن  بانک صنعت و معدن، بانک کشاورزی اضافه بر خدمات عمومی باید خدمات تخصصی و توسعه‌ای ارائه دهند. این در حالی است که هیچ وقت از یک بانک تجاری انتظار ارائه خدمات تخصصی را نداریم.

این عضو کابینه دولت با بیان اینکه اینکه یکی از دلایل وضعیت بحران اقتصادی در کشورمان کاهش نقش بانک‌های توسعه‌ای است گفت: متاسفانه دولت در گذشته  خوانش غلطی از خصوصی‌سازی داشته و به جای اینکه بانک‌های توسعه‌ای را افزایش دهد خودش به صورت مستقیم  دخالت می‌کرد.

به قانون‌های قبلی مسکن  برگردیم

آخوندی با اشاره به میزان ارائه تسهیلات بانک‌های جهانی در حوزه مسکن  گفت: در بانک‌های جهانی در سال‌های 2007 تا 2008 چیزی حدود هزار و 300 میلیارد دلار همچنین در سال 2009 چیزی حدود هزار و 600 میلیارد دلار در بخش مسکن تسهیلات داده‌اند و همچنین آمار و گزارش‌ها نشان می‌دهد که 74 درصد بانک‌های توسعه‌ای متعلق به دولت هستند و نه بخش خصوصی.

وی تاکید کرد: قطعا بخش خصوصی نمی‌تواند در اداره بانک توسعه‌ای و تاثیرگذاری آن در اقتصاد موثر باشند.

آخوندی با اشاره به تجربه‌های جهانی بانک‌های دولت یدر بخش مسکن گفت: تجهیز منابع سپرده‌گذاری از موفق‌ترین تجربه جهانی بانک‌ها در حوزه اقتصاد مسکن بوده که البته  در کشور مان با افتتاح صندوق سپرده گذاری یکم این  مورد را پیاده کرده‌ایم.

وی ادامه داد: همچنین تجهیز منابع از محل انتشار اوراق و تجهیز منابع از محل تامین مالی عمومی مانند پس‌انداز اجباری از دیگر سیاست‌های موفق بانک‌ها در کشورهای خارجی بوده است.

آخوندی با اشاره به کشور هند به عنوان موفق‌ترین کشور در حوزه تامین مسکن برای اقشار مختلف کشور گفت: هند یک کشور فقیری است که توانسته در حوزه بازار مسکن موفق عمل کند و می‌تواند نمونه موفقی برای کشور ما محسوب شود.

وزیر راه و شهرسازی افزود: یکی از راهکارهای دولت هند برای تامین مسکن اقشار مختلف ایجاد بانک ملی مسکن بوده است که اولین اقدام این بانک وضع مقررات و رهبری سایر بانک‌ها در حوزه بازار مسکن بوده است.

آخوندی افزود: در کشور ما هم بانک مسکن بدون آنکه رقیب سایر بانک‌ها باشد باید به  عنوان رهبر و لیدر عمل کند.

وی با اشاره به قوانین موجود در حوزه مسکن که می‌تواند در بازار مسکن بسیار تاثیرگذار باشد گفت:  معتقدم قوانین بسیار خوبی در کشور مان وجود دارد که مهجور مانده‌اند مانند قانون حمایت از پس‌انداز مسکن مصوبه سال 87، قانون تشویق  پس انداز مسکن مصوبه سال 41 و قانون تاسیس بانک رهنی مصوبه سال 71، قانون تامین اعتبارات مسکن و تشویق خانه سازی مصوب سال 51 و قانون حمایت، احیا و نوسازی بافت فرسوده مصوبه سال 87.

وی تاکید کرد: معتقدم بسیاری از این قانون‌ها جاری و معتبر هستند و برای بهبود وضعیت بازار مسکن باید به قانون‌های موجود برگردیم.

وی همچنین نهادسازی مالی را یکی از راهکارهای بهبود بازار مسکن دانست و گفت: معتقدم باید شرکت تامین سرمایه مسکن، لیزینگ مسکن، موسسات پس‌انداز و تسهیلات منطقه‌ای، نهاداعتبار سنجی و رتبه‌بندی اعتباری و موسسه بیمه اعتباری رهن تشکیل شود.