به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، احیای روابط با همسایگان در ماه‌های اخیر موجب کمرنگ‌تر شدن بحث‌های مرتبط با برجام در سیاست خارجی اران شده است. برخی معتقدند این روند می‌تواند نیاز ایران به برجام را تا حد زیادی پوشش دهد و از همین رو لزومی به احیای برجام وجود ندارد. اما در مقابل گروه دیگری معتقدند بدون برجام احیای روابط با همسایگان ممکن نیست و در صورت تشدید تنش بین ایران و غرب کشورهای همسایه نیز چاره‌ای جز تبعیت از تحریم‌های احتمالی علیه ایران نخواهند داشت. سرویس بین الملل ایسکانیوز در ادامه سلسله گفتگوهای اخیر خود در رابطه با لزوم یا عدم لزوم احیای برجام گفتگویی با دکتر «جوست هیلترمن» -مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقای گروه بین‌المللی- انجام داد.
برجام شرط لازم برای تداوم بهبود روابط با کشورهای همسایه
متن گفتگو با «دکتر جوست هیلترمن» بدین شرح است:
- موضوع احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی برخی کشورهای غربی مطرح شده است. فکر می‌کنید انگیزه غربی‌ها از این اقدام چیست؟
دولت‌های غربی در حال حاضر چندین نگرانی کلیدی دارند. یکی این است که ایران می‌تواند فعالیت‌های هسته‌ای خود را به ویژه با افزایش غنی سازی اورانیوم را تا سطح تسلیحاتی افزایش دهد. نگرانی دیگر، حمایت نظامی ایران از روسیه است که از نظر آنها شامل ارسال پهپادهای با قابلیت نظامی است که علیه اوکراین استفاده می‌شود و همچنین این کمک‌ها می‌تواند به انتقال موشک‌های بالستیک نیز گسترش یابد. مکانیسم ماشه که که تحریم‌های سازمان ملل قبل از برجام را بازگرداند، یکی از ابزارهایی است که به عنوان بازدارنده برای هر دو موضوع مطرح شده و در صورت شکست، تشدید تنش در هر دو جبهه را به دنبال خواهد داشت.
- به نظر می‌رسد به دلیل احیای روابط ایران با کشورهای منطقه، تاثیرپذیری فضای سیاسی ایران از اخبار بد مرتبط با برجام کاهش یافته است. فکر می‌کنید ایران همچنان به برجام نیاز دارد؟
منافع ایران از توافق بر اساس سه ملاحظات اصلی شکل گرفته است: مزایای اقتصادی کاهش تحریم‌ها، اجتناب از اقدام نظامی احتمالی توسط کسانی که نگران فعالیت هسته‌ای ایران هستند و تمایل به جلوگیری از انزوای دیپلماتیک. در حالی که احیای روابط با همسایگان به خودی خود می‌تواند یک تحول مثبت باشد، اما به هیچ یک از این الزامات پاسخ نمی‌دهد.
- در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه آیا موضوع عادی سازی روابط ایران با برخی کشورهای منطقه تحت تاثیر قرار خواهد گرفت؟
از آثار اولیه [فعال شدن مکانیسم ماشه] آشکار شدن گسست عمیق و فزاینده بین ایران و قدرت‌های غربی خواهد بود که روابط آنها با ایران در ماه‌های اخیر به دلیل بن بست هسته‌ای، انتقال تسلیحات [به روسیه] و نگرانی‌های حقوق بشر بدتر شده است. اما بازگشت تحریم‌های قبل از 2015، احتمالا تأثیر منفی زیادی بر روابط خارجی ایران خواهد داشت.
- با توجه به تغییرات رخ داده در جهان و منطقه فکر می‌کنید حتی در صورت تحریم ایران آیا سایر کشورها از آن تبعیت خواهند کرد؟
حمله روسیه به اوکراین روابط این کشور با اروپا و آمریکا را به شدت متشنج کرده است که بر میزان همکاری آنها به عنوان بخشی از گروه 1+5 تأثیر می‌گذارد. تنش‌های آمریکا و چین نیز می‌تواند موجب تداوم واردات نفت ایران توسط پکن شده است. اما هنوز میزان قابل توجهی از آسیب‌های ناشی از تحریم‌های ایالات متحده به ویژه در زمینه سرمایه گذاری و روابط بانکی به قوت خود باقی است.
انتهای پیام/