نظام پزشکی: نصب دوربین در اتاق‌های عمل، بر اساس ابلاغیه اداره کل نظارت و اعتباربخشی معاونت درمان وزارت بهداشت انجام می‌شود تا افراد فاقد صلاحیت دست به جراحی نزنند
تنها مهر پزشکان نیست که در دست رزیدنت‌ها می‌چرخد و پای نسخه و تجویز آن‌ها برای بیماران می‌نشیند و خیلی وقت‌ها تیغ جراحی‌شان هم در دست آنهاست! در شرایطی که پزشک و درواقع استاد دانشگاه علوم پزشکی در بیمارستان‌های خصوصی که اغلب سها‌مدارش هم هست، مشغول ویزیت یا انجام جراحی‌های چند ده میلیونی یا حتی بیشتر است، تیغ جراحی‌اش هم در دست رزیدنت بیمارستان دولتی می‌چرخد! یا شاید حتی استاد مورد نظر در اتاق عمل حضور داشته باشد، اما این حضور با عدم حضورش چندان تفاوتی ندارد. اینجاست که هم ممکن است جان و سلامت بیمار به خطر بیفتد و هم حقوقش پایمال می‌شود. بگذریم از اینکه گاهی وقت‌ها اعضای کادر درمان اتاق عمل رفتار مناسبی با بیماران ندارند. همه این‌ها دست به دست هم داده تا وزارت بهداشت تصمیم بگیرد در اتاق‌های عمل دوربین نصب شود.
تخلفات در اتاق‌های عمل آنقدر جدی شده که حالا قرار است برای کنترل عملکرد پزشکان جراح و رعایت حقوق بیمار در این مکان دوربین نصب شود. بر این اساس وزارت بهداشت در دستورالعملی برای کسب اطمینان از رعایت استاندارد‌های درمان در حیطه حضور نیرو‌های تخصصی، تجهیزات و از این قبیل و همچنین حمایت از حقوق گیرندگان خدمت به‌جهت حضور مداوم و مؤثر پزشک معالج، تأکید کرده تا در محل‌های عمومی موجود در بخش اتاق عمل دوربین‌های نظارتی نصب شود. طبق این دستور‌العمل باید ظرف سه ماه آینده برای نصب دوربین در اتاق‌هاب عمل تحت پوشش دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور اقدام شود. به گفته معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی هدف از نصب دوربین در اتاق عمل این است که افراد فاقد صلاحیت دست به جراحی نزنند، اما اگر به فیلم‌های منتشر شده در فضای مجازی و تجارب برخی بیمارانی که تجربه حضور در اتاق عمل را دارند، مراجعه کنید در می‌یابید سوء‌رفتار کادر درمان با بیماران هم می‌تواند یکی از دلایل به کارگیری این ابزار کنترلی باشد؛ موضوعی که البته نظام پزشکی آن را انکار می‌کند.
ماجرای انتشار یک نامه
۱۴ شهریور ماه بود که نامه‌ای به امضای سرپرست مرکز نظارت و اعتبار بخشی امور درمان با موضوع نصب دوربین در اتاق عمل مراکز درمانی در سراسر کشور منتشر شد. بر اساس این نامه در جلسه‌ای در تاریخ ۸ شهریور با حضور نمایندگان دادستانی کل کشور، سازمان تعزیزات حکومتی و سازمان نظام پزشکی برگزار و مصوب شده‌است که برای «کسب اطمینان از رعایت استاندارد‌های درمان در حیطه حضور نیرو‌های تخصصی و تجهیزات و حمایت از حقوق گیرندگان خدمت به جهت حضور مداوم و مؤثر پزشک معالج، در محل‌های عمومی موجود در بخش اتاق عمل دوربین‌های نظارتی نصب شود.» موضوعی که پدرام پاک‌آیین، سخنگوی وزارت بهداشت ضمن تأیید آن تأکید می‌کند: «دوربین‌ها در راهرو‌ها و فضای عمومی اتاق عمل نصب و حریم خصوصی بیمار کاملاً رعایت می‌شود.»
چرایی نصب دوربین در اتاق عمل
علی سالاریان، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی در خصوص علت نصب دوربین در اتاق عمل بیمارستان‌ها، اینگونه توضیح می‌دهد: «نصب دوربین در اتاق‌های عمل، بر اساس ابلاغیه اداره کل نظارت و اعتباربخشی معاونت درمان وزارت بهداشت انجام می‌شود تا افراد فاقد صلاحیت دست به جراحی نزنند.»
وی با اشاره به دریافت گزارش‌هایی از بیمارستان‌ها مبنی بر ورود افراد فاقد صلاحیت به اتاق عمل می‌افزاید: «در بعضی از بیمارستان‌ها به ویژه هنگام اعمال جراحی زیبایی، افرادی در انجام عمل دخالت کرده‌اند که فاقد صلاحیت بوده‌اند. این افراد به عنوان تیم همکار و دستیار، وارد اتاق عمل شده و در امور درمانی دخالت کرده‌اند.» سالاریان با تأکید بر اینکه تعداد کم این قبیل تخلفات هم زیاد است، تصریح می‌کند: «در موارد نادر، دیده شده که سرپرست تیم جراحی، مسئولیت کمتری عهده‌دار شده و اکثریت کار‌ها را به دستیار خودش سپرده که این کار تخلف است.» به گفته معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی نصب دوربین در اتاق عمل، برای حفظ حقوق بیمار و پزشکان است تا قصوری صورت نگیرد.
رعایت حریم خصوصی بیمار
نصب دوربین در اتاق عمل برخی انتقادات را هم در پی داشته‌است. برخی بحث حریم خصوصی بیماران را مطرح می‌کنند. این در حالی است که ظاهراً چنین کاری در سایر کشور‌های دنیا هم امری عادی تلقی می‌شود.
سالاریان هم با تأکید بر اینکه نصب دوربین در اتاق‌های عمل در کشور‌هایی از دنیا یک اقدام مرسوم است، می‌افزاید: «تصویربرداری در اتاق عمل به‌گونه‌ای خواهد بود که بدن بیمار مشاهده نشود و فقط تیم جراحی دیده شوند.» وی با تأکید بر اینکه نظارت بر دوربین‌ها و فیلم‌های ضبط‌شده از اتاق عمل بر عهده حراست بیمارستان و وزارت بهداشت است، تصریح می‌کند: «نصب دوربین شامل بیمارستان‌های دولتی و خصوصی بوده و باید ظرف مدت سه ماه عملیاتی شود.»
این مقام مسئول با این توضیح که پزشکان زیادی در کشور مشغول به‌خدمت هستند، اظهار می‌کند: «درباره آزار‌های کلامی و غیراخلاقی نمی‌توانم کامل رد کنم و بگویم هیچ موردی نداشته‌ایم، اما با اطمینان می‌گویم که این موارد خیلی نادر است.»
سالاریان تأکید می‌کند: «متأسفانه گزارش‌ها و شکایات از حضور افرادی غیر ذی‌صلاح با عناوینی مثل دستیار پزشک و امثال این بسیار زیاد شده‌است، و به طور کل افرادی که نباید در اتاق عمل حضور داشته باشند، چه برسد که در کار و پروسه عمل دخالت هم داشته باشند. بر این اساس به‌رغم اینکه می‌دانیم ممکن است این کار مضراتی هم داشته باشد، ترجیح دادیم فواید آن را در نظر بگیریم و چنین موضوعی را تصویب و ابلاغ کنیم.»