پروتئین‌ها می‌توانند اشتها را سرکوب کنند. بنابراین، یک رژیم غذایی غنی از پروتئین می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. این تنها یکی از دلایلی است که موجب شده این نوع رژیم غذایی در سال‌های اخیر به صورت چشمگیری محبوب شود.
پژوهشگران موسسه فناوری فدرال زوریخ (ETH Zurich) در بررسی روی موش‌ها، مکانیسم جدیدی را نشان داده‌اند که آمینواسید‌ها به واسطه آن می‌توانند اشتها را محدود کنند. این مکانیسم به طور ویژه، آمینواسید‌های غیر ضروری را در بر دارد.
در میان ۲۱ آمینواسیدی که بدن ما به آن‌ها نیازمند است، ۹ اسید آمینه وجود دارند که بدن به تنهایی قادر به تولید آن‌ها نیست. این گروه، آمینواسید‌های ضروری نامیده می‌شوند. از آن جا که ما باید این آمینواسید‌ها را از طریق رژیم غذایی خود به دست آوریم، آن‌ها بسیار مورد توجه پژوهش‌های حوزه تغذیه بوده‌اند. ۱۲ آمینواسید دیگر، غیر ضروری در نظر گرفته می‌شوند و بدن می‌تواند آن‌ها را با تغییر دادن سایر مولکول‌ها تولید کند.
اکنون این گروه پژوهشی به سرپرستی دنیس بورداکوف (Denis Burdakov)، استاد علوم اعصاب موسسه فناوری فدرال زوریخ، برای نخستین بار در یک ارگانیسم زنده نشان داده‌اند که آمینواسید‌های غیر ضروری طوری بر مغز اثر می‌گذارند که اشتها محدود شود.
پژوهشگران ابتدا گروهی از موش‌ها را با مخلوطی از آمینواسید‌های غیر ضروری گوناگون و گروهی دیگر را با محلول قندی حاوی همان مقدار کالری تغذیه کردند. سپس به هر دو گروه موش اجازه داده شد تا یک میلک شیک بنوشند که معمولا آن را دوست دارند.
در حالی که گروه کنترل‌شده مقادیر زیادی از میلک شیک را نوشیدند، موش‌هایی که از آمینواسید‌های غیرضروری تغذیه کرده بودند، از نوشیدن اجتناب کردند. در عوض، آن‌ها در جستجوی غذای جایگزین به محوطه اطراف خود رفتند.
پژوهشگران با آزمایش‌های بیشتر توانستند مکانیسم ورای این رفتار را رمزگشایی کنند که در آن، سلول‌های عصبی ویژه‌ای موسوم به نورون‌های "آرکسین" (Orexin) در مغز، نقش اصلی را بر عهده دارند.
نورون‌های آرکسین در هیپوتالاموس، گیرنده‌هایی دارند که آمینواسید‌های غیر ضروری را به طور ویژه تشخیص می‌دهند. آن‌ها در واکنش به این موضوع، یک مدار عصبی را راه‌اندازی می‌کنند که تغییرات رفتاری توصیف‌شده را به همراه دارد.
این مکانیسم احتمالا در تاریخ تکامل ریشه دارد.
پاولیوس ویسکایتیس (Paulius Viskaitis)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: ما در حال حاضر به همه مواد مغذی دسترسی کافی داریم و زمان زیادی نیز برای خوردن در اختیار داریم. در دوران ماقبل تاریخ و زمانی که این مکانیسم توسعه یافت، احتمالا چنین نبود.
اگر مصرف آمینواسید‌های غیر ضروری بتواند میل به حرکت را افزایش دهد، حیوان به دنبال منابع دیگری از غذا خواهد رفت که احتمالا حاوی مواد مغذی ضروری‌تری هستند و برای او اهمیت بیشتری دارند.
ویسکایتیس تاکید کرد که این نتایج قابل انتقال به انسان و سایر حیوانات هستند؛ زیرا این مکانیسم بر ناحیه‌ای از مغز تاثیر می‌گذارد که از نظر تاریخچه تکاملی بسیار قدیمی است و به طور یکسان در همه پستانداران و بسیاری از مهره داران دیگر رخ می‌دهد.
این پژوهش، در مجله "Current Biology" به چاپ رسید.
منبع: نوروساینس نیوز