رئیس‌جمهور امریکا در تازه‌ترین موضع‌گیری درباره آینده مذاکرات هسته‌ای، باز هم در برابر سؤال خبرنگاران به کوتاه و کلی‌گویی روی آورد. در شرایطی که ظرفیت هسته‌ای ایران رشد قابل‌توجهی داشته، اینگونه اظهارات بایدن نشانگر نگرانی کاخ سفید از آینده مذاکرات است تا جایی که رئیس‌جمهور چاره‌ای جز دست به عصا بودن ندارد.
جو بایدن از آغاز ریاست جمهوری، همواره از اظهارنظر مفصل درباره مذاکرات هسته‌ای خودداری می‌کند. یکی از مشهور‌ترین سخنان او مربوط به اندکی پس از تصدی قدرت است، او در پاسخ به سؤال مجری شبکه خبری سی‌بی‌اس که پرسید: «آیا ایالات متحده اول تحریم‌ها را برخواهد داشت تا ایران به پای میز مذاکره بازگردد؟» تنها به گفتن «خیر» بسنده کرد و پرسش دیگر مجری مبنی بر اینکه: «آیا آن‌ها ابتدا باید به غنی‌سازی اورانیوم پایان دهند.»‌را هم فقط با تکان دادن سر خود به نشانه تأیید پاسخ داد. از آن زمان تاکنون، وی برخلاف سلف خود دونالد ترامپ، سعی کرده از جواب دادن به سؤالات مربوط به ایران طفره برود. بایدن دیروز در یک کنفرانس خبری در برابر سؤال خبرنگاری که دیدگاه وی را درباره از سرگیری مذاکرات هسته‌ای پرسید و اینکه آیا قصد دارد «برنامه دومی» که همان گزینه‌های غیردیپلماتیک از جمله توسل به راهکار نظامی است را درصورت به توافق نرسیدن با ایران اجرا کند، فقط گفت: «نمی‌خواهم الان نظری راجع به ایران بدهم.»
نگاه امریکایی به افزایش ظرفیت هسته‌ای
شواهد حاکی از آن است که امریکایی‌ها به آینده مذاکرات هسته‌ای چندان خوش‌بین نیستند و این میزان بدبینی، آن‌ها را وا داشته تا در عین حال که از لزوم حضور ایران پای میز مذاکره دم می‌زنند، در شرایطی که فضای شکننده‌ای بر مذاکرات حاکم است، رویکردی محافظه‌کارانه در پیش بگیرند و تمایلی نداشته باشند بیش از پیش به این وضعیت دامن بزنند. اظهارات هفته گذشته آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا در گفتگو با سی‌ان‌ان مؤید همین دیدگاه است. وزیر خارجه امریکا اگرچه گفته بود که همکاری نزدیکی با انگلیس، فرانسه و آلمان دارد تا ایران به توافق هسته‌ای بازگردد، اما گفت که مشخص نیست ایران بخواهد به طور هدفمند به مذاکرات هسته‌ای بازگردد.
علاوه بر امریکا، اروپایی‌ها هم با بیم و امید تحولات را زیر نظر دارند. امریکا و تروئیکای اروپایی در بیانیه مشترکی پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را عاملی دانستند که در برابر تلاش‌ها برای بازگشت به توافق هسته‌ای مانع ایجاد می‌کند و اعلام کردند که بازگشت به توافق هسته‌ای بدون تغییر رویکرد ایران امکان‌پذیر نخواهد بود.» آن‌ها از ایران خواستارند، از فرصت استفاده کرده و با حسن نیت عمل کند تا از تشدید تنش جلوگیری شود. این در حالی است که بهروز کمالوندی، معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی چهار شنبه گذشته، با چشمگیر و معجزه‌وار توصیف کردن پیشرفت‌های ایران در چرخه سوخت هسته‌ای گفت: «طبق قانون از ما ۱۲۰ کیلو ۲۰ درصد خواستند، در حالی‌که الان از ۲۱۰ کیلو عبور کرده‌ایم. تاکنون ۲۵ کیلو ۶۰ درصد تولید کرده‌ایم که به استثنای کشور‌های دارای سلاح هسته‌ای هیچ کشوری قادر به تولید آن نیست.»
استقبال پکن و مسکو از مذاکرات آتی
وزارت امور خارجه چین دیروز با صدور بیانیه‌ای با اشاره به گفت‌وگوی تلفنی وانگ‌یی، وزیر خارجه چین با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی وی که احیای برجام نیز یکی از محور‌های آن بود، ضمن استقبال از تصمیم ایران برای ازسرگیری مذاکرات «وین» درباره احیای برجام در تاریخ ۲۹ نوامبر (هشتم آذرماه)، به نقل از وانگ‌یی اعلام کرد: «ما خوشحالیم که ایران تصمیم به پیوستن به مذاکرات درباره برجام گرفته است که قرار است پایان این ماه (هشتم آذرماه) برگزار شود. این نشان‌دهنده نگرش مثبت تهران است.» در بخش دیگری از این بیانیه به وظایف و نقض عهد امریکا اشاره شده و آمده است: «ایالات متحده به صورت یکجانبه از توافق هسته‌ای ایران خارج شد و باید اولین طرفی باشد که گام‌هایی را برای جبران وضعیت فعلی بردارد. پس از بازگشت ایالات متحده به برجام، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند اجرای تعهداتش ذیل برجام را آغاز کند.» وانگ‌یی ادامه داد: «تمامی طرف‌های درگیر باید همکاری‌ها را به منظور بازگرداندن مذاکرات به حالت عادی تقویت کنند. چین از تقویت همکاری میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حمایت می‌کند و این امر جو مناسبی را برای ازسرگیری رایزنی‌ها به وجود خواهد آورد.»‌پیش از این، امیرعبداللهیان و سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز درباره برجام تلفنی صحبت کرده بودند. لاوروف در این تماس تلفنی بر حمایت کامل مسکو از بازگشت برجام به شکل اولیه‌اش تأکید کرد.