به گزارش ایرناپلاس، ۱۶ تا ۲۲ مهرماه به عنوان هفته ملی کودک در ایران نامگذاری شده است؛ به این مناسبت در نخستین یادداشت از سلسله یادداشت‌هایی درباره کودکان و مسائل و موضوع‌های مرتبط با این رده سنی متناسب به شرایط کرونایی کشور، مجموعه‌ای از پیشنهادهای ساده و شادی‌آفرین را برای والدین مطرح کردیم که با استفاده از آن اندکی از غمناکی دوران کرونایی کاسته و روحیه کودکان شاد و باطراوت شود.
در بخش دوم، قصد داریم به شادترکردن محیط‌های آموزشی مدرسه آنلاین بپردازیم که استفاده از اینترنت، امکانات متنوعی را برای آن فراهم کرده است؛ از طریق این امکان مجازی میتوان اندکی از خشکی و جدی بودن کلاس‌ها کاست و رغبت و انگیزه دانش آموزان را برای حضور در محیط مدرسه مجازی افزود.
بر اساس مفاد کنوانسیون حقوق کودک، افراد کمتر از ۱۸ سال در شمار کودکان محسوب می‌شوند، به این ترتیب تقریبا همه دانش‌آموزان در ردیف کودکان قرار گرفته و سهمی از برنامه‌های «هفته ملی کودک» را برخوردارند.
از سویی چنانچه در بخش نخست اشاره شد، طولانی‌شدن حضور ویروس کرونا در کشور همراه با موج‌های چندگانه همه‌گیری، محدودیت‌ها و فاصله‌گذاری‌های اجتماعی و قرنطینه‌های طولانی مدت، اخبار ناگوار مرگ و میزان ابتلا به کووید-۱۹ و سویه‌های مختلف آن و مجموعه شرایط ۲۰ ماه گذشته باعث حاکم شدن فضایی از غم ونگرانی در جامعه شده که بالطبع بیشترین آسیب را از لحاظ روانی به کودکان وارد کرده است.
این شرایط ایجاب می‌کند همه متولیان و دست‌اندرکاران از جمله کادرهای آموزشی مدارس به سهم خود، حداکثر تلاش را برای کاستن از بار گران اندوه و نگرانی از دوش دانش آموزان برداشته و روحیه شاد و پرطروات را بار دیگر به جامعه بازگردانند.
سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ دومین سالی است که حضور فیزیکی در غالب مدارس کشور منتفی است و معلمان و دانش‌آموزان ناگزیرند از آموزش‌های آنلاین استفاده کنند تا زمانی که ایمنی جمعی و شرایط برای بازگشایی حضوری فراهم شود.
این وضعیت باعث شده بخشی از کارکردهای مهم مدارس مانند آموزش مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی مختل شود؛ همچنین فرآیند شادمانی‌های حضوری و دسته جمعی و تخلیه انرژی دانش‌آموزان متوقف شده و از نظر فعالیت جسمانی نیز مشکلاتی را برای این جمعیت چندمیلیونی پدید آورده است.
برای جبران بخشی از این نقیصه‌ها، مجموعه‌ای از پیشنهادهای ساده، کاربردی و قابل اجرا در پایه‌های تحصیلی در اپلیکیشن شاد ارئه می‌شود که میتوان الگوی استفاده از آن را به بهانه هفته کودک آغاز و در ادامه سال تحصیلی نیز متناوبا تکرار کرد:
۱. زنگ تفریح شاد
در خاطره همه دانش آموزان از ابتدای ورود به مدرسه، زنگ تفریح به عنوان یکی از زمان‌های لذت‌بخش در ساعات حضور در مدرسه ثبت شده است؛ اساسا به همین دلیل است که نام آن رنگ «تفریح» نامگذاری شده؛ در شرایط کرونایی که امکان حضور فیزیکی مهیا نیست، آموزگاران می‌توانند حداکثر استفاده را از زمان استراحت بین دو کلاس یا همان زنگ تفریح مجازی برده و با اقداماتی ساده اندکی از خمودگی نشستن‌های طولاتی پای موبایل یا تبلت بکاهند.
خوشبختانه نرم افزار شاد امکانات متنوعی دارد؛ هر کدام از آموزگاران و دانش آموزان (با هماهنگی قبلی) می‌توانند با انتخاب و ارسال کلیپ‌های کوتاه شاد و یا بخش‌هایی از پویانمایی (انیمیشن)های مفرح در دقایق بین دوکلاس، روحیه شاد را در کلاس مجازی جاری کنند و یا آهنگ‌های شاد و پرانرژی را دانلود و به اشتراک بگذارند.
۲. محتوای درسی جذاب و مفرح
در سال تحصیلی گذشته که به صورت آنلاین برگزار شد، برخی معلمان با ذوق و فرهیخته، استفاده از محتواهای درسی_علمی شاد را برای آموزش مفاهیم علمی و منطبق با سرفصل دروس مدارس، با دانش‌آموزان به اشتراک گذاشتند و از این طریق توانستند اندکی از مرارت‌های حضور پای اینترنت بکاهند.
این تجربه می‌تواند در سطحی وسیع مورد توجه قرار گیرد و هر کدام از معلمان، بخش‌هایی از دروس را به صورت محتواهای چندرسانه‌ای (مالتی مدیا) ارائه کنند، تا علاوه بر جذابیت در ارائه دروس، کمک شایانی به فهم بیشتر و موثرتر دانش‌آموزآن کنند. در این زمینه میتوان از خلاقیت و توانایی بچه‌ها در ساخت یا ترکیب محتواهای مختلف علمی استفاده کرد.
۳. تکلیف‌های متنوع و تفکربرانگیز
یکی از مهمترین بخش‌های فرآیند آموزش، از مسیر انجام تکالیف خانگی می‌گذرد؛ در واقع با انجام تکالیف است که قوه درک و حافظه دانش‌آموز فعال شده و محتوای درسی در ذهن او تثبیت می‌شود.
در این شرایط میتوان در کنار تکالیف سنتی نوشتاری یا حل کردنی، از امکان اینترنت استفاد کرد تا بخشی از جنبه ملال‌آور تکالیف کاسته شود؛ به عنوان مثال میتوان از دانش‌آموزان خواست بعد از مطالعه کتاب درسی، شخصا در آزمون‌های آنلاین موجود شرکت کرده و به‌گونه‌ای خودآزمایی را تمرین کند.
همچنین میتوان از آنها خواست برای تکلیف برخی دروس، محتواهای ویدئویی و صوتی جذاب تولید کنند و در گروه کلاسی مربوطه به اشتراک بگذارند و یا برخی فیلم‌های سینمایی متناسب با این رده سنی را در راستای مفهوم درسهای مرتبط نقد، گزارش و ارائه کنند؛ از جمله فیلم ها وسریال‌های دینی ومذهبی برای درس دینی و قرآن و ....
۴. استفاده بهینه از موسیقی
یکی از جنبه‌های مغفول در مدارس کشور استفاده از موسیقی در انتقال و آفرینش فضاهای شاد و آرامش بخش است؛ اپلیکیشن شاد این امکان را دارد که در گروه‌های چت صوتی، همراه با برخی دروس از موسیقی‌های متناسب با رده سنی و مناسب از نظر فرهنگی استفاده کرد تا علاوه بر طراوت محیط درسی، جاذبه لازم را برای دانش‌آموزان بیشتر کرده و بهره‌وری علمی را افزایش دهد؛ انبوهی از موسیقی‌های بی‌کلام همخوان با فرهنگ ما وجود دارد که میتوان از آنها برای آهنگین کردن کلاس بهره گرفت.
۵. جشن‌های تولد دانش‌آموزی
بسیاری از دانش‌آموزان تاریخ تولدشان مقارن است با ایام ۹ ماهه سال تحصیلی؛ از این فرصت میتوان برای شادتر کردن محیط‌های کلاسی استفاده کرد و با برگزاری جشن تولدهای مجازی، خاطرات خوشایندی را برای کودکان ساخت.
معلم کلاس با هماهنگی نماینده دانش‌آموزان می‌تواند فهرستی از تاریخ تولدهای بچه‌های کلاس تهیه کند و جشنی کوتاه در حد ۱۰ تا ۱۵ دقیقه را برای هر تولدی در نظر بگیرد؛ در این جشن مجازی، دیگر همکلاسی‌ها می‌توانند با ارسال متن‌های تبریک زیبا و جذاب، برای همدیگر آرزوهای قشنگ کنند و معلمان هم می‌توانند بهترین متن یا لحن تبریک (نوشتاری یا صوتی) را تشویق کنند.
برای دانش‌آموزی که روز تولد اوست هم میتوان نمره مثبتی در نظر گرفت؛ برای دانش‌آموزانی که در فاصله خرداد تا آخر شهریور متولد شده‌اند میتوان متناظر با همان روز در ماه‌های دیگر امکان جشن‌های آنلاین را فراهم کرد.
روش‌ها و ابداعات متنوع دیگری هم برای شادتر کردن فضای کلاس‌های آنلاین وجود دارد که میتوان متناسب با هر پایه و کلاس از آن استفاده کرد؛ از جمله:
- «سپردن اداره بخشی از زمان کلاس توسط دانش‌آموز»
- «تماس‌های تصویری دانش‌آموز با معلم برای تحکیم رابطه دوستی و جبران عدم حضور فیزیکی»
- «برگزاری کنفرانس‌های درسی صوتی به صورت جمعی»
- «امکان ارائه صوتی بخشی از درس توسط دانش‌آموزان داوطلب
و ... .