گروه اقتصادی: چرا موتور افزایش قیمت خوراکی‌ها متوقف نمی‌شود و خانوارها همچنان شاهد افزایش قیمت‌ها هستند؟این روزها افزایش قیمت خوراکی‌ها دوباره همه را نگران کرده و خانوارها شاهد بالا رفتن هزینه خورد و خوراکشان هستند. خواسته شهروندان ثبات قیمت‌ها و حتی ارزان شدن نرخ‌هاست، این سمت تقاضای اقتصاد است.
اما در مقابل خواسته تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالاها و خدمات هم این است که ثبات قیمت‌ها و حتی کاهش هزینه‌های تولید صورت پذیرد. این سمت عرضه اقتصاد است. در این میان دولت هم نقش مداخله‌گر را بازی می‌کند؛ گاه تلاش دارد در برابر رشد قیمت‌ها مقاومت کند و گاه با پیشنهادهای افزایش قیمت موافقت می‌کند. چه رازی در پشت صحنه افزایش قیمت‌هاست؟ مهم‌تر اینکه آیا دولت سیزدهم هم در تله سیاست‌های تنظیم بازار و کنترل قیمت‌ها گرفتار خواهد شد؟
هزینه سرکوب قیمت‌ها
آمارها خود گویای یک واقعیت است، هزینه‌های تولید بالا رفته، تولیدکنندگان می‌گویند اگر قیمت‌ها سرکوب شود و اجازه اصلاح قیمت داده نشود، آنها ورشکسته خواهند شد. مصرف‌کنندگان هم می‌گویند قدرت خریدشان کاهش پیدا کرده و نمی‌توانند کالاها را به هر قیمتی که تولیدکننده صلاح بداند، بخرند.در آن میانه همچنان مهم‌ترین ابزار دولت، اتکا به ستاد تنظیم بازار، سازمان تعزیرات حکومتی و البته سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان است. تکیه‌گاهی که البته نشان داده مطمئن نیست زیرا سرانجام قیمت‌ها در بازارها راه خود را پیدا می‌کنند و هرگونه مداخله دولت‌ها در قیمت‌ها راه را برای قدم نهادن تولیدکنندگان در مسیر انحرافی و بیراهه هموار می‌کند.
آمارها چه می‌گویند
به تازه‌ترین آمارهای رسمی مرکز آمار ایران نگاه کنید تا متوجه شوید چرا قیمت لبنیات بالا می‌رود. قیمت تولید در بخش گاوداری‌های صنعتی در بهار امسال نسبت به بهار پارسال 76درصد بالا رفته و اگر تورم سالانه یعنی میانگین رشد قیمت در 4فصل قبل هم ملاک عمل قرار گیرد، هزینه تولید در گاوداری‌های صنعتی 51.8درصد قد کشیده است.طبق این گزارش، قیمت تولیدکننده بخش گاوداری‌های صنعتی در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته 6.8درصد بوده که به آن تورم فصلی گفته می‌شود و نسبت به تورم فصلی زمستان پارسال 4.3درصد کاهش را نشان می‌دهد. کمترین نرخ تورم فصلی مربوط به تولید شیر به میزان 4درصد و بالاترین آن مربوط به «گاونرداشتی» است که هزینه تولید آن 19.6درصد رشد کرده است.
اما برای اینکه شاخص دقیق‌تری از رشد هزینه‌های تولید در دست داشته باشیم، باید به شاخص تورم نقطه به نقطه توجه شود که نشان می‌دهد در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته هزینه تولید در بخش گاوداری‌های صنعتی چه تغییری کرده است؟مرکز آمار می‌گوید: هزینه تولید این بخش 76درصد در بهار1400 بالاتر از بهار1399 بوده و کمترین تورم نقطه به نقطه مربوط به قلم گوساله نر زیر 4ماه به‌میزان 23.1درصد و بالاترین نرخ تورم هم مربوط به افزایش قیمت تولید شیر به میزان 84.5درصد بوده است. روشن است که وقتی قیمت تولید شیر خام در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته 85درصد رشد کند، اثر آن در تورم بخش مصرف و قیمت شیر و سایر فرآورده‌های لبنی در کمترین زمان ممکن پیش چشم خریداران نمایان می‌شود.
ثبت تورم سالانه تولید محصولات گاوداری‌های صنعتی در بهار امسال به میزان 51.8درصد هم نشان می‌دهد در مقایسه با بهار سال گذشته، حتی میانگین هزینه تولید 19.4درصد بیشتر شده است. جالب اینکه در بازه زمانی یکساله، بالاترین تورم سالانه به تولید گوساله نر زیر 4ماه به میزان 9.1درصد و بالاترین تورم هم به تولید کود به میزان 79درصد اختصاص داشته است.
∎
اما در مقابل خواسته تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالاها و خدمات هم این است که ثبات قیمت‌ها و حتی کاهش هزینه‌های تولید صورت پذیرد. این سمت عرضه اقتصاد است. در این میان دولت هم نقش مداخله‌گر را بازی می‌کند؛ گاه تلاش دارد در برابر رشد قیمت‌ها مقاومت کند و گاه با پیشنهادهای افزایش قیمت موافقت می‌کند. چه رازی در پشت صحنه افزایش قیمت‌هاست؟ مهم‌تر اینکه آیا دولت سیزدهم هم در تله سیاست‌های تنظیم بازار و کنترل قیمت‌ها گرفتار خواهد شد؟
هزینه سرکوب قیمت‌ها
آمارها خود گویای یک واقعیت است، هزینه‌های تولید بالا رفته، تولیدکنندگان می‌گویند اگر قیمت‌ها سرکوب شود و اجازه اصلاح قیمت داده نشود، آنها ورشکسته خواهند شد. مصرف‌کنندگان هم می‌گویند قدرت خریدشان کاهش پیدا کرده و نمی‌توانند کالاها را به هر قیمتی که تولیدکننده صلاح بداند، بخرند.در آن میانه همچنان مهم‌ترین ابزار دولت، اتکا به ستاد تنظیم بازار، سازمان تعزیرات حکومتی و البته سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان است. تکیه‌گاهی که البته نشان داده مطمئن نیست زیرا سرانجام قیمت‌ها در بازارها راه خود را پیدا می‌کنند و هرگونه مداخله دولت‌ها در قیمت‌ها راه را برای قدم نهادن تولیدکنندگان در مسیر انحرافی و بیراهه هموار می‌کند.
آمارها چه می‌گویند
به تازه‌ترین آمارهای رسمی مرکز آمار ایران نگاه کنید تا متوجه شوید چرا قیمت لبنیات بالا می‌رود. قیمت تولید در بخش گاوداری‌های صنعتی در بهار امسال نسبت به بهار پارسال 76درصد بالا رفته و اگر تورم سالانه یعنی میانگین رشد قیمت در 4فصل قبل هم ملاک عمل قرار گیرد، هزینه تولید در گاوداری‌های صنعتی 51.8درصد قد کشیده است.طبق این گزارش، قیمت تولیدکننده بخش گاوداری‌های صنعتی در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته 6.8درصد بوده که به آن تورم فصلی گفته می‌شود و نسبت به تورم فصلی زمستان پارسال 4.3درصد کاهش را نشان می‌دهد. کمترین نرخ تورم فصلی مربوط به تولید شیر به میزان 4درصد و بالاترین آن مربوط به «گاونرداشتی» است که هزینه تولید آن 19.6درصد رشد کرده است.
اما برای اینکه شاخص دقیق‌تری از رشد هزینه‌های تولید در دست داشته باشیم، باید به شاخص تورم نقطه به نقطه توجه شود که نشان می‌دهد در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته هزینه تولید در بخش گاوداری‌های صنعتی چه تغییری کرده است؟مرکز آمار می‌گوید: هزینه تولید این بخش 76درصد در بهار1400 بالاتر از بهار1399 بوده و کمترین تورم نقطه به نقطه مربوط به قلم گوساله نر زیر 4ماه به‌میزان 23.1درصد و بالاترین نرخ تورم هم مربوط به افزایش قیمت تولید شیر به میزان 84.5درصد بوده است. روشن است که وقتی قیمت تولید شیر خام در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته 85درصد رشد کند، اثر آن در تورم بخش مصرف و قیمت شیر و سایر فرآورده‌های لبنی در کمترین زمان ممکن پیش چشم خریداران نمایان می‌شود.
ثبت تورم سالانه تولید محصولات گاوداری‌های صنعتی در بهار امسال به میزان 51.8درصد هم نشان می‌دهد در مقایسه با بهار سال گذشته، حتی میانگین هزینه تولید 19.4درصد بیشتر شده است. جالب اینکه در بازه زمانی یکساله، بالاترین تورم سالانه به تولید گوساله نر زیر 4ماه به میزان 9.1درصد و بالاترین تورم هم به تولید کود به میزان 79درصد اختصاص داشته است.