قطعی‌های پراکنده برق که در چند روز گذشته در کشور رخ داده، به خاموشی سایت‌های مخابراتی انجامیده و ارتباط از طریق اینترنت ثابت و تلفن‌همراه را مختل کرده است.
از چند روز قبل، قطعی برق به صورت مقطعی و گروه بندی شده در کشور آغاز شد. فارغ از علت اصلی قطعی برق، مساله‌ای که بیش از همیشه به چشم آمد، مختل شدن ارتباطات بود.
دورکاری، آموزش مجازی، امتحانات پایان ترم، حمل و نقل اینترنتی، و خرید اینترنتی با شیوع کرونا به سبک زندگی مردم تمام جهان از جمله ایران تبدیل شد. وزارت ارتباطات و دیگر نهادهای مسئول سعی کردند با مهیا کردن زیرساخت‌های ارتباطی، استفاده از بستر فضای مجازی مختل نشود، اما اکنون با چند روز قطعی برق، مشکلات بسیاری برای شهروندان به وجود آمده است.
دانش آموزان و دانشجویان، این روزها درگیر امتحانات پایان سال تحصیلی هستند که قطع مکرر برق، مشکلات بسیاری را برای آنها ایجاد کرده است. دانش آموزان و والدین آنها گلایه دارند که در زمان امتحان آنلاین، برق رفته و ارتباط با معلمان و مدارس قطع شده است.
تاثیر مخرب قطع برق بر ساختارهاو تجهیزات ارتباطی
این اختلالات گسترده در حوزه ارتباطات، معمولا زمانی رخ می‌دهد که بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله به قطعی برق منجر شود. در این شرایط اگر دیزل‌های ژنراتور به دکل‌های مخابراتی نرسند سایت‌ها خاموش شده و دسترسی افراد به اینترنت با اختلال جدی مواجه می‌شود. در برخی موارد تا زمانی که برق به اپراتورها نرسد، اینترنت به طور کامل قطع خواهد شد.
قطعی‌های پراکنده برق در کشور باعث می‌شود باتری‌های پشتیبان به کار بیفتند تا ارتباطات دچار اختلال نشوند، اما توان این باتری‌ها در بهترین حالت ۳ ساعت است و پس از ۱۰ تا ۱۵ ساعت زمان نیاز است تا باتری‌ها برای پشتیبانی مجدد، شارژ شوند.
این در حالی است که قطعی چندباره برق در یک روز امکان شارژ مجدد باتری‌ها را با مشکل مواجه می‌کند. تمام این موارد در نهایت به اختلال اینترنت در کشور برمی‌گردد. مساله‌ای که طی چند روز اخیر بارها از سوی کاربران فضای مجازی، شاغلین دورکار، دانش آموزان، بانک ها و ادارات مورد انتقاد قرار گرفته است.
قطع ارتباط ۱۰ میلیون مشترک اینترنت ثابت با قطع برق
بنابرآمار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی حدود ۱۰ میلیون اشتراک پهن‌باند ثابت در کشور فعال است که با قطع شدن برق و خاموش‌شدن مودم‌ها دسترسی این قشر به اینترنت خانگی به صورت کامل قطع می‌شود.
قطع اینترنت همراه در پی قطع برق دکل‌های مخابراتی
عدم دسترسی به اینترنت تنها مشترکان اینترنت خانگی را با مشکل مواجه نمی‌کند. همانطور که بارها در فضای مجازی به آن اشاره شده، خاموشی‌های پراکنده در کشور دسترسی به اینترنت سیار تلفن همراه را نیز با اختلال رو به رو کرده است.
سایت‌هایی که در سطح کشور برای پوشش همگانی اینترنت احداث شده‌اند، پس از قطع برق حداکثر تا ۳ ساعت با استفاده از توان باتری ها روشن می‌مانند اما پس از آن خاموشی سایت‌ها آغاز و دسترسی افراد به اینترنت همراه نیز قطع می‌شود. این فرآیند منجر به اختلال ارتباطی می‌شود که طی مدت چند روز گذشته بارها از آن صحبت شده است.
اپراتور ایرانسل درباره قطع برق و تاثیر آن بر آنتن‌های تلفن همراه در بیانیه‌ای اعلام کرد: قطع برق که در طول روز تکرار می شود علاوه بر خاموشی مودم های اینترنت ثابت، آنتن های تلفن همراه را نیز تحت تاثیر قرار داده است. این قطعی های مکرر می تواند تجهیزات ارتباطی را دچار آسیب کند.
بنابر اعلام ایرانسل، با وجود قطعی مکرر و پیوسته برق که همه روزه با فواصل زمانی کوتاه در حال وقوع است نه تنها امکان شارژ مجدد باتری های پشتیبان سایت‌های ارتباطی فراهم نیست، بلکه تجهیزات ارتباطی سایت ها در معرض آسیب جدی قرار دارند.
۲ هزار دکل مخابراتی از دسترس خارج شدند
به گفته «جمال هادیان» رئیس روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در پی قطعی پراکنده برق در کشور، ۲ هزار دکل مخابراتی از دسترسی خارج شدند. هر دکل فقط تا ۲ ساعت توان تامین برق را دارد وقتی خاموشی از ۳ ساعت فراتر رفت خاموشی تجهیزات اجتناب ناپذیر است.
برای از بین بردن این مشکل روز گذشته «مجید حقی» معاون امور پستی، ارتباطی و فناوری اطلاعات سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد که اپراتورها ملزم شده‌اند تا امکانات دیزل ژنراتور و باطری‌های پشتیبان برای تامین برق سایت‌ها را تامین کنند تا در صورت قطع برق اختلالی در حوزه ارتباطات پیش نیاید.
در این مدت تعامل وزارت ارتباطات با وزارت نیرو برای به حداقل رساندن اختلال در فضای مجازی در زمان قطعی برق به خوبی پیش رفته است. سازمان تنظیم مقررات از شرکت توانیر درخواست کرده که قطعی برق به حداقل رسیده و در طول یک روز چند بار تکرار نشود. همچنین برنامه زمانبندی قطعی برق به شکل شفاف اعلام شود تا اپراتورها متناسب با آن برنامه ریزی های لازم برای مدیریت و تامین برق سایت ها و پایداری ارتباطات را انجام دهند.
به گفته وی، ضرورت استفاده از خنک‌کننده‌ها به ویژه در مناطق گرمسیر به علت بالا بودن دمای هوا نیاز دیگر اپراتورهاست که مستقیما توسط شبکه اصلی برق تامین می شود و از طریق باتری قابل جبران نیست.