مهدی شکوری، رئیس گروه نظارت فنی سازمان تأمین اجتماعی
کاهش حوادث ناشی از کار با هدف صیانت و حفظ سلامت جسمی و روانی نیروی کار، وظیفه‌ای قانونی و رسالتی اخلاقی محسوب میشود. در این راستا سازمان تأمین اجتماعی حمایت از بیمه‌شدگان و خانواده‌های آنان را در صورت احراز شرایط قانونی در برابر انواع حوادث و عوارض و آسیب‌های جسمی و روحی (اعم از ناشی یا غیر ناشی از کار) قبول کرده و از بار مشکلاتشان به هنگام بروز حادثه کم می‌کند.
نظر به اهمیت حوادث ناشی از کار موادی از قانون تأمین اجتماعی (مواد ۶۰ ، ۶۵ و۶۶) به‌طور مستقیم به این دسته از حوادث اختصاص‌یافته است.
طبق بند «۸» ماده «۲» قانون تأمین اجتماعی، حادثه اتفاقی است پیش‌بینی‌نشده که تحت‌تأثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه‌شده میشود.
به موجب ماده «۶۰» قانون تأمین اجتماعی، «حادثه ناشی از کار حادثه‌ای است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه‌شده اتفاق می‌افتد. مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه‌شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمان‌ها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام مأموریتی باشد. اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توان‌بخشی و اوقات رفت‌وبرگشت بیمه‌شده از منزل به کارگاه جزء اوقات انجام‌وظیفه محسوب میشود مشروط براینکه حادثه در زمان عادی رفت‌وبرگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد. حادثه‌ای که برای بیمه‌شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه‌شدگان و مساعدت به آنان اتفاق می‌افتد حادثه ناشی از کار محسوب میشود.» در صورت وقوع حادثه ناشی از کار، فرد حادثه‌دیده یا خانواده وی از تمامی تعهدات قانونی شامل: ( خدمات درمانی، معالجه شخص بیمه‌شده ، تحویل پروتز و اروتز، غرامت دستمزد ایام بیماری، غرامت نقص عضو، ازکارافتادگی جزئی و کلی و فوت ) حسب مورد بهره‌مند می‌شوند.
لذا سازمان تأمین اجتماعی با استناد به مواد ۷۱ ، ۷۳ و بند ۳ ذیل تبصره ۳ ماده ۸۰ قانون تأمین اجتماعی موظف است چنانچه بیمه‌شده‌ای در اثر حوادث ناشی از کار یا بیماری حرفه‌ای ازکارافتاده شود (اعم از کلی یا جزئی) یا فوت کند، بدون در نظر گرفتن مدت سابقه پرداخت حق بیمه حسب مورد مستمری مربوطه را برای وی یا بازماندگان واجد شرایط برقرار کند.
ضمناً به‌موجب مواد ۵۹، ۶۲، ۶۳ و ۷۴ قانون تأمین اجتماعی در صورت حوادث ناشی از کار و به‌شرط عدم اشتغال به کار و عدم دریافت مزد یا حقوق، با رعایت شرایط مقرر استحقاق دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری و غرامت نقص عضو را نیز خواهند داشت.
«به‌موجب ماده یک قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب سال ۵۲ و قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۹/۸/۸۶ و ۱۴/۱۲/۸۷ مجلس شورای اسلامی؛ کارگران شاغل در کارهای ساختمانی اعم از ایجاد ساختمان یا توسعه ساختمان و یا تجدید بنا و تخریب مربوط به آن چنانچه مشمول مقررات خاص ازنظر بیمه و بازنشستگی نباشند، در مقابل حوادث ناشی از کار بیمه خواهند بود.
بنابراین حوادث کلیه مشمولین قوانین مورداشاره در صورت وجود پروانه ساختمانی معتبر و برگ پرداخت حق بیمه متعلقه قابل‌بررسی بوده و در صورت انطباق با ماده ۶۰ قانون تأمین اجتماعی و ناشی از کار بودن حادثه، امکان ارائه تعهدات قانونی به این قبیل بیمه‌شدگان و یا در صورت فوت به بازماندگان واجد شرایط آنان برابر قوانین مربوطه مقدور خواهد بود.»