نشریه «آبزرور» که نسخه هفتگی روزنامه گاردین به شمار میآید، یکشنبه نوشت که «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید، لندن را در مورد ایران فریب داده و به دام خطرناکی کشانده است.
آبزرور که یکشنبهها منتشر میشود، تاکید کرد: بولتون، جنگطلب اعظم دولت دونالد ترامپ، انگلیس را به دام خطرناکی برای مقابله با ایران کشانده است.
این نشریه افزود: مشاور امنیت ملی کاخ سفید و جنگطلب بدنام دوره حمله به عراق در حال انجام یک مأموریت است. او عمدتاً عامل تقابل آمریکا با ایران به شمار میآید. وی سخت برای مهار ایران تلاش میکند و در این راه کوچکترین اهمیتی نمیدهد که چه کسی لطمه میبیند، حتی اگر کسی که آسیب میبیند متحد نزدیکی کشورش مثل انگلیس باشد.
بنابراین، بولتون، همزمان با روز استقلال آمریکا، وقتی شنید که نیروی دریایی انگلیس نفتکش «گریس وان» حامل نفت ایران را در سواحل جبلالطارق توقیف کردهاند نتوانست خوشحالیاش را پنهان کند. او در توئیتر نوشت: یک خبر عالی: انگلیس ابرنفتکش گریس وان را که حامل نفت ایران بود، توقیف کرده است.
آبزرور در تحلیل خود از رفتار مشاور امنیت ملی کاخ سفید افزود: واکنش بولتون این تصور را ایجاد میکند که توقیف این نفتکش یک غافلگیری بوده است. اما شواهد فزاینده حاکی است که عکس این مساله صحت دارد و تیم امنیت ملی بولتون مستقیماً در این مساله دخالت داشته است. این احتمال وجود دارد که در شرایطی که سیاستمداران محافظهکار انگلیس سرگرم انتخاب نخست وزیر جدید بوده و برای تصاحب قدرت تلاش کرده و مشغول برگزیت بودند به دام بولتون افتادند. به طور خلاصه آنکه، به نظر میرسد که انگلیس فریب داده شده است.
این نشریه بریتانیایی سپس اقدام انگلیس در توقیف تانکر حامل نفت ایران در جبلالطارق و توقیف نفتکش متخلف آن در تنگه هرمز را کنار هم قرار داده و نوشت: انگلیس به بحرانی بینالمللی کشیده شده که برای آن آمادگی ندارد. زمان وقوع این اتفاقات بدتر از این نمیشد. «بوریس جانسون» که احتمالاً هفته جاری وارد خانه شماره ۱۰ «داونینگ استریت» میشود یک نخست وزیر ناآزموده است. در عین حال، انگلیس در آستانه یک خروج نامنظم از اتحادیه اروپا قرار دارد و نزدیکترین شرکای اروپایی را از خود رانده است. همچنین روابط این کشور با آمریکای دونالد ترامپ تیره شده است.
آبزرور به ریشهیابی وضعیت بحرانی کنونی پرداخت و ادامه داد: مخالفت انگلیس با تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هستهای با ایران سرآغاز بحران امروز است. لندن با نگرانی نظارهگر سیاست «فشار حداکثری» ترامپ و بولتون علیه ایران بوده است. هر چند انگلیس از تلاشهای اتحادیه اروپا برای نجات توافق هستهای حمایت کرده، «ترزا می» نخست وزیر مستعفی و «جرمی هانت» وزیر خارجه انگلیس سعی کردند هر دو طرف را داشته باشند؛ یعنی از طرف دیگر، ترامپ را هم نرنجانند. بنابراین، آنها علناً از اظهارات واشنگتن علیه فعالیتهای منطقهای و برنامه موشکی ایران حمایت کردند.
این نشریه یادآور شد: مساله مهم اینجاست که دولت انگلیس نتوانست حمایت از کشتیهای حامل پرچم این کشور در خلیج فارس را افزایش دهد. این مساله تا حدی بدین دلیل است که نیروی دریایی توخالی انگلیس ظرفیت کافی برای گشتزنی ندارد. اما علت دیگر آن است که مقامهای انگلیسی نگران بودند که در صورت تکیه کردن بر وجهه نظامی خود، کشور به درگیری مسلحانه کشیده شود.
با این حال، نتیجه مطلوب بولتون آن بود که انگلیس بدون هیچ تردید و ابهامی به سمت آمریکا کشیده شود. بنابراین، وقتی ماهوارههای جاسوسی آمریکا که مسئول مسدود کردن مسیر صادرات نفت ایران را داشتند، نفتکش «گریس وان» را ردیابی کردند بولتون فرصت را مهیا دید.
روزنامه اسپانیایی «ال پائیس» به نقل از مقامهای رسمی این کشور ماجرا را چنین توضیح داد: گریس وان که پرچم پاناما را برافراشته، از ماه آوریل که در سواحل ایران پهلو گرفته بود، تحت جاسوسی ماهوارههای آمریکا بود. این ابرنفتکش بزرگتر از آن بود که بتواند از کانال سوئز عبور کند. بنابراین، دماغه امید نیک را دور زد و راهی مدیترانه شد.
آبزرور ادامه داد: بولتون اعتمادی به مادرید نداشت و آمریکا از قبل، انگلیس را برگزیده بود. چهارم ژوئیه وقتی گریس وان وارد آبهای سرزمینی جبلالطارق شد، تصمیم سرنوشتساز از لندن صادر شد و ۳۰ تفنگدار به عرشه کشتی یورش بردند. هنوز معلوم نیست چه کسی در انگلیس این تصمیم را صادر کرده است.
آبزرور در بخش دیگری از تحلیل خود به توقیف کشتی انگلیسی «استنا ایمپرو» توسط ایران پرداخت و اذعان کرد که توقیف این کشتی «انزوای دیپلماتیک انگلیس و آسیبپذیری آن از لحاظ نظامی و اقتصادی را نمایان کرد. دولت به کشتیهای انگلیسی توصیه کرده که از عبور از تنگه هرمز برحذر باشند. این اعترافی است به اینکه انگلیس نمیتواند از این کشتیها حفاظت کند. اما روزانه ۱۵ تا ۳۰ تانکر نفت با پرچم انگلیس از تنگه هرمز عبور میکنند. اگر این تجارت متوقف شود تأثیر بسیار بدی بر بهای انرژی خواهد داشت.»
درخواست هانت برای حمایت بینالمللی از انگلیس، به جز فرانسه و آلمان گوش شنوای دیگری پیدا نداشته است. چین و ژاپن و کشورهای دیگری که متکی به نفت خلیج فارس هستند نشانهای مبنی بر کمک به انگلیس مخابره نکردهاند. طرح آمریکا برای ایجاد یک ائتلاف چندملیتی به منظور حفاظت از کشتیرانی در خلیج فارس هواخواهان چندانی پیدا نکرده است. علاوه بر این، وعده ترامپ برای پشتیبانی از انگلیس ارزش عملیاتی چندانی ندارد و خطرات آشکاری در پی دارد.
آبزرور در جمعبندی و در تفسیر نهایی از فریبکاری آمریکا و فریب خوردن لندن نوشت: قمار بولتون موفقیتآمیز بود. انگلیس هر چند دودل و نگران بود اما به خط مقدم تقابل واشنگتن با ایران کشیده شد. لندن ایران را به «تبعات جدی» تهدید کرده است بدون آنکه بداند چه پیش خواهد آمد. انگلیس کورکورانه به ساز و طبل جنگ بولتون میرقصد.