با تقدیم لایحه بودجه سال 93 به مجلس شورای اسلامی و انتشار متن لایحه بودجه، بررسی ردیفهای گنجانده شده در لایحه بودجه سال آینده در دستور کار قرار گرفت و در این میان برخی ردیفهای بودجه بیش از پیش توجه عمومی را به خود جلب کرد؛ یکی از این ردیفهای بودجه، اعتبارات چند میلیاردی شورای نظارت بر سازمان صداوسیما است که سوای رقم تخصیص یافته، با تعریف محل‌های هزینه‌کرد عجیبی همراه شده است.
شورای نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که بر اساس اصل ۱۷۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تشکیل شده است، نهادی برای نظارت بر صدا و سیما است. این شورا که از ۶ عضو (۲ نفر به انتخاب رئیس‌جمهور ایران، ۲ نفر به انتخاب رئیس قوهٔ قضائیه و ۲ نفر به انتخاب مجلس شورای اسلامی) تشکیل می‌شود، به عنوان بازوی نظارتی، مسئول ارائه مستقیم گزارشات و ارزیابی‌های قوای سه‌گانه نظام از عملکرد رسانه ملی به رهبر انقلاب است.
شورای نظارت بر سازمان صداوسیما برای سال‌های متمادی، حضور پررنگی نداشت و یا حداقل در سطح عمومی نشانه‌ای از نظارت این مجموعه نبود و اگر این شورا نظارتی نیز داشت، هیچ گاه رسانه‌ای نمی‌شد اما در چند سال اخیر وضعیت به کلی تغییر کرد و شورای نظارت بر صداوسیما در سطح عمومی حضور پررنگ‌تری یافت و حتی در برخی مناقشات سیاسی که یک سوی آن رسانه ملی بود نیز حضور یافت و اعلام نظر کرد که البته در این زمینه نقدهایی مطرح بود.
این ارائه طریق صرفاً به بررسی مباحث کلان محدود نشد و در چند سال اخیر شاهد ورود این شورا به محتوای کمی و کیفی برنامه‌های تلویزیون و انتشار گزارش‌های عمومی این شورا پیرامون کیفیت پایین یک برنامه و کیفیت بالای برنامه دیگری و حتی تذکر درباره برخی مسائل به شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی بوده‌ایم که اتفاق جالب توجهی است اما در عین حال، گزارشی از رصد فعالیت‌های مالی و اداری این سازمان توسط شورای نظارت در سال‌های گذشته منتشر نشده است.
با توجه به کارکرد مشخص شورای نظارت بر سازمان صداوسیما، این مجموعه متناسب با محدوده فعالیت مشخصش ساختار و کارکرد محدودش، ردیف بودجه محدودی داشته اما ظاهراً حتی برای این شورا نیز در لایحه بودجه تمهیدات اندیشیده شده که هیچ نسبتی با کارکردهای معمول این نهاد ندارد و هزینه‌کرد رقم برآورد شده برای برخی فعالیت‌های این شورا بسیار بعید است و به همین دلیل به نظر می‌رسد بودجه سه میلیارد و دویست و بیست میلیون تومانی این نهاد سوای کمیت و کیفیتش، فاقد منطق است.
در برنامه 30270 لایحه بودجه، تحت عنوان «برنامه ارزشیابی و نظارت»، در قالب «رسیدگی به شکایات قوا از صداوسیما»، 16 پرونده در نظر گرفته شده و برای رسیدگی به هر پرونده 75 میلیون تومان لحاظ شده و در نهایت عدد یک میلیارد و دویست میلیون تومان لحاظ شده که در نوع خود اتفاق جالبی است، چرا که هیچ گاه در طول یک سال شاهد یک چهارم این تعداد شکایات قوای سه گانه از رسانه ملی نبوده‌ایم و بنابراین برآورد 16 شکایت برای سال 94، احتمالاً پیش بینی سال پرجنجال است! از این موضوع پراهمیت تر، رقم 75 میلیون تومانی رسیدگی به هر شکایت قوا است که طبیعتاً حکمیت و اعلام رای این شورا چنین هزینه سنگینی ندارد.
همچنین در این ردیف بودجه شورای نظارت بر صداوسیما، «ضبط و تدوین چهل هزار ساعت برنامه تلویزیونی» با مبلغ 600 میلیون تومان در نظر گرفته شده و در واقع برای هر ساعت ضبط و تدوین 15 هزار تومان لحاظ شده است؛ رویکردی که مشخص نیست چرا در پیش گرفته شده و در شرایطی که آرشیو تلویزیون موجود است، چرا باید چنین موازی کاری را انجام داد. همچنین برای «375 هزار ساعت نظارت و تحلیل محتوای برنامه‌های صداوسیما»، یک میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
در همین ارتباط در شرایطی که سازمان صداوسیما مجموعه عریض و طویل برای نظرسنجی نیز در اختیار دارد و همه مجموعه‌ها می‌توانند از این ساختار استفاده کنند، شورای نظارت بر صداوسیما برای «نظرسنجی برنامه‌های صداوسیما» نیز رقمی معادل 400 میلیون تومان برای سال 94 در نظر گرفته که طبیعتاً پرداخت چنین ارقامی هزینه موازی کاری خواهد بود.
هرچند شاید در نگاه نخست بودجه‌های چندمیلیاردی و چندصدمیلیونی تاثیر کلانی در رقم بودجه نداشته باشد اما به تجمیع این رقم‌های خرد، چند ده میلیاردی، چند میلیاردی و چندصد میلیونی، به رقم بسیار کلانی می‌توان دست یافت که در شرایط کنونی و اقتصاد مقاومتی بسیار حیاتی خواهند بود؛ رقم‌هایی که باید دستگاه‌های دولتی و مجموعه‌های غیردولتی به نفع کل نظام بودجه ریزی کشور و دیگر دستگاه‌های محق حذف شود.
منبع: تابناک
∎