حجتالاسلام والمسلمین محمدجعفر طبسی، استاد و پژوهشگر حوزه علمیه در گفتوگو با ایکنا؛ با بیان اینکه عید سعید فطر از اعیاد بزرگ اسلامی است که باید اهمیت ویژهای به آن بدهیم گفت: مفهوم عید از ماده «عود» به معنای بازگشت است و باید ببینیم در پایان یک ماه روزهداری و اطاعت از دستورات خداوند چه چیزی به انسان باز میگردد.
وی با بیان اینکه در مورد روزه تعابیری مانند «الصوم لی» وجود دارد که برای عبادات دیگر ذکر نشده است تصریح کرد: انسان در روز عید فطر خوشحال است، زیرا یک ماه موفق به روزهداری و اطاعت از دستور الهی شده است و آنچه به انسان باز میگردد، همان نتیجهای است که از تشریع روزه وضع شده و آن چیزی نیست جز «تقوا».
طبسی با بیان اینکه قرآن مجید در آیه شریفه «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ» نتیجه روزه را تقوا بیان فرموده است عنوان کرد: تقوا در یک جمله کوتاه، ترک محرمات و عمل به واجبات است و آنچه برای گرفتن عید واقعی وجود دارد این است که بتوانیم این ظرفیت ذخیره شده را برای ماهها و بلکه تا رمضان آینده ذخیرهسازی کنیم.
این استاد حوزه پرهیز از گناه را مهمترین عامل در حفظ آثار روزه رمضان برشمرد و اظهار کرد: شیخ حر عاملی روایتی از معصوم (ع) نقل فرموده که «کل یوم لا یعصی الله فهو عید»؛ از این روایت استفاده میشود که عید برای همه عید نیست و کسانی که حرمتشکنی کرده و بدون عذر شرعی روزهخواری کردهاند خوشحال نیستند بلکه روز عزا برای آنان است.
وی با بیان اینکه عید فطر برای کسانی عید است که صیام و قیامشان، صیام و قیام مقبول پروردگار باشد، تاکید کرد: این جمله امام که عید فقط منحصر در اعیاد رسمی نیست و هر روزی که گناه در آن نشود هم عید است را باید تابلو کنیم و در همه خانهها و ادارات نصب شود تا گناه در کشور کم و رواج آن سد شود.
طبسی با بیان اینکه عبادت منحصر به نماز و روزه نیست بیان کرد: با این وجود باید توجه داشته باشیم که عبادت مانند آب زلالی است که بر گناه انسان ریخته میشود؛ عبادت یک واجب الهی است که انسان را پاک و از شیطان دور میکند.
وی افزود: پیامبر (ص) در خطبه معروف شعبانیه فرمودند: «یا ایها الناس دعیتم فیه ضیافت الله» که جملهای دقیق است؛ یعنی دعوتکننده خود خداوند است؛ بنابراین کاری کنیم که این ضیافتالله صرفا به رمضان خلاصه نشود و تلاش کنیم به حاق این مطلب برسیم که عالم محضر خداست و همیشه در محضر خدا هستیم و در محضر او معصیت راه ندارد؛ عهد کنیم که با گناه خداحافظی کنیم؛ زیرا معصیت انسان را مضمحل میکند و از بین میبرد.
طبسی با بیان اینکه باید ببینیم که بعد از یک ماه روزه، وظیفه خود را نسبت به ماه مبارک رمضان انجام دادهایم یا خیر تصریح کرد: بیش از دو میلیارد مسلمان در این ایام عید فطر دارند و یکی از بزرگترین دستاوردهای عید فطر و روزه رمضان میتواند تقریب و وحدت بیشتر میان مسلمین باشد؛ از اینرو اگر خطبا در عید سعید فطر متفقالقول آیه «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا» را مطرح و در مورد آن سخن بگویند دگرگونی در قلوب مسلمین ایجاد خواهد کرد.
وی با بیان اینکه گرفتاری امروز مسلمین ناشی از این است که به وظایف خود در قبال قرآن عمل نکردهایم، اظهار کرد: بنابراین در خطبههای عید همه را به این مسئله وحدت و اعتصام به حبلالله دعوت کنیم و همین جمله کافی است که تا ریشه داعش و اسرائیل را از بیخ و بن برکند.
این محقق و استاد حوزه همچنین در پاسخ به این سؤال که با وجود اینکه عید سعید فطر باید وحدتآفرین باشد برخی مواقع به علت تفاوت فتاوا در این مورد شاهد اختلافات بیشتر هستیم، آیا راهحلی برای رفع این معضل وجود دارد بیان کرد: قضیه اختلاف فتوا حتی در دوره ائمه (ع) هم وجود داشته و منحصر به زمان امروز نیست و حتی به نظر بنده در سالهای اخیر، کمتر شده و در چند دهه قبل بیشتر وجود داشت؛ اختلاف در مبنای رویت است، زیرا برخی مراجع رویت با چشم مسلح را جایز میدانند، ولی برخی معتقد به رویت تنها بر مبنای چشم غیرمسلح هستند.
طبسی پیشنهاد کرد تا کمیته و شورایی در این زمینه تشکیل شود تا شاهد دو دستگی در اعلام روز عید نباشیم و جلوی این مسئله گرفته شود و تاکید کرد: در عین حال باید به مردم آموزش دهیم که همان طور که در مسائل دیگر مانند نماز و حج و ... اختلاف میان فتاوای فقها وجود دارد، در این مسئله هم هست؛ لذا نباید آنرا مایه تشدید اختلاف قرار دهیم.
طبسی با اشاره به روایت «صم لرؤیه و افطر لرؤیه»؛ عنوان کرد: برخی میگویند ظهور روایت در این است که باید با چشم غیرمسلح ببینیم، زیرا در دوره ائمه (ع) تلسکوپ وجود نداشت، اما برخی میگویند در اینجا بحث از مطلق دید است و در هر دوره میتوان از ابزار روز برای دیدن استفاده شود و روایت بر دیدن با چشم غیرمسلح اشارهای ندارد و ما بر لفظ جمود نداریم.
وی در خاتمه ابراز امیدواری کرد تا شاهد روزی باشیم که دو میلیارد مسلمان همه در یک روز روزه بگیرند و در یک روز هم افطار کنند.
اعمال عید:
1- در هنگام غروب آفتاب غسل انجام شود.
2- آن شب به نماز، دعا، استغفار، درخواست از حق تعالى و بیتوته در مسجد احیا گردد.
3- بعد از نماز مغرب و عشاء ، نماز صبح و نمازعید فطر ذکر؛ «الله اکبر الله اکبر، لا اله الا الله و الله اکبر الله اکبر و لله الحمد الحمد لله على ما هدانا و له الشکر على ما اولانا» گفته شود.
4- بعد از نماز مغرب و نافله آن، دست ها را به سوى آسمان بلند کرده و بگوید: «یا ذاالمن و الطول یا ذاالجود یا مصطفی محمد و ناصره صل على محمد و آل محمد و اغفرلی کل ذنب احصیته وهو عندک فی کتاب مبین». پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگوید: «اتوب الى الله» پس هر حاجت که دارد از حق تعالى بخواهد که ان شاء الله تعالى بر آورده خواهد شد. در روایتی از شیخ آمده که: بعد از نماز مغرب به سجده رود و بگوید: «یا ذاالحول یا ذاالطول یا مصطفیا محمدا و ناصره صل على محمد و آل محمد واغفرلی کل ذنب اذنبته و نسیته انا و هو عندک فی کتاب مبین». سپس صد مرتبه «اتوب الى الله» بگو.
5- زیارت امام حسین(علیه السلام) که فضیلت بسیار دارد.
6- ده مرتبه ذکر «یا دائم الفضل علی البریة یا باسط الیدین بالعطیة یا صاحب المواهب السنیة صل علی محمد و آله خیرالوری سجیة واغفرلنا یا ذاالعلی فی هذه العشیة». که از اعمال شب جمعه است، گفته شود.
7- ده رکعت نماز که در شب آخر ماه رمضان اقامه می شود که به صورت پنج نماز دو رکعتی ، در هر رکعت بعد از حمد، سوره توحید ده بار خوانده شود. و در رکوع و سجود ده مرتبه ذکر «سبحان الله والحمدلله و لا اله الاالله والله اکبر» گفته شود. پس از نماز هزار مرتبه استغفار کند و بعد از آن سر به سجده گذارد و بگوید: «یا حی یا قیوم یا ذاالجلال و الاکرام یا رحمان الدنیا والاخرة و رحیمهما یا ارحم الراحمین یا اله الاولین والآخرین اغفرلنا ذنوبنا و تقبل منا صلواتنا و صیامنا و قیامنا».
انتهای پیام