گروه بورس| هاشم آردم|
شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته با جهش 353 واحدی (معادل 0.39درصد) مواجه شد و برای نخستین‌بار در تاریخ خود، به سطح 91 هزار و 552 واحد رسید. دیروز ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی به لطف معاملات سنگین در نماد «های وب» و همچنین گروه خودرویی به بیشترین مقدار خود از تیر ماه سال جاری رسید. بر این اساس دیروز در بورس تهران، بدون احتساب معاملات بلوکی ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی به 285میلیارد تومان رسید. تقریبا 97 میلیارد تومان از این معاملات به نماد «های وب» اختصاص یافت. حتی با لحاظ نکردن این معاملات چشم‌گیر در نماد «های وب»، روز گذشته را می‌توان از روزهای نسبتا پررونق بازار سهام برشمرد. ضمنا در گروه خودرویی نیز که در ابتدای هفته نشانه‌های رونق احتمالی آن به بازار مخابره شده بود، معاملات سنگینی شکل گرفت. اگرچه عرضه سهام در نمادهای خودرویی نیز سنگین به نظر می‌رسید، اما خودنمایی تقاضا باعث ایجاد صف خرید نماد «خودرو»، یکی از دو غول خودروساز کشور شد. ضمنا توقف نماد دو پالایشگاه تبریز و لاوان به دلیل تعدیل مثبت پیش‌بینی سود هر سهم از نکات قابل‌توجه بازار دیروز بود. به نظر می‌رسد انتظار بازار برای تعدیلات مثبت پالایشگاه‌ها به سر آمده است و حالا باید رفته‌رفته منتظر برآورده شدن انتظارات بازار باشیم.
بی‌توجهی بازار به ریسک‌های سیاسی
همان‌طور که در گزارش ابتدای هفته «تعادل» اشاره شده بود، خودرویی‌ها 4 محرک برای رشد دارند. از ابتدای هفته تاکنون شاخص این گروه بیش از 5درصد رشد نشان داده است. یکی از عواملی که به‌عنوان محرک شاخص خودرو از ابتدای هفته مطرح بوده است، قرارگیری نمادهای خودرویی در کف‌های تکنیکالی است. در حالی که شاخص بورس از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 18درصد رشد نشان داده است، بازدهی شاخص گروه خودرو و ساخت قطعات از ابتدای سال تا آخرین روز هفته گذشته تقریبا صفر بوده است.
همان‌طور که در گزارش‌های پیشین «تعادل» مطرح شده بود، دو نکته اصلی باعث عقب ماندن خودرویی‌ها از کلیت بازار در سال جاری شد. اول آنکه پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک در زمستان 94، قیمت‌ها در نمادهای خودرویی با سرعت به سمت حبابی شدن حرکت کردند. در بهار 95، پس از آنکه فعالان بازار دریافتند که انعقاد قراردادهای خودرویی و همکاری خودروسازان با شرکای خارجی همگام با انتظارات خوش‌بینانه پیش نمی‌رود، قیمت‌ها وارد فاز اصلاحی شدند. این روند تا ابتدای سال جاری ادامه داشت.
مسأله دومی که باعث درجا زدن و افت نمادهای خودرویی از ابتدای سال جاری شد، انتقال نقدینگی از این صنعت به سایر صنایع مورد توجه فعالان بازار سهام بود. در تیر ماه سال جاری همزمان با رشد قیمت‌های جهانی فلزات اساسی و کانه‌های فلزی، نمادهای فلزی و معدنی مورد استقبال فعالان بازار سهام قرار گرفتند. از آنجا که نقدینگی در جریان بورس مقدار محدودی بود و پول تازه‌یی از بیرون وارد بازار سهام نشد، رشد نمادهای فلزی و معدنی با تسریع افت قیمت در نمادهای خودرویی همزمان شد. حالا اما به نظر می‌رسد با ورود پول‌های تازه به بورس تهران (پس از کاهش دستوری نرخ سود سپرده‌های بانکی) نمادهایی که از رشد شاخص جامانده‌اند بیشتر مورد توجه فعالان بازار قرار می‌گیرد.
اما این همه موضوع نیست. اگرچه شرکت‌های خودروساز در کف‌های تکنیکال خود قرار دارند، وضعیت نه چندان مناسب بنیادین شرکت‌های این گروه به‌عنوان مهم‌ترین مانع رشدشان مطرح است. حتی اگر فرض شود خودروسازان می‌توانند تعداد بیشتری خودرو در بازار به فروش برسانند، هزینه‌های مالی صنعت بخش مهمی از سودآوری آنها را از بین می‌برد. ضمن آنکه نباید فراموش کرد بارقه‌های امید از زمانی به این صنعت تابید که قرار شد فعالیت عملیاتی این شرکت‌ها با همکاری شرکای خارجی ارتقا یابد. در واقع هنوز بخش مهمی از سهامداران خرد شرکت‌های خودروساز به امید بهبود وضعیت این شرکت‌ها در پسابرجام، سهامدار شرکت‌ها مانده‌اند. چنانچه ریسک‌های سیاسی به هر طریقی همکاری خودروسازان با همتایان خارجی خود را تهدید کند، بخش قابل‌توجهی از سهامداران خرد خودروسازان فروشنده سهام خود خواهند بود. در شرایط فعلی با وجود آنکه رفته‌رفته به مشخص شدن تصمیم کنگره امریکا درباره برجام نزدیک می‌شویم، درست گروهی در بورس با رشد مواجه می‌شود که تاثیرپذیرترین گروه از ریسک‌های سیاسی است. به نظر می‌رسد کلیت بازار سهام در حال حاضر یا توجهی به این ریسک‌ها ندارد یا چنین استنباط می‌کند که برجام تهدید نخواهد شد. در هر حال کلیدی‌ترین دلیل رشد فعلی گروه خودرویی را می‌توان ورود نقدینگی تازه‌نفس به بازار دانست. در چنین شرایطی هر خبری می‌تواند واکنش مثبت بازار را به دنبال داشته باشد.
خبری که خودرویی‌ها را صف کرد!
روز گذشته خبری مبنی بر فروش بخشی از سهام ایران‌خودرو توسط سرمایه‌گذاری سمند باعث افزایش تقاضا در نمادهای خودرویی شد. همان‌طور که اشاره شد در شرایط فعلی باتوجه به عقب ماندن گروه خودرویی را از رشد شاخص بورس و همچنین ورود پول‌های تازه نفس به بازار، هر خبری می‌تواند خودرویی‌ها را مثبت کند.
بر این اساس سرمایه‌گذاری سمند در نظر دارد 15.85درصد از سهام شرکت ایران‌خودرو را به وکالت از شرکت نگار نصر از طریق مزایده عمومی سازمان بورس بفروشد. شایعات حکایت از آن دارد که احتمالا قیمت هر سهم درنظر گرفته شده «خودرو» برای این معامله 370تومان است.
این خبر باعث شکل‌گیری تقاضای قابل‌توجه در نماد «خگستر» و «خودرو» شد و رفته‌رفته سایر نمادهای خودرویی را نیز وارد مدار
مثبت کرد.
ضمنا روز گذشته سخنگوی دولت اعلام کرد: «شمول مالیات برای افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها فعلا منتفی است و در سال ٩٧ هر شرکتی که بخواهد تجدید ارزیابی دارایی انجام بدهد می‌تواند پس از اعلام و درخواست خود از این معافیت برخوردار شود.» سهام ایران‌خودرو از پایان سال ۹۴ تاکنون به‌دلیل استفاده نکردن شرکت از فرصت تجدید ارزیابی دارایی‌ها کمتر از سایر نمادهای خودرویی مورد توجه فعالان بازار سهام بوده است. این خبر نیز می‌تواند بهانه جدیدی برای تشدید اقبال بازار سهام به سهام غول خودروسازی ایران باشد. اگرچه افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی‌ها عملا منجر به تامین مالی شرکت‌ها نمی‌شود و نیز تاثیری بر روند تولید و فروش شرکت‌ها ندارد، اما چنین خبری به‌طور سنتی به مذاق بورس‌بازان خوش می‌آید.
عرضه صف خرید «های وب»
از نکات قابل توجه معاملات بازار سهام در روز گذشته عرضه صف خرید سنگین «های وب» توسط سهامدار عمده شرکت است. این نماد که سه ماه پیش برای نخستین‌بار به بورس تهران عرضه شد، حالا تقریبا 100درصد رشد کرده است. چند هفته پس از عرضه اولیه در نماد «های وب»، این شرکت یکی از شرکت‌های رقیب خود را خریداری کرد و نماد آن برای شفاف‌سازی متوقف شد. پس از ارائه شفاف‌سازی، نماد این شرکت با صف خرید بیش از 100میلیون سهمی به تابلوی معاملات بازگشت. این صف خرید سنگین از روز بازگشایی پابرجا ماند تا درنهایت روز گذشته سهامدار عمده شرکت به همراه سهامداران حقوقی بیش از 111 میلیون سهم عرضه کرد. در نتیجه ارزش معاملات در نماد «های وب» بالغ بر 96 میلیارد تومان شد. این رقم برای یک نماد غیر از روزهایی که عرضه اولیه در بازار وجود دارد، در بورس تهران کم‌سابقه است.
مروری بر آمار معاملات بورس و فرابورس
شاخص کل بورس تهران روز گذشته 353 واحد رشد کرد و به رقم 91 هزار و 552 رسید. همچنین سرمایه‌گذاران بورسی بیش از یک میلیارد و 179میلیون برگه سهم، حق تقدم و سایر دارایی‌های مالی را دست به دست کردند که ارزش این مبادلات بیش از 313 میلیارد تومان بود و در 91 هزار نوبت معاملاتی به ثبت رسید.
ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی نیز بالغ بر 285میلیارد تومان بود. در بازار دیروز همه شاخص‌های بورس جز شاخص بازار دوم صعودی بودند. شاخص بازار اول 393واحد بالا رفت اما شاخص بازار دوم فقط اندکی و کمتر از نیم واحد افت کرد. نمادهای فولاد مبارکه، چادرملو، ایران خودرو، گل‌گهر، سرمایه‌گذاری معادن و فلزات و پالایش نفت اصفهان بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص ثبت کردند. در مقابل مخابرات با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد بیشتر این متغیر شد. همچنین گروه‌های اطلاعات و ارتباطات، خودرو و کانه فلزی با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های صنعت قرار گرفتند. صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای کاشی الوند، حمل‌ونقل پتروشیمی، ایران‌خودرو، نفت سپاهان، محورسازان، سایپا دیزل و چادرملو بود. در مقابل نمادهای گرانیت بهسرام، سیمان کردستان، آلومینیوم ایران، ایران ارقام، کارخانجات تولیدی شیشه رازی، فنرسازی خاور و مس شهید باهنر با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات نشستند.
سرمایه‌گذاران بورسی دیروز برای خرید سهام گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو، ایران خودرو، اوراق صکوک سایپا، اوراق مشارکت کارکنان نفت، سهام چادرملو، اوراق مشارکت شهرداری تهران و اوراق مشارکت شهرداری مشهد بیشترین تقاضا و سنگین‌ترین صف‌های خرید را داشتند. در سوی دیگر بازار گروهی از سرمایه‌گذاران تلاش کردند با عرضه‌های سنگین از نمادهای سیمان اصفهان، اوراق مشارکت شهرداری تهران، اوراق مشارکت شهرداری مشهد، سهام پارس دارو، اوراق صکوک سایپا و اوراق مشارکت شهرداری شیراز خارج شوند.