
در ادامه این گزارش می خوانیم: این ها بخشی از صحبت های دبیر شورای عالی فضای مجازی است که این روزها توسط رسانه ها نقل شده و نشان میدهد که موضوع تولید محتوا که تا به امروز در بخش خصوصی بیشتر از آن سخن برده میشد، به سیستم دولتیها هم کشیده شده است.
چندی پیش دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره اهمیت این موضوع گفت: فعالیت ما در تولید ملی محتوا باید به گونهای باشد که بتوانیم بخش اعظم اوقات فراغت یک شهروند ایرانی را تامین کنیم؛ بنابراین باید به این سمت حرکت کنیم. در فضای مجازی به دلیل برداشته شدن مرزها در همه فضاها تولید محتوا میشود؛ اگرچه شاید بسیاری از محتواهای تولید شده به زبانهای مختلف باشد، اما به سهولت میتوان با زیرنویس از محتوای آن بهره مند شد.
** بازاریابی محتوا، تبدیل به کسب و کار شده است
مساله تولید محتوا همزمان با موج ظهور استارت آپ ها در ایران جان گرفت و بازاریابی محتوا در کنار آن تبدیل به بحثی داغ پیرامون این کسب وکارها شد. تولید محتوا در فضای مجازی به باور عده ای، همان روزنامه نگاری سایبر است که پا را یک قدم فراتر گذاشته و قدرت قلم را با سلیقه مخاطب یکسان کرده و محتوای ارزشمندی را به مخاطب می دهد.
بعد از موج استارت آپ ها در ایران، بسیاری از سایتها و شرکت ها شروع به تولیدمحتوا کردند و اصطلاح کانتنتنویسی تبدیل به یک شغل، و شعار«محتوا پادشاه است» تبدیل به یک اصل در نویسندگی در فضای وب شد. سجاد زاهدی از تولیدکنندگان سابقه دار محتوا، حضور دولت در این بخش را برخلاف برخی اظهار نظرات منتشر شده در فضای مجازی، خوش یمن میداند و با آن تا حدودی موافق است.
وی به «قانون» میگوید: دخالت دولت در این مساله کمی دیر صورت گرفته ولی در کدام بخش فناوری دولت زودتر از بخش خصوصی دست به کار شده؟ حضور دولت در کنار بخش خصوصی که سالهاست به تولید محتوا در حوزه وب دست زدهاند، میتواند کمک حال خوبی باشد چرا که این بخش نیاز به سرمایهگذار دارد و چه سرمایه گذاری بهتر از دولت؟ درآمدزایی تولیدکنندگان محتوا به تامینکنندگان آن بستگی دارد و متاسفانه در ایران برخلاف دنیا این درآمد چندان زیاد نیست. درضمن نباید فراموش کنیم که در هر حال بزرگترین بستر تولید محتوای کشور هنوز در دست دولت، یعنی صدا و سیما است، ولو ضعیفتر از گذشته باشد.
او نتیجه همکاری صدا و سیما را با وبسایت هایی همچون آپارات و تماشا، محتواهایی جالب توجه دانسته و ورود دولت به این حوزه را شروعی تازه برای استعدادهای تولیدمحتوا در ایران میداند که به علت بیانگیزگی از کار جدی و درخور توجه بازماندهاند. به زعم زاهدی، تولید محتوا در اینترنت در قالب هر مدیایی (نوشتار و صوت و تصویر) کمی از چارچوب خارج شده و ورود روزنامه نگاران حاذق به این حوزه می تواند کمی به اوضاع نابسامان آن سر و سامان ببخشد. او همچنین با اشاره به قشر کودکان و محتواهای مورد نیاز آنها، محتوای کودکان را همچون مجله های فکاهی بچه ها می داند که باید بهتر از گذشته کار کنند. وی معتقد است: در این بین موضوع تولید محتوا برای کودکان را داریم که اخیرا بسیار مورد توجه وزارتخانه و حتی خود مردم بوده و حوادث متعددی باعث شده که توجه ویژه ای به این موضوع از سمت والدین شود.
سازمان هایی چون کانون پرورش فکری کودکان در گذشته از بهترین و بزرگ ترین تولیدکننده های محتوا در کشور بودند و بزرگانی را در این عرصه پرورش دادند که هنوز هم دنیا از آنها بهره میبرد. بالوپر دادن به این موسسه و شرکتهای مشابه بیشک فضای تولید محتوای کودکان را به جایگاهی ویژه و شاید حتی به دوران طلایی خود می رساند، با این تفاوت که این بار این اتفاق در بستری به نام وب رخ خواهد داد ، نه حیطه های کتاب و سینما.
** تفاوت سلیقه خوانش در ایران با دیگر کشورها
زاهدی جایگاه تولید محتوا در ایران را در حال حاضر جایگاهی مطلوب میداند و تولید محتوای بومی و ملی را بیشتر نتیجه ترجمه و بازنشر مطالب خارجی میداند. او معتقد است که تولید محتوایی به صورت صفر تا صد در بازار داخلی هنوز جای کار دارد و باید پیش از پیشرفت در این حوزه، مخاطبشناسی در آن صورت بگیرد چرا که بازار محتوا و سلیقه خوانش مخاطب در ایران با جهان کمی متفاوت است. زاهدی می گوید: به علت سرانه مطالعه کم ایرانیان، بازار محتوای متنی در ایران چندان قابل توجه نیست مگر مواردی خاص و محدود. مخاطبان ایرانی بیشتر حالت On Point دارند و میخواهند به سرعت به نتیجه برسند و اصل محتوا را دریافت کنند.
از همین رو تولید محتوای ویدیویی در کشور فعلا رونق گرفته و در ادامه هم احتمالا بازاریابی محتوا به همین سمت و سو کشیده خواهد شد. البته این به آن معنی نیست که محتوای نوشتاری از بین خواهد رفت،اما این نوع از محتوا هم دستخوش تغییراتی خواهد شد.زاهدی این تغییرات را در زمینه عدم ترجمه موارد خارجی میداند چرا که باور دارد با گسترش زبانآموزی در نسل جدید و همچنین پیشرفت موتورهای ترجمه، مخاطب به سمت خوانش مطالب اصلی از منابع اصلی رفته و صرفا دنبال محتوای خاص و کاملا دستساز تولید شده توسط شرکت های ایرانی خواهد بود.
** مخالفین و موافقان ورود دولت به تولید محتوا
این تولید کننده محتوا در فضای مجازی بیان می کند: دولت در این بین میتواند با زمینه سازی و هموار ساختن مسیر تولید محتوا، البته در فرم و قالب پذیرفته شده در بین آحاد جامعه ایرانی، کمک شایانی به رونق گرفتن این بازار کند، بازاری که جدا از اشتغال زایی، مستقیما به توسعه فرهنگی کشور هم ربط دارد چرا که محتوای وب، امروزه بیشتر از محتوای کاغذی خوانده می شود. نگرانی افراد مخالف حضور دولتی هم به این مساله برمیگردد که آنها فکر می کنند شاید دولت آییننامهای برای تولید محتوا یا سهمی از بخش خصوصی را برای خود در نظر بگیرد. شکل گیری این افکار به خاطر سابقه بد ادارات دولتی در برخی فعالیت های استارت آپ هاست.شاید بازهم دولت در جاده و مسیرهای پیشرفت تکنولوژی کمی دیر عمل کرده ولی در هر حال عزمی جدی را برای این مساله جزم کرده است که البته موافقین و مخالفانی دارد. پیشرفت تولید محتوا هم بار تکنولوژی دارد، هم بار فرهنگی چرا که بیشترین وقت مطالعه مردم امروزه در صفحات مجازی صرف میشود و افکار آنها تا حد زیادی با این محتواها شکل می یابد. حال باید دید که دخالت دولت تا چه آستانهای در زمینه تولید محتوا پیش میرود و اینکه به عنوان اهرم به این مساله کمک میکند یا با مانعتراشیهای خود، مخالفین این حضور دولتی را بیش از پیش علیه دخالتهایش مصمم میکند.
*منبع: روزنامه قانون؛ 1396،9،19
**گروه اطلاع رسانی**9117**2002**انتشاردهنده: فاطمه قنادقرصی