در آستانه فرارسیدن سالروز تشکیل قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء، باشگاه خبرنگاران جوان میزبان امیر اسماعیلی فرمانده این قرارگاه بود. در روزهای ابتدایی شهریورماه سال جاری و در آستانه فرارسیدن سالروز تشکیل قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء ارتش جمهوری اسلامی ایران، میزبان امیر "فرزاد اسماعیلی" فرمانده این قرارگاه بودیم.

آنچه می خوانید مشروح گفتگو با امیر اسماعیلی فرمانده قرارگاه پدافند هوایی ارتش است.

 به عنوان جوان‌ترین فرمانده در نیروهای مسلح از چگونگی ورودتان به ارتش، نیروی هوایی و بعد فرمانده پدافند هوایی شدن توضیح بفرمایید؟

هم‌اکنون فرماندهان زیادی در سنین جوانی به عنوان مسئولان ارشد در سپاه و ارتش مشغول خدمتند و بسیاری از آنان جوانتر از بنده هستند و مسئولیت فرماندهی را هم اکنون به عهده دارند. با توجه به اینکه هر شخصی در سن ۱۸ سالگی انتخاب‌های زیادی دارد به همین دلیل ارتش یکی از انتخاب‌های بنده بود.

باید بگویم که در هجدهمین سال خدمتم مسئولیت‌های عمدهای را در بخش فرماندهی عهده دار شدم و در سال بیستم حضورم در ارتش، افتخار خدمت در فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء را به دست آوردم.
امروز هم در قرارگاه پدافند هوایی اگر این اعتماد از سوی فرماندهی معظم کل قوا شکل گرفته؛ در مرحله اول اعتماد به مجموعه پدافند بوده و نه فقط بنده حقیر. افزون بر این عنایت خدا و لطف معظم له شامل حال بنده شده که توانستم با کمک و حمایت نیروهای شایستگان مجموعه پدافند کارها را پیش ببریم.

 چرا پدافند هوایی از نیروی هوایی جدا شد؟ در حال حاضر ارتباط عملیاتی قرارگاه پدافند هوایی با پدافند هوایی سایر نیروی های مسلح چگونه است؟

جدا شدن پدافند هوایی از نیروی هوایی ارتش چندین علت داشت؛ نخست اینکه ۸ سال دفاع مقدس را سپری کردیم و شاهد بودیم که پدافند هوایی باید بومی و متحرک باشد، لذا این یک تجربه بود، افزون بر این عمدتا حملات تنها از راه زمینی و دریا نیست، چرا که حملات هوایی این روزها از سرعت بالایی برخوردار است؛ هر چند دلیل نمی‌شود که زمین و دریا را دست کم بگیریم و رها کنیم، اما شروع حملات از طریق هواست و لازم است ستادی تخصصی برای کشوری که همواره از سوی دشمنان تهدید و تحریم می‌شود، تشکیل شود. این امر با دستور فرمانده کل قوا در سال ۸۷ انجام و قرارگاه پدافند هوایی تشکیل شد، اما در حقیقت نیروی هوایی و پدافند دو برادر بودند که فقط اتاقشان را از هم جدا کردند.

حضور نیروهای فرا منطقه‌ای در جنگ‌های اخیر، همچنین نیاز به سرعت و دقت بالا ایجاب می‌کرد که هر چه سریعتر پدافند هوایی مستقل شود و فقط به امور دفاع هوایی بپردازد.لذا باعث افتخار است که امروز قرارگاه پدافند هوایی فرا نیرویی عمل می‌کند و پتانسیل و ظرفیت همه نیروهای مسلح را در اختیار دارد.

ما برنامه مشترکی برای پدافند هوایی ارتش و نیروهای سه گانه هوایی، زمینی و دریایی و نیز پایگاه‌های نیروی انتظامی داریم. افزون بر این امروز از تمامی جهت‌های جغرافیایی تهدیدهای ۳۶۰ درجه‌ای وجود دارد و مانند جنگ تحمیلی از جهت خاصی بروز نمی‌کند. اگر در طول 8 سال دفاع مقدس نقاط گسترش یافته پدافندی 400 نقطه بود، اینک بعد از تفکیک به 3700 نقطه دفاع هوایی در کشور افزایش یافته که این نقاط شامل همه حساسه‌ها، رادارهای استراتژیک، سامانه‌های شنود اطلاعاتی، موشکی و توپخانه‌ای می‌شود که پدافند از همه آنها استفاده می‌کند تا دفاع 360 درجه را برای تأمین امنیت ایجاد کند.

ما با شرکت‌های فرودگاهی کشور تعاملات لحظه به لحظه داریم. امروز در بستری هستیم که روزانه 1400 هواپیمای مسافربری با ارتفاع بالای 34 هزار پا از فراز کشورمان عبور می‌کند و معمولا هر هواپیما 40 تا 55 هزار پایی در آسمان کشورمان حضور دارند.

شاید هر کشوری از نحوه پرواز هواپیماهای مسافربری داخلی و خارجی خود مطلع باشد و یا نیروهای یک سازمان از عملکرد پهپاد و جنگندههایشان مطلع باشند، اما هیچ‌ یک از این پرنده‌ها از پرواز دیگری مطلع نیستند و این پدافند هوایی است که همه امنیت و ایمنی را بین سازمان‌ها فراهم می‌کند.

***پدافند هوایی جوانترین سازمان، نیروهای مسلح است

در حال حاضر جوانان در پیشرفت و کارایی پدافند هوایی چه جایگاهی دارند؟

حضرت آقا (مقام معظم رهبری) جمله خوبی در این‌باره دارند و می‌فرمایند: «جوانان بهترین ظرفیت‌های کشور هستند.»
سازمان پدافند هوایی دهمین سالروز تاسیسش را سپری می‌کند و نسبت به سازمانهای دیگر، جوان‌ترین سازمان زیر مجموعه نیروهای مسلح است. جوانترین کارکنان در همین قرارگاه مشغول به خدمت هستند و لذا این قرارگاه، اولویت اول نیروهای مسلح است چرا که به‌فرموده مقام معظم رهبری، این حوزه خط مقدم دفاع است و تهدید دشمن را خنثی می‌کند.

اگر امروز شاهد رادارهای استراتژیک با برد بلند هستیم، آن را خریداری نکرده‌ایم بلکه این تجهیزات راداری در سه رأس مثلث علمی کشور یعنی وزارت دفاع، دانشگاه‎های کشور و قرارگاه پدافند تولید شده‌اند.
جوانان ما در پیشرفت و دورخیز دفاع هوایی، هم یک نگاه به پل‌های گذشته دارند که پیشکسوتان از خود به جای گذاشته‌اند و هم نگاهی به تهدیدات پیشرو؛ لذا نباید در عرصه رقابت جا بمانند.
اگر می‌خواهیم دفاع همه‌جانبه و یکپارچه‌ای داشته باشیم، به تعامل و گفتگو با سایر سازمان‌های کشوری و لشکری نیاز داریم.

اگر امروز هواپیماهای فرامنطقه‌ای که با هدف تجاوز و شناسایی مواضع کشورمان اقدام می‌کنند، اما حق ورود به کشور را نداشته، بیرون مرزها نگه داشته می‌شوند و بدون شکل‌گیری کوچکترین تنش هوایی با آن‌ها در قالب دستورالعمل‌های بین‌المللی صحبت می‌شود؛ همه این‌ توانایی‌ها توسط جوانان ما انجام می‌گیرد.

مقام معظم رهبری به ارتقای سامانه‌های دفاعی و نیز ارتقای بصیرت انقلابی و دینی سفارش دارندکه ما این اصل را در سطوح مطلوبی در قرارگاه پدافند هوایی و جوانان‌مان سراغ داریم.

 نیازهای امروز پدافند هوایی با زمانی که با نیروی هوایی ادغام بود، چه تغییری کرده است؟

نیازها تغییرات زیادی داشته است، در همین رابطه دو جنگی را که به فاصله سه سال در افغانستان و عراق اتفاق افتاد را ببینید، همه این حملات هوایی بودند، لذا این پدافند هوایی است که باید ابتکار عمل را از دشمن در تمامی عملیات‌های مربوط به برد، نوع هواپیما و تخریب زیرساختی در اختیار بگیرد.

طرف حمله‌کننده همواره ابتکار عمل دارد و می‌داند با چه ابزاری، به چه نقطه‌ای و با چه کیفیتی حمله کند و در نهایت نتیجه موردنظر از حمله چه باشد؛ اما پدافند هوایی از هیچ کدام از ابتکار عمل‌های دشمن آگاهی ندارد. بنابراین اگر قرار است که بدانیم ابتکار عمل چیست، باید با قرارگاه پدافند هوایی به افق‌های آینده نگاه کند نه به شرایط حال.

*** جوانان مخلص پدافند هوایی ایران ابتکار عمل دشمن را زمین‌گیر کردند

جایگاه امروز پدافند هوایی در بین قوای کشورهای جهان کجاست؟ 

جایگاه پدافند هوایی در بین قوای داخلی به این صورت است که ما شریک بلامنازع همه نیروها هستیم، لذا هر نیرویی که می‌خواهد رزمایشی انجام دهد، پوشش پدافند هوایی آن‌ را ما انجام می‌دهیم و افتخار می‌کنیم که خادم تمامی نیروهای مسلح کشور هستیم.

در مورد جایگاه ما در بین نیروهای خارجی، درخواست می‌کنم کشوری را که 38 سال تحت تحریم و تهدید قرار داشته را بیابید که پدافند هوایی آن با ما، شرایطی مساوی را داشته باشد که البته چنین وضعیتی فقط به تجهیزات مربوط می‌شود.
در ادامه به سراغ نیروی انسانی می‌رویم؛ نیروی انسانی مخلص جوانی که در پدافند هوایی و در کوه و دشت، به دور از شهر خدمت می‌کند؛ وقتی اخطاری می‌دهد و بدون کوچک‌ترین تنش هوایی هواپیمای نظامی 108 ایساف را روی زمین می‌نشاند؛ این توانایی از کجا نشأت می‌گیرد؟ نیروی انسانی جوان و مخلص پدافند هوایی با فراگیری آموزش‌ها در داخل کشور و با بهره‌گیری از سامانه‌ای بومی در اختیار داریم؛ بنابراین نمی‌شود چنین کشوری را در دنیا پیدا کرد.

جایگاه ما در کشور خودمان اولویت اول نیروهای مسلح است؛ مقام معظم رهبری فرمودند در مأموریت نسبت به سایر کشورها برای دوست هر آنچه سیستم اضافه می‌کنیم مثل آفت زدایی یک باغ است که این باغ برای دوستانمان مشارکت دارد و برای کسانی که چشم طمع به باغ دوختند، جواب کوبنده خواهد بود.

 پدافند هوایی باتوجه به اینکه یک یگان تخصصی است چه طرح‌ و برنامه‌ای برای آموزش نیروهای متخصص در کشور دارد؟

آموزش کارکنان نیروهای مسلح یک آموزش ویژه خلاف آموزش‌های روتین و کلاسیک در کشور است. در پدافند هوایی آموزش‌ها فقط آموزش‌های تخصصی نیست، در مرحله اول باید مدت آموزش‌ها کوتاه باشد و نفرات ما کیفی‌تر به این آموزش‌ها بپردازند ضمن اینکه هر آموزش گیرنده‎ای در دوره بعدی، خودش باید آموزش دهنده باشد که هم برای خودش تکرار شود و هم بتواند نفرات را ترغیب کند که این آموزش تخصصی است.

همانطور که می‌دانید احداث یک دانشگاه در کشور یک داستان عجیب و غریب است. در دانشگاه پدافند هوایی فقط به مسائل عملیاتی نپرداخته‌ایم.امروز چهار مرکز آموزشی مستقل در پدافند هوایی از جمله دانشگاه خاتم الانبیاء، مرکز آموزش تخصصی سربازی در همه رده‌ها از دیپلم تا دکترا، مرکز سربازی فرماندهی آموزش‌های تخصصی که آموزش‌های حین خدمت است و مرکز آموزش کارکنان درجه داری، وجود دارد.

 هر شخصی که علاقه‌مند است می تواند وارد دانشگاه شود؟

بله، همان شیوه‌ای که برای جذب دانشجو برای تمام دانشگاه‌ها وجود دارد در این دانشگاه هم جذب به همان طریق انجام می‌گیرد. بنده هم در دانشگاه هوایی شهید ستاری که در آن زمان (سال 68) دانشگاه هوایی نیروی هوایی بود، ثبت نام کرده و ادامه تحصیل دادم.

 در دانشگاه شما کار تضمین شده است؟

بله، از همان جا که تحصیل می‌کنند، بلافاصله مشغول به کار می‌شوند.

اما در مورد بومی سازی؛ سامانه‌های ما یعنی مرکز تحقیقات قرارگاه، وزارت دفاع و مراکز دانش بنیان دانشگاه ها، با بیش از هفتصد وپنجاه نخبه دانشگاهی کارشناسی ارشد و دکترا مشغول به کار است. خوبی سامانه های بومی ایجاد شده برای ما این است که این سامانه ها اولا طیف های فرکانسی متعدد و متفاوتی دارند یعنی در محیط جنگ الکترونیکی محکوم به شکست نیستیم و ثانیا این سامانه را برای زمان تهدیدی که برای خود تصویر می‌کنی، تولید می‌کنی. بنابراین می دانی در محور جنوب و شمال چه راداری و چه موشکی بگذاری و این طور نیست که به شما بفروشند و به شما تکلیف کنند که چه سامانه ای را باید بگذاری و بعد از بکارگیری آن سامانه نتیجه مورد نظر را نمی‌گیری.

 به افزایش نقاط پدافندی کشور اشاره کردید چه برنامه ای برای ارتقای این نقاط دارید؟

به دلیل اینکه تهدید در این کشور همیشه وجود دارد و چون ما به مهدویت و به اسلام ناب محمدی اعتقاد داریم و چون دشمن این سه موضوع در دنیا تا ابد وجود دارد، بنابراین باید همیشه دفاع که حق مسلم مردم عزیز کشورمان است را ارتقا دهیم و همیشه رو به جلو باشیم.

 ارزیابی شما از عملکرد صنایع دفاعی کشور در زمینه ساخت تجهیزات پدافند هوایی چیست؟

با شرایطی که در حال حاضر داریم، وضعیت‌مان عالی است، یعنی صنایع دفاعی ما هم باید مراقب باشند چیزی را که طراحی می‌کنند اولا لو نرود که در اینصورت آن طرح خیلی محکم می ماند. سامانه های حفاظتی و دوستانی که طراح هستند تا جایی این طرح را پیش می برند که تبدیل به محصول شود.
بهترین حسن وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و صنایع تابعش این است که طراح ، سر طراح و کاربر در میدان کنار هم هستند و خیلی از مسائلی که در پروپوزال آن سیستم دیده نشده را در میدان به آن اضافه می‌شود و این برتری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است.

 چند رشته‌ علمی در زمینه سامانه‌های پدافند هوایی بکار گرفته شده است؟

رشته‌های علمی در پدافند هوایی رشته‌های فنی بلامنازه است یعنی مخابرات، الکترونیک، طراحی جامدات و سیالات، ریاضیات، فیزیک و شیمی که عنصر لاینفک پدافندهوایی است. می توان گفت مجموعه ای از علوم و دانش در پدافند هوایی باید و جود داشته باشد مثلا علم ادبیات چه ادبیات فارسی چه ادبیات انگلیسی. هواپیمایی دچار وضعیت اضطراری شده پدافند هوایی به آن کمک کند اگر نفرما به ادبیات روانشناسی به علم ادبیات آشنایی نداشته باشد آرامش را به آن خلبانی که 30 هزار تا ارتفاع دارد و هیدورلیک خودش را ازدست داده اگر این آرامش را به آن تزریق نکنه معلوم است که هیدرولیک آن ضرب در 10 تبدیل یه یک حادثه و صانحه خواهد شد.

یا ادبیات انگلیسی مثل هواپیما هایی که می‌خواهند به مرز نزدیک شوند و مجاز نیستند فکر کنید که با ادبیات تندی با اینها صحبت شود و اصلا روی اصول نگارش زبان خودشان نباشد چه فکری می کنند با کشوری که طرف حساب است اصلا به مسائل بین المللی گفت‌وگو ها اطلاعات ندارد یعنی یک نوع گفت‌وگوی سیاسی در هوا اتفاق می افتد که شما تنشی را شاهد نیستید اجازه ورود هم ندارید این هم یک نوع علم است.
روانشناسی ،علوم تجربی علوم فنی مجموعه ای از اینها است ولی تمرکز سیستم ها و تجهیزات بیشتر روی علوم فنی است.

***تولید سامانه منحصر به‌فرد شناسایی هواپیمای دوست از دشمن

 پدافند هوایی چه خبر خوشی برای ملت ایران دارد؟

خبر تولید و بهره‌برداری از سامانه منحصر به‌فرد (سامانه پدافندی عارف 2) را برای اولین بار در مجموعه باشگاه خبرنگاران جوان اعلام می‌کنم و مقرر شده در سالروز پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از آن رونمایی شود.

سامانه عارف2 در واقع سامانه شنود "آی اف اف" یا همان سیستم شناسایی دوست از دشمن است . وقتی که یک اثر راداری در رادار مشاهده می‌شود؛ برای تشخیص دوست یا دشمن بودن، ارتفاع، مبداء و مقصد هدف مورد نظر و به‌طور کلی شناسنامه هواپیمای رصد شده در رادار را سیستمی به نام آی اف اف انجام می‌دهد.

ما پیش از این نیز مشابه چنین سیستم شناسایی را در اختیار داشته‌ایم، سیستم قبلی یک پرسشگر بوده و هواپیمای مقابل نیز یک پاسخگو دارد و این سیستم زمانی موثر است که هر دو طرف بخواهند از اطلاعات یکدیگر آگاهی داشته باشند. اما زمانی هست که دشمن نمی‌خواهد ما به اطلاعات آن دسترسی داشته و از آن آگاه باشیم و قصد پنهان کردن پرنده خود را داشته باشد، سیستم عارف2 کارایی واقعی خود را نشان می‌دهد، چرا که پرنده دشمن اطلاعات خود را تنها در اختیار پایگاه اولیه و یا شناور مبداء قرار می‎دهد تا زمانی که بخواهد فرود آید.

برگ برنده استفاده از عارف2 زمانی است که سیستم پرسشگر غیرفعال باشد، این سیستم که پیچیدگی بسیار خاصی دارد و در دنیا منحصر به‌فرد است، به‌دست متخصصان پدافند هوایی طراحی، تولید و تست شده و ان‌شاءالله به تولید انبوه نیز خواهد رسید. با به‌کار گیری سامانه عارف2 بدون اینکه هواپیمای دشمن مطلع شود، تمامی اطلاعات آن‌ به‌طور کامل دریافت می‌شود.

***پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) چگونه پهپاد "هرمس" را هدف قرار داد؟

 نظرتان درباره مستند هِرمِس چیست؟

پهپاد هرمس یک پهپاد جاسوسی ساخت رژیم اشغالگر قدس است. این پهپاد مدت زیادی از سوی سامانه های اطلاعاتی سپاه و ارتش که تمامی این سامانه‌ها در کنترل عملیاتی قرارگاه خاتم الانبیاء است نحوه رفتاری و حضور این پهپاد رصد می شد. قبل از این پهپاد آرکیو 170 بود که علی رغم تمام امکاناتی که این هواپیمای پیشرفته داشت سالم به زمین نشست.

پهپاد هرمس برای نشان دادن قدرت جمهوری اسلامی ایران در مرکز کشور و در کنار چهار فروند هواپیمای مسافربری چهل و یک دقیقه رصد و مسیر این پهپاد به گونه ای که سامانه های رادیویی این پهپاد شنود نکند دنبال می شد زیرا اگر به ایستگاه کنترل کننده این پهپاد خبر می رسید ممکن بود در هوا خودش را منهدم کند.  نیاز داشتیم که اطلاعات این پهپاد کشف شود به ویژه اطلاعات نشست و برخاست آن از پایگاهی که به پرواز در آمده است؛ هرمس با چهل و یک دقیقه رصد و دو دقیقه نهایی عملیات ردگیری‌اش انجام شد و با سامانه موشکی توسط برادرانمان در سپاه انهدام صورت گرفت ؛ رصد و دنبال کردن پهپاد و مدیریت فضا که موشک ها به هواپیمای های مسافربری برخورد نکند با برادران ارتشی صورت گرفت.این پهپاد با موشک بلند تر از خودش منهدم شد و اطلاعات آن هم استخراج و در دست اشخاص مرتبط قرار گرفت .

 در مورد اطلاعات موجود در پهپاد لطفا توضیح دهید؟

حداقل مطلب این است که دیگر دشمنان جرئت نکردند چنین غلط هایی بکنند و آنچه از یافته های این پهپاد به دست آمد نقاطی را که در دست داشتند تغییر دادند.

***امیراسماعیلی: برنامه‌های باشگاه خبرنگاران جوان مسئولان را وادار می‌کند تا پرتلاش‌تر ظاهر شوند

 با توجه به فشردگی کاری که دارید آیا زمانی برای تفریح و گذراندن وقت با خانواده دارید؟

حضرت آقا به همه مسئولان نظام فرمودند که به خانواده تان رسیدگی کنید. بنده خودم به شخصه چه قبل از این مسئولیت اولا چون در سن 18 سالگی ازدواج کردم، پایبندی به اصول خانواده را در رگ و خون خودم می دانم. با وجود اینکه خیلی زمان کمی دارم اما همان یک مقدار را در خانه سعی می‌کنم به عنوان تفریح سپری شود. اگر زمانی برای ماموریت باشد این را دومنظوره می‌کنم و خانواده را با خود به مأموریت می برم تا هم ماموریت را انجام دهم و هم آنها یک تفریحی می‌کنند. به هیچ عنوان نه دوست دارم و نه به خودم اجازه می دهم که از خانواده دور باشم

 امیر اسماعیلی در حال حاضر شما چند سال و چه تعداد فرزند دارید؟

به لطف خدا که هم اکنون در خدمت شما هستم 46 ساله و دو فرزند 27 ساله و21 ساله دارم.

 زمانی که در بین مردم هستید حرف مردم با شما چیست و به شما چه می‌گویند؟

مردم خیلی خوب هستند و ما در اصل مخلص مردم هستیم هر کجا که مردم عزیز ما را می‌بینند، سلام و اظهار محبت می‌کنند، حقیقتا بنده را خیلی شرمنده می‌کنند. ما همیشه خود را بدهکار به مردم می‌دانیم ولی خوشحالیم از آنکه چهره مردم را خندان و شاد و در حال کسب و کار می بینیم. با وجود اینکه همیشه خودمان را به مردم بدهکار می دانیم و خوشحالیم که آنها را شاد می بینیم. ما در بین مردم امنیت را می بینیم که نیرو های مسلح در کنار مردم برای کشور ایجاد کرده اند.

 آیا طرفدار ورزش خاصی هستید؟

همه ورزش‌ها را دوست دارم اما به طور خاص به ورزش‌های ملی که در مسابقات جهانی است بیشتر علاقه دارم؛ در منزل به دلیل اینکه دختر و پسرم طرفدار دو تیم خاص هستند هر کدام از تیم‌ها که مسابقه می‌دهد بنده در مخالفت با آن تیم صحبت می‌کنم.

آیا در شبکه های مجازی فعالیت دارید؟

به هیچ عنوان اهل شبکه‌های مجازی نیستم ولی مطلع شدم در برخی از شبکه های مجازی افراد به نام بنده فعالیت دارند اما با این حال دوستانی هستند که ذکر کرده اند توسط شخص دیگری اداره می شود بنده شبکه های مجازی را دوست ندارم ولی نمی‌گویم که این شبکه ها خوب یا بد هستند.