شش عضو کابینه گزارش «دستاوردهای فرهنگی» را ارائه کردند
اولویت امنیت و تنوع فرهنگی در دولت تدبیر
جایگزینی «امنیت فرهنگی» به جای «فرهنگ امنیتی» در دولت یازدهم
صاحبخبر - مریم سادات گوشه همایش تبیین دستاوردهای فرهنگی دولت تدبیر و امید عصر دیروز در سالن قلم کتابخانه ملی با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه معاونانش، علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش، محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، شهیندخت مولاوردی معاون رئیس جمهوری در امورزنان و خانواده، محمود گودرزی وزیر ورزش و جوانان ومسعود سلطانی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی برگزار شد. این همایش به منظور ارائه عملکرد دستاورد دولت تدبیر و امید در حوزه فرهنگی از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد که این اقدام از طرف معاون رئیس جمهوری و سایر وزیران مورد تقدیر قرار گرفت. فرهنگ به مثابه پیکرهای واحد سید رضا صالحی امیری به عنوان میزبان این همایش در ابتدای این برنامه گفت: رجال فرهنگی معتقدند که فرهنگ چهار کارکرد اصلی به همراه دارد. انسجام، هویتآفرینی، شخصیتسازی و سازگاری اجتماعی. رسالت اصلی نهادهای فرهنگی تقویت و تداوم اهداف اصلی نظام فرهنگی است. به باور اینجانب نظام فرهنگی جمهوری اسلامی به مثابه یک منظومه عمل میکند و همه ویژگیهای منظومه شمسی همچون حرکت و پویایی، نظم و انسجام، هدفمندی و پایداری و تداوم و استمرار بر منظومه فرهنگی هم حکمفرماست و نهادهای فرهنگی ما اقمار منظومه بزرگی هستند که بر مدار و محور فرهنگ ایرانی - اسلامی حرکت میکنند. رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: دولت آقای روحانی در حوزه فرهنگ، یک پیکره واحد و منسجم است که این اضلاع متنوع و متکثر در کنار هم ترکیبی موزون و منظومهای هدفمند را شکل میدهد و با پذیرش اصل تنوع و تکثر نهادهای فرهنگی هدفی واحد را دنبال میکنند. صالحی امیری با بیان اینکه نشست امروز در واقع مقدمه ای است برای گامی بزرگ تر در آیندهای نزدیک که برای ارائه تصویری دقیق تر و جامعتر از عملکرد فرهنگی دولت تدبیر و امید ، ادامه داد: قصد داریم تا هفته فرهنگی تحت عنوان دولت و فرهنگ را در ایام خجسته دهه مبارک فجر برگزار کنیم که در صورت انجام، امکان و فرصت بیشتری برای تشریح عملکرد دستگاهها و نیز ایجاد شرایط گفتوگو میان مدیران دستگاهها با نخبگان و صاحبنظران و منتقدان و نیز اصحاب رسانه فراهم خواهد شد. او خطاب به جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری که در مراسم حاضر بود، گفت: هدف نهایی اقتصاد تأمین رفاه و بهبود ارتقای سطح زندگی عمومی جامعه است، ولی هدف غایی فرهنگ ساخت انسان با فضیلت، با اخلاق و سازگار میباشد. هدف غایی اقتصاد، معیشت، اشتغال، توسعه و رونق صنعت و تجارت و بازار است، ولی هدف غایی فرهنگ تربیت و رشد انسانهای اخلاقمدار، بااراده، خداجو، آیندهنگر و امیدوار است. رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی اضافه کرد: بر این باوریم که نیاز به فرهنگ همچون نیاز به آب و اکسیژن است. جامعه را شاید بتوان با محدودیتهای اقتصادی اداره نمود، اما نمیتوان با ایجاد محدودیت های فرهنگی و بیتوجهی به ابعاد فرهنگی توسعه انتظار جامعهای توسعه یافته و بانشاط داشت. خشونت و ناامنی، بداخلاقی و انگ زنی، تخریب و انتقام جویی، شایعه و فرافکنی همگی محصول شرایط افول فرهنگی است. پس همه باید تلاش کنیم تا مؤلفههای زیست فرهنگی جامعه را به بهترین نحو تأمین کنیم. ضرورت ارتقای توانمندیهای فرهنگ اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری هم در این مراسم گفت: قطعاً بسیار ضروری و مهم است که بخش فرهنگی دولت با ارتباط تنگاتنگی که اجزای آن دارند به ارائه دستاوردهای خود در این عرصه بپردازند و برای برنامههای بخشی و فرابخشی خود تبادل نظر کنند. وی ادامه داد: خوشبختانه امروز در چارچوب بزرگداشت هفته دولت این کار انجام شد و دستگاههای مختلف به ارائه دستاوردهای خود در این عرصه خواهند پرداخت. جهانگیری با تأکید بر اهمیت و جایگاه فرهنگ در نظام جمهوری اسلامی و دولت تصریح کرد: دستگاههای مسئول باید به ضرورتها و نیازها در این حوزه بپردازند. نظام ما به دلیل ماهیت و سرشت انقلاب اسلامی و پیشینه تمدنی خود، آرمانهای امام(ره) و پیگیریهای رهبر معظم انقلاب اهمیت بالایی به فرهنگ میدهد و ما در همه این ابعاد مسائل فرهنگی را به صورت جدی مورد بررسی قرار میدهیم. معاون اول رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: انقلاب ما در رده اول، انقلاب در عرصه فرهنگی بود و باید ذخایر غنی فرهنگی و داشتن مبانی به بهبود مسائل در کشور بپردازیم. جهانگیری در ادامه یادآور شد: در کنار همه مؤلفهها نقش سرمایه فرهنگی، برجسته و ممتازتر است و قطعاً مسائلی که در بحث فرهنگی وجود دارد میتواند ما را به توسعه پایدار برساند. اگر به ظرفیتهای دولت توجه کنیم میتوانیم مسائل فرهنگی را با این ظرفیتها پیش ببریم. وی ادامه داد: اگر به صورت جدی در کشور به دنبال توسعه اقتصادی هستیم شرط لازم آن به کارگیری و توجه به شاخص انسانی و سرمایههای فرهنگی است. وی با بیان اینکه ضرورت ارتقای توانمندی فرهنگ را در کشور بسیار مهم میدانیم تصریح کرد: پیشرفت در عرصه آفند و پدافند همانطور که همیشه مورد تأکید مسئولان بوده در دستورکار همه دستگاهها نیز قرار دارد، باید به سرمایههای فرهنگی و اجتماعی، زنان و جوانان و نخبگان توجه ویژهای شود، ما بشدت نیازمند افزایش این توجهها هستیم. وی خاطرنشان کرد: شوک نفتی که اخیراً به بسیاری از کشورها وارد شد و کمبود نفت بر آن افزود مسأله مهمی بود که ما با وجود قرارداشتن در شرایط خروج از تحریمها توانستیم بخوبی از آن عبور کنیم که این مرهون اعتمادی است که مردم به مسئولان و نظام دارند. جهانگیری تأکید کرد: اگر اعتماد مردم نبود مجدداً به بازار ارز و سکه مراجعه میکردند و ما حتماً دچار مشکل میشدیم بنابراین این موضوع برای ما بسیار قابل اهمیت است. مردود دانستن حاکمیت یک سلیقه در کشور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این مراسم ضمن تشکر از دکتر صالحی امیری به خاطر تدارک این جلسه راجع به برنامهها و سیاست های فرهنگی وزارتخانه متبوعش گفت: یکی از شعارهای اساسی این دولت شعار اعتدال بود. طبیعتاً دستگاههای فرهنگی ما باید در جهت جا انداختن گفتمان اعتدال در کشور و دوری از افراط و تفریط تلاش میکردند.این رویکرد در وزارت ارشاد دنبال شد و آنهم گسترش اتحاد فرهنگی و هنری در بین اصحاب فرهنگ و هنر بود. وزیر ارشاد با یادآوری اوایل ورودش به وزارتخانه با اشاره به اینکه اصحاب فرهنگ و هنر بعد از سالها دوری از وزارتخانه با آن آشتی کردند، افزود: اوایل که به وزارتخانه آمده بودم با برخی از سینماگران و موسیقیدانها ملاقات داشتم و آنها میگفتند به مدت 4 سال است که پایمان به وزارت ارشاد باز نشده است، برخی از آنها نیز معتقد بودند که حتی هشت سال است که وارد وزارت ارشاد نشدهاند. خوشبختانه در حال حاضر فضایی ایجاد شد که اصحاب فرهنگ و هنر با دولت آشتی کردند و آنها که اهل قلم هستند با روحیه و نشاط مینویسند و آنهایی که اهل هنر هستند هنرشان را به نمایش میگذارند. جنتی در ادامه خاطرنشان کرد: امروز در حوزه سینما رونقی میبینید که تنها در سه ماهه اول سال 95، هشت میلیون نفر به سینما رفتند و درآمد ناشی از این فیلم ها بیش از 60 میلیارد تومان بود که در کل سال 92 به 50 میلیارد تومان نمیرسید. برخی از این فیلم ها آنچنان رونق پیدا کرد که رکورد ثبت کرد.ما شاهد فروش فیلمهایی با مبلغ 17 میلیارد تومان در عرض 10 هفته بودیم که چنین چیزی درگذشته سابقه نداشت. جلب مخاطب به گونهای بوده که در سیزده روز تعطیلات عید نوروز شاهد پخش 24 ساعته فیلم در برخی از سینماها بودهایم. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: تنوع فرهنگی و هنری را پذیرفتیم و اینکه یک سلیقه در کشور حاکم باشد را مردود میدانیم، زیرا به تعداد انسان هایی که وجود دارد سلیقههای متفاوتی وجود دارد؛ بخصوص در حوزه فرهنگ که دیدگاههای مختلف در چارچوب قواعد میتوانند خودشان را عرضه کنند. وی با اشاره به وضعیت ناهنجار نشر در دولتهای نهم و دهم تصریح کرد: بسیاری از کتاب ها به خاطر خردهگیریهای نابجا پشت در مانده بود و مجوز نمیگرفتند ما در چارچوب قانون و نظارت فضایی باز برای اهل قلم ایجاد کردیم تا عقایدشان را بیان کنند. او اضافه کرد: در سال 94 حدود 80 هزار عنوان کتاب چاپ شده که برخی از آنها چاپ اول بوده است و این موضوع نشاندهنده شوق در اهل قلم است.همچنین گسترش گفتو شنودهای فرهنگی و برگزاری جلسات متعدد برای نقد کتاب در جهت گسترش امر کتابخوانی از جمله اقداماتی است که تلاشهای بسیاری برای آن صورت گرفته است. جنتی بیان کرد: نکته ضروری که باید به آن اشاره کنم این است که با توجه به اینکه رهبر معظم انقلاب امسال را سال اقتصاد مقاومتی مطرح کردند، یکی از ضرورتهای همه دستگاهها گفتمانسازی برای اقتصاد مقاومتی است، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس وظیفهای که داشته از آغاز امسال مسأله گفتمانسازی را در دستور کار شورای فرهنگ عمومی قرار داده است و از فکر و اندیشه اصحاب نظر در این زمینه استفاده میکند. جایگزینی «امنیت فرهنگی» به جای «فرهنگ امنیتی» در دولت یازدهم علیاصغر فانی وزیر آموزش و پرورش در ادامه این مراسم گفت: استخدام نیروی انسانی و نقل و انتقال معلمان در آموزش و پرورش تماماً بر اساس ضوابط صورت میگیرد و عدالتی را در این زمینه شاهدیم. او در این همایش به چند محور مهم اشاره کرد و گفت: تلاش کردیم امنیت فرهنگی را جایگزین فرهنگ امنیتی کنیم.طی سه سالی که از عمر دولت تدبیر و امید گذشته است تلاش داشتیم تا زمینههای اظهارنظر فرهنگیان و دانشآموزان را فراهم کنیم، با تشکلهای معلمی و دانشآموزی در تعامل بودیم و زمینه توسعه مشارکتها در این بخش را فراهم کردیم. وزیر آموزش و پرورش با اشاره به برگزاری نشستهای مؤثر، صریح و صمیمی با تشکلهای معلمی، گفت: تهیه منشور حقوق داوطلبان خدمت در آموزش و پرورش و ابلاغ آن به هستههای گزینش از جمله اقدامات انجام شده در این زمینه است. همچنین برای تغییر رویکرد حراست از نگاه مچگیرانه و تفتیش عقاید به رویکردی مبتنی بر تکریم مخاطبان اقدامات خوبی انجام شده است. امیدبخشی و امیدآفرینی در جامعه معلمین و جمعیت دانشآموزی نیز نمونههایی از اجرایی کردن سیاست امنیت فرهنگی به جای فرهنگ امنیتی است. وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه با افزایش میزان حضور مؤثر مردم در توسعه مدارس غیردولتی روبهرو هستیم، گفت: در ابتدای دولت سهم دانشآموزان مدارس غیردولتی نسبت به کل دانشآموزان بیش از 5/8 درصد بود که اکنون به حدود 12 درصد رسیده است. وی محور سوم سخنانش را اهتمام به انسجام فرهنگی اختصاص داد و گفت: آموزش و پرورش به مثابه یک نهاد تربیتی است. برگزاری اردوهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی با حضور دانشآموزان از نقاط مختلف از جمله دانشآموزان عشایری برای شکلگیری گفتوگوهای میان فرهنگی انجام میشود. توجه به نقش اساسی مدرسه در شکلگیری هویت ایرانی اسلامی از طریق برگزاری جشنوارههای ملی با هدف تقویت فرهنگها کار مفید دیگری بوده که صورت پذیرفته است. دولت یازدهم با دمیدن فضای امید و نشاط فضای کلی عرصه فرهنگ را دگرگون کرد دکتر محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از دیگر مدعوین این همایش گفت: فرهنگ و سیاستگذاری فرهنگی یکی از مهمترین اولویتهای دولت تدبیر و امید است و بحمدالله این دولت با تلاش و تدبیر موفق شده است تا با دمیدن فضای امید و نشاط فضای کلی عرصه فرهنگ را دگرگون کند. وی افزود: راهبرد اساسی ما برای تحقق اهداف فرهنگی در دولت یازدهم و بویژه در وزارت علوم که مخاطبان آن نخبگان علمی و نسل جوان هستند، ارتقای مشارکت و تقویت گفتوگوی همدلانه و سازنده با شعار امید، آگاهی و نشاط است. وزیر علوم گفت: وزارت علوم برای دستیابی به اهداف دولت تدبیر و امید در دانشگاهها در چند محور فعالیت کرده است که یکی از مهمترین آنها، توسعه کرسیهای آزاداندیشی است که در این زمینه، وزارت علوم با اصلاح آییننامه، تغییر رویکردها، کارهای تبلیغی و ترویجی و همچنین حمایتهای مادی و معنوی از کارهای ابتکاری مانند جریان «مناظرات دانشجویی»، فضای گفتوگو را در دانشگاهها تقویت کرده و توانسته است فرصتهای مناسبی در محیطهای دانشگاهی برای صاحبنظران جهت طرح دیدگاههای خویش فراهم آورد، به گونهای که شاهد رشد 20 درصدی برگزاری کرسیهای آزاداندیشی در سال 94 نسبت به سال 93 بودیم و تنها در این دو سال 735 کرسی آزاداندیشی در دانشگاههای مختلف کشور برگزار شده است. سازمان میراث را درب و داغون تحویل گرفتیم مسعود سلطانی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این مراسم گفت: سه سال پیش در شرایطی این سازمان را تحویل گرفتیم که درب و داغون و از همه جهات زیر صفر و تبدیل به یک حیاط خلوت سیاسی شده بود. وی ادامه داد: جابهجایی دو معاونت به شیراز و اصفهان و بازگرداندن آنها وضعیت نابسامانی را در سازمان میراث فرهنگی به وجود آورده بود. بسیاری توقع نداشتند که این دولت بتواند این ناهماهنگیها را سر و سامان دهد و در این عرصه موفق باشد اما ما توانستیم در این حوزه موفق شویم. وی ادامه داد: ما تنها سازمان ملی در بین اعضای دولت هستیم که از 435 شهرستان تنها در 46 شهر اداره داشتیم و در 380 شهر کشور حتی یک آدم هم نداشتیم. حالا فرض کنید چطوری میتوانستیم با این امکانات میراث فرهنگی را حفظ و صنایع دستی و گردشگری را گسترش دهیم. سلطانی فر بیان کرد: سه سال دویدیم و امروز ماحصل تلاش ما موجب شد یک سازمان ورشکسته در جشنواره شهید رجایی به عنوان دستگاه برتر شناخته شود. فعالیتهای فراقوهای و مؤثر شهیندخت مولاوردی هم طی سخنانی اظهار کرد: در بدو دولت یازدهم میزان سازمانهای فعال در حوزه خانواده بسیار محدودتر از امروز بود. وی با ارائه گزارش وعملکرد نهاد امور بانوان و خانواده افزود: 200 طرح در امور بانوان در این مدت پیگیری شده و به تصویب رسیده و نسبت به برگزاری شناسایی و ترویج همکاریهای شبکههای تخصصی دولتی و غیردولتی همچنین فراقوهای و بینالمللی اقدامهای مؤثری در این حوزه به انجام رسیده است.∎