چکیده
هدف: رهیابی به ظرفیت‌ها و قابلیت‌های فرهنگ و علوم اسلامی در روزگار معاصر و نیز بهره‌گیری شایسته از آنها برای تمدن‌سازی و سازگاری هرچه کامل‌تر با حرکتهای نوین جهانی. روش: توصیف وتحلیل مسئله بر اساس واقعیت علوم انسانی و اسلامی و نیز بررسی و تطبیق نظرات موافق و مخالف اسلامی‌سازی علوم. یافته‌ها: فرایند اسلامی کردن علوم با وجود تفاوتهای جزیی آن با بومی‌سازی علم، نیازمند شناخت دقیق ضرورتها و چالشهای مسیر و اجتناب از انحصارنگری در رفع و حل آنهاست.رهیافت حاصل از آن فرایند، با وجود عدم مقبولیت نزد برخی صاحب‌نظران، از حیث مبانی نظری و روشهای عملیاتی، بر وجود نوعی وحدت غایت‌شناسانه ومناسبات معنادار میان دانش‌های اسلامی، دلالت داردکه در صورت بازنگری در نگرشها و ذهنیت‌های مسبوق به آن در ناحیۀ اندیشمندان مسلمان، شاید بتوان میزان سازگاری و ناسازگاری آن دانشها را با دستاوردهای علمی تمدن غرب سنجید وگسترۀ جدیدی از معرفت‌شناسی را بر روی طالبان حقیقت گشود. نتیجه‌گیری: فرایند اسلامی کردن علوم به فرض قرارگرفتن در مسیر درست آن؛ یعنی عدم تفکیک بین صورتهای یک علم و پرهیز از انحصارطلبی در ناحیۀ دانشمندان آن علم، نتایج مهمی چون: تعامل سازندۀ علم و دین، شکل‌گیری مطالعات بینرشته‌ای، عرضۀ الگوهای معرفتی کارامد و ارزش‌آفرین با تکیه بر جهان‌بینی الهی، همپایی و هماهنگی با رشد و توسعه‌یافتگی سایر علوم، رواج نظامهای هماهنگ در حوزه‌های کاربردی جامعۀ اسلامی،کاهش خلأهای معرفتی و در نتیجه، زایش بایسته‌های پژوهشی نوین را به دنبال خواهد داشت.
نویسنده:
احمد قرائی سلطان‌آبادی: استادیار دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان
فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی - دوره 19، شماره 62، بهار 1394.
برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید. 