شناسهٔ خبر: 14879917 - سرویس اقتصادی
منبع: روزنامه تعادل | لینک خبر

حمايت دولت از بورس كالا و سازوكاري براي تنظيم بازار

صاحب‌خبر -


مدير عامل بورس كالا درباره اقدامات دولت درخصوص بورس كالا، اظهار كرد: بخشي از كارهاي دولتي كه در حوزه بورس كالا انجام شد، حمايت از توسعه رينگ كشاورزي بود. سال‌ها دولت با تامين منابع مالي براي خريد تضميني محصولات مشكل داشت، اما با اجرايي شدن ماده ۳۳ قانون افزايش بهره‌وري، دولت ديگر مجبور نيست منابع مالي خود را براي خريد كالاهاي اساسي تخصيص دهد.
 حامد سلطاني نژاد در گفت‌وگو با ايسنا همچنين افزود: پس از اجرايي شدن ماده ۳۳ قانون افزايش بهره‌وري بود كه دولت توانست از سازوكار بورس كالا استفاده كرده و قيمت تضميني را جايگزين خريد تضميني كند. مديرعامل بورس كالا اضافه كرد: از طرفي اين موضوع بحث شفافيت را به همراه دارد. دولت در حوزه توسعه رينگ كشاورزي و عرضه اين محصولات در بورس كالا اقدامات ارزنده‌يي داشت و به نوعي دولت بين سازوكار بازار آزاد و سازوكار يارانه‌محور، بازار آزاد را ترجيح داد. سلطاني‌نژاد ادامه داد: در سازوكار بازار آزاد مي‌توان مطمئن بود آن مفسده‌هايي كه ناشي از امتيازدهي به گروه‌هاي خاص وجود داشت از بين برود و اگر قرار است به كسي يارانه داده شود، خارج از مكانيسم معاملات و غيربازاري صورت مي‌گيرد.
وي با اشاره به حمايت‌هايي كه دولت از حضور صنايع مختلف در بورس كالا داشت، گفت: سياست‌گذاران مختلف بعضا نظرات متناقضي در مورد محصولات و كالاها در بورس كالا دارند كه دولت در اين مورد نشان داد پشتيبان شفافيت و عرضه شفاف محصولات در بورس كالاست و مي‌خواهد از سازوكار عرضه و تقاضا به جاي سازوكار دستوري براي تنظيم بازار استفاده كند. مديرعامل بورس كالا افزود: دولت نشان داد به دنبال اين است كه اگر لازم شد خود به‌عنوان يك بازارساز فعال و شخصي كه خود را ملزم به تبعيت از سازوكار بازار مي‌داند رفتار كند تا ديگران هم ملزم به اين باشند كه از سازوكار بازار حمايت كنند. اين اتفاقات موضوعات خوبي بود كه در حوزه صنايع اتفاق افتاد و اگر اين روند ادامه داشته باشد، شرايط مساعدتر هم خواهد شد.
سلطاني‌نژاد با اشاره به اينكه شركت بورس كالا سهامي عام است، تصريح كرد: بورس كالا صاحبش عموم مردم هستند و نفع عده‌يي خاص در آن دنبال نمي‌شود. اين سازوكار از سال‌ها پيش به وجود آمده و در حال حاضر دوره رشد خود را طي مي‌كند. اگر ما به رشد آن كمك كنيم در دوران بلوغش مي‌توانيم از مزاياي آن بهره‌مند شويم. وي تاكيد كرد: بلوغ بورس كالا زماني خواهد بود كه بتوانيم از ابزارهاي مالي استفاده كنيم و از طريق سازوكار بورس براي صنايع تامين مالي داشته باشيم و همچنين امكان تصميم‌گيري درباره‌ آينده اقتصادي را با استفاده از سازوكار بورس داشته باشيم. اينها همه نيازمند حمايت‌هاي دولت در بدو راه‌اندازي است.
مديرعامل بورس كالا با اشاره به منفعت برخي افراد در غيرشفاف بودن معاملات، اظهار كرد: در سال‌هاي مختلف نهادهاي خاصي شكل گرفته‌اند كه ساختارشان چندان در تبعيت از شفافيت نبود. اين نهادها بايد كم‌كم با حمايت دولت به سمت شفافيت پيش بروند و نقش آنها از يك حالت دولتي صرف، يارانه‌بگير و بعضا داراي رانت به يك بخش شفاف و موثر در اقتصاد تبديل شود.
سلطاني‌نژاد درباره‌ بورس‌ كالاهاي ديگر كشورها نيز گفت: در كشورهاي مختلف دنيا بورس‌هاي كالايي سابقه خيلي خوبي دارند. ما در خريد خيلي از كالاهاي وارداتي به بورس كالايي ديگر كشورها به صورت مستقيم يا غيرمستقيم مراجعه مي‌كنيم. از آن جمله مي‌توان به بورس كالاي برزيل، آرژانتين و بورس مبادلات فلزي لندن اشاره كرد. وي ادامه داد: اين بورس‌هاي خارجي طي سال‌ها سابقه و اعتبار به دست آمده است. اين بورس‌ها با فعاليت‌هايي كه براي‌شان صورت گرفت به دوره اوج خود رسيدند و الان به نهادهايي تبديل شدند كه نه‌تنها در حوزه داخلي بلكه در حوزه بين‌الملل هم ساختارهايي را براي مبادله كالا به وجود آورده‌اند و براي پوشش ريسك به مرجعيت قيمتي تبديل شدند. مديرعامل بورس كالا بيان كرد: در دنيا فقط به بورس‌هاي امريكا و اروپا نگاه نشده، بلكه براي بازارهاي منطقه به بورس‌هاي منطقه براي كشف قيمت مراجعه مي‌شود. در حال حاضر بيلت تركيه جزو مواردي است كه قيمت‌هايش حتي توسط خود ما دنبال مي‌شود.
سلطاني‌نژاد در مورد اقداماتي كه دولت مي‌تواند درباره بورس كالا انجام دهد، تصريح كرد: دولت مي‌تواند براي تنظيم آينده بازار از طريق سازوكار بورس وارد شود، به عنوان مثال اگر درباره واردات يا صادرات يك محصول كشاورزي ‌بتوانيم تصميم بگيريم، مي‌توانيم از عرضه‌هاي سلف و قرارداد آتي در بورس كالا استفاده كنيم. براي شكر نيز مي‌توانستيم عرضه‌هاي سلف شكر را در بورس كالا از قبل داشته باشيم و ببينيم چقدر متقاضي براي آن وجود دارد. البته امكان دارد كه دلال‌ها وارد خريد شكر شوند، اما براي ابتداي كار اشكالي ندارد. وي اضافه كرد: به‌عنوان مثال در بورس CBOE امريكا، تخم‌مرغ و روغن عرضه مي‌شود و در آن بورس عرضه‌ها به صورت سلف است، بنابراين هر كس مي‌تواند در اين بازار پوزيشن گرفته و بر مبناي موقعيت‌ها خريد يا فروش كند؛ درنتيجه توليدكننده از قبل مي‌داند كه چقدر تخم‌مرغ يا روغن بايد توليد كند. اينها سياست‌هايي است كه دولت مي‌تواند از طريق آن بازار را تنظيم كند. دولت مي‌تواند از امكانات بورس كالا استفاده كرده و اين زيرساخت‌ها را به وجود آورد.