سرخ پوشان باز هم یک مربی خارجی را روی نیمکت خود می‌بینند. اما اینکه «گابریل کالدرون» آرژانتینی می تواند جانشین شایسته ای برای مردی باشد که سه فصل متوالی پرسپولیس را قهرمان لیگ برتر کرد یا نه، هنوز مشخص نیست.
سرخ پوشان دیگر «برانکو ایوانکوویچ» را روی نیمکت خود ندارند و برای نخستین مرتبه حضور یک مربی آرژانتینی را تجربه می کنند که آغاز دوره جدیدی از حیات پرسپولیس خواهد بود.
بدون شک نکته قابل توجه بین همه مربیان خارجی که هدایت پرسپولیس را به عهده داشتند، کروات‌ها علاوه بر اینکه سهم بیشتری در تعداد حضور داشتند، در زمینه کسب قهرمانی هم موفق‌تر بوده اند و برانکو هم مدت‌ها بر این باور بود که در فوتبال ایران فقط کروات‌ها هستند که جام می برند و می‌توانند موفق باشند اما کالدرون اولین سرمربی آرژانتینی است که در لیگ ایران روی نیمکت خواهد نشست و برای پرسپولیسی که حضور ۱۳ مربی خارجی را روی نیمکت خود تجربه کرده از کروات ها و دنیزلی ترک، سوبل آلمانی و دستیارهایش گرفته تا آری هان هلندی و وینگادای پرتغالی، جدیدترین ملیتی است که نشستن روی نیمکت سرخ‌ها را تجربه می کند که قبل از انقلاب هم مربی انگلیسی حرفه ای داشته اند.
کالدرون مثل وینگادا با تجربه مربی‌گری در عربستان به پرسپولیس آمده و با فوتبال قاره آسیا و فرهنگ‌های این منطقه آشناست و باید این موضوع توجه داشته باشیم که تیم‌های حاشیه خلیج فارس، بی‌جهت سراغ مربیان خارجی نمی‌روند. به بهانه حضور کالدرون که به گفته خودش برای قهرمانی به ایران آمده به بررسی عملکرد مربیان خارجی که روی نیمکت سرخ پوشان نشسته‌اند تعداد آن ها برخلاف آبی‌های پایتخت، بیشتر است می پردازیم:
آلن راجرز خالق شش‌تایی‌ها
اولین سرمربی خارجی پرسپولیس، «آلن راجرز» انگلیسی بود. مردی که در دهه پنجاه میلادی حدود سه سال هدایت قرمزها را به عهده داشت و در سال اول حضور خود موفق شد تا جام منطقه‌ای را به ویترین افتخارات باشگاه پرسپولیس اضافه کند. جدا از این جام، راجرز در شهرآورد شش‌تایی‌ها (شهریور سال ۱۳۵۲) هم سرمربی پرسپولیس بود و با تیم هجومی‌اش، یک‌طرفه‌ترین دربی تهران را ساخت.
ایوان کونوف محافظه‌کار
«ایوان کونوف» در سال ۱۳۵۵ به تهران آمد تا دومین مربی خارجی سرخ‌ها باشد. این مربی محافظه‌کار، بیش از آنکه بازی‌ها را با پیروزی پشت سر بگذارد، آن‌ها را با مساوی پایان می‌رساند. پرسپولیس در دوره این مربی تبدیل به یک تیم دفاعی شد در ۲۹ بازی لیگ با سرمربیگری او، ۱۰ برد و ۱۵ تساوی بدست آورد. کونوف بعد از کسب مقام دوم با پرسپولیس در لیگ از هدایت این تیم برکنار شد.
بگوویچ جوانگرا
پرسپولیس بعد از کونوف، نزدیک به ۲ دهه هیچ مربی خارجی‌ای را روی نیمکت خود ندید تا اینکه «ولادیسلاو بگوویچ» اسلونیایی هدایت پرسپولیس را در دست گرفت. هدف بگوویچ جوانگرایی در تیم بود که با این حساب بازیکنانی مثل حمید درخشان، محمد پنجعلی و ناصر محمدخانی باید از تیم کنار می رفتند. بگوویچ پس از ۴ بازی که با ۳ برد و یک تساوی همراه بود، در اوایل تیر ماه ناگهان راهی کشورش شد. به گفته رسانه‌های آن زمان، دلیل رفتن بگوویچ اختلاف با بازیکنان باتجربه بود.
گده بدشانس آلمانی
پس از ناکامی حمید درخشان در کسب عنوان قهرمان در لیگ آزادگان ۱۳۷۳، پرسپولیسی ها دوباره به فکر تعویض سرمربی افتادند و این بار قرعه به نام «یورگن گده» آلمانی در آمد تا سکان هدایت سرخ‌پوشان را در دست بگیرد؛ گده که ستارگان تیمش از جمله احمدرضا عابدزاده، رضا شاهرودی، مجتبی محرمی و فرشاد پیوس را به علت حواشی شهرآورد ۳۸ از دست داده بود در واقع بدشانسی آورد و نتوانست نتایج خوبی را با پرسپولیس بگیرد. او که در ۱۱ بازی ۴ برد، ۵ تساوی و ۲ باخت بدست آورد از هدایت قرمزها کنار رفت.
استانکو آغازگر عصر طلایی
بعد از گده، «استانکو پابلوگوویچ» مربی پرسپولیس شد تا آغاز عصر طلایی پرسپولیس باشد، او نخستین مربی کرواتی بود که وارد فوتبال ایران شد و توانست در نخستین سال حضورش در پرسپولیس موفق شود تا به عنوان قهرمانی لیگ آزادگان برسد؛ استانکو یکی از بزرگترین مربیان تاریخ پرسپولیس به‌شمار می‌رود. او توانست ۲ مرتبه به همراه پرسپولیس در سال‌های ۱۳۷۴ و ۱۳۷۵ قهرمان لیگ آزادگان شود تا از این نظر کاملا شبیه برانکو باشد. چراکه او و برانکو تنها مربیان کرواتی هستند که پرسپولیس را به قهرمانی لیگ رساندند.
متکویچ اخراجی بی سر و صدا
چند ماه بعد از جدایی استانکو، متکویچ دیگر هموطن استانکو روی نیمکت پرسپولیس نشست. متکوویچ خیلی زود و با چهارمی در آسیا به کار خود پایان داد تا فقط چند ماه در پرسپولیس سرمربیگری کند؛ او در ۱۳ بازی، ۷ برد، ۲ مساوی و ۴ شکست با تیم کسب کرد. اما بازگشت علی پروین باعث اخراج بی سر و صدای وی از پرسپولیس شد. بعد از اینکه متکوویچ پرسپولیس را ترک کرد، تا سال‌ها خبری از مربی خارجی در پرسپولیس نبود و علی پروین این تیم را هدایت می‌کرد.
وینگو بگوویچ ضعیف ترین
بعد از جدایی پروین از پرسپولیس، «وینگو بگوویچ» کروات هدایت تیم قرمز پایتخت را در سال ۱۳۸۲ در دست گرفت و برخلاف شروع طوفانی در لیگ نتوانست در آن سال موفق شود. او یکی از چند مربی کرواتی است که تجربه حضور روی نیمکت تیم ملی ایران را ندارد اما روی نیمکت تیم‌های لیگ برتری نشسته. وینگو که همیشه از ایران به خوبی یاد می‌کند و حتی گفته که انگار در این کشور به دنیا آمده، تیم «بگو» لقب یکی از پرحاشیه‌ترین پرسپولیس‌های تاریخ را یدک می‌کشید. او در جریان ۳۰ بازی، ۱۱ برد، ۹ تساوی و ۱۰ باخت بدست آورد که چندان کارنامه قابل قبولی نبود. بگوویچ بعد از پرسپولیس در فوتبال ایران نشستن روی نیمکت تیم‌های پگاه گیلان، پاس همدان، آلومینیوم هرمزگان و مس رفسنجان را تجربه کرد. او در حال حاضر نیز در لیگ یک روی نیمکت گل‌گهر سیرجان نشسته. ضمن اینکه بگوویچ در مقطعی سرمربی تیم امید ایران بود.
راینر زوبل
بعد از وینگو، «راینر زوبل» آلمانی به‌عنوان سرمربی پرسپولیس انتخاب شد، زوبل تا چند هفته پایانی لیگ، مدعی عنوان قهرمانی بود؛ اما در نهایت پرسپولیس را چهارم کرد و از این تیم جدا شد. پرسپولیس با زوبل در ۳۱ بازی ۱۷ برد، ۷ تساوی و ۷ باخت بدست آورد.
آری هان بی نظم هلندی
با تغییر مدیریت باشگاه و عملکرد ضعیف کادر فنی پرسپولیس «آری هان» هلندی از بهمن ماه ۸۴ هدایت سرخ پوشان را برعهده گرفت. او گرچه توانست تیم پرسپولیس را احیا کند و تا فینال جام حذفی پیش ببرد اما به دلیل بی نظمی های مکرر از تیم اخراج شد به طوری‌که از ۱۷۸ روز حضور در پرسپولیس، ۹۶ روز را در مرخصی بود! و نتوانست در قامت یک مربی بزرگ در پرسپولیس عمل کند.
دنیزلی سرشناس ترین مربی
پس از آری هان، «مصطفی دنیزلی» ترک، سکان هدایت قرمزها را در دست گرفت که سابقه سرمربیگری در تیم‌های مطرح ترکیه مانند گالاتاسرای، فنرباغچه و بشیکتاش را داشت و در سال ۲۰۰۰ از طرف فدراسیون جهانی تاریخ آمار فوتبال به عنوان یازدهمین مربی برتر دنیا انتخاب شده بود. دنیزلی با ارائه بازی جذاب و تماشاگرپسند توانست خودش در دل هواداران پرسپولیس جا کند. پرسپولیس او تنها سه امتیاز تا قهرمانی در فصل ۹۰-۸۹ فاصله داشت و در نهایت سوم شد. دنیزلی در آن سال پرسپولیس را ترک کرد؛ اما در سال ۹۰ به پرسپولیس برگشت ولی چندان موفق نبود. پیش از بازگشت او به پرسپولیس، وینگادا و کرانچار روی نیمکت پرسپولیس نشستند؛ اما هیچکدام از این مربیان موفق نبودند و زودتر از زمانی که پیش‌بینی می‌شد، پرسپولیس را ترک کردند.
وینگادا ناکام محض و پرحاشیه
وینگادای پرتغالی از ۲۱ بهمن ماه ۸۷ هدایت پرسپولیس را بر عهده گرفت. دوران حضور او در این تیم با حاشیه های زیادی همراه بود و در بدست آوردن هر سه جام برای پرسپولیس ناکام ماند و ۷ برد، ۴ تساوی و ۶ باخت در ۱۷ بازی کسب کرد.
کرانچار برکنار شده
«زلاتکو کرانچار» کروات در ۳۰ تیر ماه ۱۳۸۸ به عنوان سرمربی باشگاه فوتبال پرسپولیس تهران انتخاب شد. او با تغییراتی که مدام در ترکیب پرسپولیس می داد، توانست در آخر به ترکیب دل‌خواه خود برسد اما زمانی که پرسپولیس تیم سوم جدول بود، به دستور حبیب کاشانی برکنار شد و علی دایی به عنوان جانشین وی در سمت سرمربیگری پرسپولیس انتخاب شد. این مربی در ۲۱ بازی ۸ برد، ۹ تساوی و ۴ باخت کسب کرد.
ژوزه یک شکست‌خورده به تمام معنا
بعد از دنیزلی هم «مانوئل ژوزه» پرتغالی به مدت ۵ ماه روی نیمکت پرسپولیس نشست. ژوزه که کارنامه درخشانی داشت در پرسپولیس یک شکست خورده به تمام معنا بود و تنها چیزی که برای پرسپولیس به‌جا گذاشته بود، یک بدهی مالی سنگین بود. او هرگز نتوانست بین هواداران محبوب شود. او در ۱۷ بازی ۵ برد و ۶ تساوی و ۶ باخت بدست آورد و پرسپولیس رده دوازدهم را بدون هیچ تغییری رها کرد ورفت.
برانکو محبوب‌ترین، موفق‌ترین و باثبات‌ترین
و در آخر پروفسور که می‌توان گفت موفق‌ترین کروات حاضر در فوتبال ایران بوده. کسی که توانست یکی از بهترین پرسپولیس‌های تاریخ را بسازد. بعد از ژوزه سال‌ها طول کشید تا پرسپولیسی‌ها به مربی خارجی فکر کنند؛ چرا که بعد از استانکو هیچ مربی خارجی‌ای نتوانسته بود در این باشگاه موفق شود. اما ناکامی‌های طولانی باشگاه موجب شد تا پرسپولیسی‌ها، برانکو را به ایران بیاورند.
برانکو در فصل اول با ارائه فوتبالی جذاب تا یک قدمی قهرمانی پیش رفت؛ اما در بازی آخر و مقابل راه‌آهن نتوانست نتیجه لازم را بگیرد و به مقام دوم رسید. بعد از پایان بازی، کل ورزشگاه برانکو و تیمش را تشویق کردند و این مقدمه‌ای بر سه قهرمانی متوالی پرسپولیس در لیگ برتر شد، قهرمانی‌هایی که پرسپولیس را در تاریخ فوتبال ایران جاویدان کرد. برانکو طی چند سال حضورش کارنامه موفقی از خودش به جای گذاشت و پرسپولیسی ها در طی سه سال با برانکو، تقریبا به هر آنچه که می‌خواستند رسیدند. از قهرمانی پیاپی در لیگ برتر تا صعود به فینال لیگ قهرمانان آسیا و ارائه فوتبالی جذاب و تماشاگر پسند. برانکو ایوانکوویچ، از باثبات‌ترین سرمربیان تاریخ پرسپولیس با بیش از سه فصل حضور در این تیم موفق‌ترین کروات فوتبال ایران به شمار می آید. او در نهایت با ناراحتی و بدون فسخ قرارداد و البته به گمان خودش با فسخ یک‌طرفه راهی عربستان شد و هدایت تیم الاهلی را بر عهده گرفت.
بعد از قطع همکاری برانکو ایوانکوویچ با باشگاه پرسپولیس، مسئولان این باشگاه «گابریل کالدرون» آرژانتینی را جایگزین این مربی کروات کردند که باید صبر کرد و دید که کالدرون سرنوشتش شبیه کدام یک از مربیان دیگر این تیم خواهد شد؛ باید دید که او برانکوی بعدی سرخ‌ها لقب خواهد گرفت یا پرسپولیسی‌ها او را کنار ژوزه قرار خواهند داد؟