اوایل اسفند 1403با اعلام دکتر محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت پویش ملی #نه_به_تصادف آغاز شد؛ پویشی که اگر محقق شود و به اهدافش برسد می‌تواند کمی زخم دردناک آمار فوتی‌ها و معلولیت‌های ناشی از حوادث رانندگی را کاهش دهد. وزیر بهداشت همچنین دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت را به‌عنوان رئیس این پویش انتخاب کرد. معاون وزیر بهداشت درباره وضعیت حوادث رانندگی و اقداماتی که قرار است در این پویش اجرایی شود، به نکات مهمی اشاره کرد که در ادامه می‌خوانید.

8%کاهش در مرحله اول
20هزار مرگ سالانه به‌دلیل حوادث رانندگی در کشور رخ می‌دهد که 52درصد آن خطای انسانی است، یعنی چیزی حدود 10هزار نفر. می‌توان با ارتقای فرهنگ رانندگی در مردم این آمارها را کاهش داد که البته قرار نیست خیلی زود محقق شود، اما می‌توان به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که هر سال کمتر شود. براساس هدف‌گذاری انجام‌شده تلاش می‌کنیم که در سال اول حداقل 8درصد این مرگ‌ومیرها کاهش پیدا کند.

اهداف پویش
این پویش 3 مرحله دارد؛ دوره کوتاه‌مدت ۴۵ روزه تا پایان تعطیلات نوروز، دوره میان‌مدت بلافاصله بعد از تعطیلات و ادامه جلسات کارشناسی با سایر دستگاه‌ها و برنامه بلندمدت 3 ساله برای کاهش تصادفات. از زمانی هم که پویش آغاز شد، تأکید وزیر بهداشت پای کار آمدن کلیه وزارتخانه‌ها بود. این مسئله در دولت هم مطرح شد و رئیس‌جمهوری هم از آن استقبال کردند. کلیه وزرا هم به این پویش پیوستند. یکی از اهداف پویش آگاهی دادن و هشدار جدی است و در حال حاضر تمام دستگاه‌ها این آگاهی را پیدا کرده‌اند و به پویش می‌پیوندند.

خطای بیشتر در پایان مسیر
60درصد تصادفات در 30کیلومتری شهرها رخ می‌دهد و بسیاری از رانندگان با وجود خستگی زیاد اصرار به ادامه مسیر دارند تا سریع‌تر برسند. در این پویش ما به‌دنبال افزایش آگاهی رانندگان هستیم تا مسیر باقیمانده را هم جزو سفر درنظر بگیرند و استراحت کوتاهی حتی در نزدیک مقصد داشته باشند. توجه به این مسئله خطای رانندگی را کاهش می‌دهد.

تخلف در رانندگی؛  مصداق قتل غیرعمد
باید قوانین را اصلاح کنیم. رئیس‌جمهور هم در جلسه هفته گذشته اعلام کرد: اگر کسی در رانندگی تخلف داشته باشد و به خانواده‌ای آسیب بزند، مصداق قتل غیرعمد است. نمی‌توان با چند صدهزار تومان جریمه، پدر، مادر یا فرزند از دست‌رفته یک خانواده را جبران کرد.

هوشمند نیستیم
دنیا به سمت هوشمندسازی رفته و به جای اینکه پلیس در جاده‌ها حضور داشته باشد، نظارت آنلاین دارند. آنها به ازای هر ۱۰۰کیلومتر 2.5تا 8دوربین دارند و این عدد در ایران 2دهم است، یعنی به ازای هر 500کیلومتر یک دوربین داریم که تنها 30درصد آنها کار می‌کند. 70درصد دوربین‌های داخل شهری و 40درصد دوربین‌های جاده‌ای دچار مشکل هستند. این وضعیت می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد چون کنترل مسیر سخت است.

خبرهای خوب
یکی از خبرهای خوب درباره پویش ملی #نه-به‌-تصادف این است که سال آینده با حمایتی که رئیس‌جمهور هم اعلام کرده‌، قرار است پلیس طرحی را برای هوشمندسازی و اتصال خودروهای حمل‌ونقل عمومی به سامانه‌ها ارائه کند. جلسات متعددی هم داشتیم که وزارت راه و شهرسازی فعالانه برای اصلاح نقاط حادثه‌خیز وارد شده و قرار است تا نیمه اول سال آینده حداقل 30درصد نقاط حادثه‌خیز از بین برود که کار بسیار بزرگی است. وزیر کشور هم به همه استانداران ابلاغ کرده که استان خودشان را بررسی و نقاط حادثه‌خیز را شناسایی کنند. تبلیغات و اطلاع‌رسانی محلی داشته باشند و از همه مهم‌تر در ارزیابی استانداران این شاخص را قرار داده که اگر کاهش آمار داشته باشند، نقطه مثبت و درصورت افزایش نقطه منفی درنظر گرفته می‌شود. ما هم برای دانشگاه‌های علوم پزشکی این کار را کرده‌ایم و این همبستگی و مجموع کارها می‌تواند کمک بسیار بزرگی باشد. از مردم هم می‌خواهیم که به این پویش بپیوندند. یادمان باشد که تنها رانندگان در بروز حوادث نقش ندارند و سرنشینان هم می‌توانند مؤثر باشند. آنها می‌توانند راننده را رصد و از به هم خوردن تمرکز او جلوگیری کنند. خانواده‌هایی که این پویش را جدی بگیرند، به‌احتمال بسیار زیاد، هم سفر ایمنی خواهند داشت و هم ازسفرلذت می‌برند.



با مسئول
مقصران اصلی حوادث رانندگی
بسیاری از مردم تصور می‌کنند که حوادث رانندگی به‌دلیل جاده‌های نامناسب، خودروی ناایمن و خطای انسانی رخ می‌دهد اما به‌گفته دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت یک عامل مهم دیگر هم در این‌باره نقش دارد؛ قانونی که بازدارنده نیست.
به‌گفته رئیسی، قانون در حوادث رانندگی به این دلیل اهمیت دارد که بازدارنده است و می‌تواند میزان جرائم را کاهش دهد. این اهمیت با توجه به سهم 52درصدی خطای انسانی در حوادث رانندگی قابل تامل است. به‌عنوان مثال با جرایم سنیگن می‌توان تخلفات رانندگی را کاهش داد.
او تأکید می‌کند: «اگر از من بپرسند کدام عامل می‌تواند 40درصد مرگ‌ومیرها را کاهش دهد، با اطمینان می‌‌گویم قوانین بازدارنده و برخورد با متخلفان. بررسی سایر کشورها نشان می‌دهد که حتی با وجود نداشتن جاده مناسب، میزان مرگ‌ومیر و حوادث در آنها بسیار پایین است و دلیلش هم این است که جرایم رانندگی در این کشورها بسیار سنگین و بالاست. اما در کشور ما در داخل تونل‌های شهری و خط امدادی، خودروهای عادی به راحتی تردد می‌کنند و در نهایت 100تا 200هزار تومان جریمه می‌شوند. این بازدارنده نیست و باید جریمه‌های رانندگی در ایران هم افزایش پیدا کند.»‌ او درباره خودروها به‌عنوان مقصران 25درصد حوادث رانندگی هم بیان می‌کند: «خودروهایی که در ایران ساخته می‌شوند، مناسب نیست و نمی‌دانیم چه زمانی از دست این خودروهای بی‌کیفیت رها خواهیم شد. در حوزه سلامت نباید با کسی تعارف داشته باشیم و کسانی که سلامت مردم را به خطر می‌اندازند، باید به شکل جدی با آنها برخورد شود.»
به‌گفته معاون وزیر بهداشت، عامل بعدی جاده‌ها هستند و در توضیح بیشتر بیان می‌کند: «ما کشور بسیار پهناوری داریم که جاده‌های بسیار زیادی دارد. حدود 5هزار نقطه حادثه‌خیز در کشور ما وجود دارد و 32درصد مرگ‌ها در این نقاط رخ می‌دهد. یکی از کارها این است که این نقاط شناسایی و اصلاح شود.»
رئیسی درباره عامل انسانی در بروز حوادث رانندگی هم عنوان می‌کند: «توانستیم کمربند ایمنی را برای رانندگان جا بیندازیم و این یعنی فرهنگسازی که تبدیل به رفتار شد. کمربند ایمنی برای راننده اجباری است اما برای سایر سرنشین‌ها شاهد بستن کمربند نیستیم که باید محقق شود. نکته دیگر اینکه رانندگی چند وجه دارد و خود مردم باید آگاه باشند که خواب‌آلودگی، صحبت با موبایل، دعوا در خودرو و… می‌تواند باعث ایجاد حادثه هم برای خودشان و هم دیگران شود.»

8عامل خطر
خستگی، خوب‌آلودگی، عدم‌رعایت فاصله ایمنی، استفاده از تلفن همراه، نقص فنی خودرو، سرعت غیرمجاز، حواس‌پرتی و صحبت با سرنشینان همچنین خوردن و آشامیدن از عوامل اصلی تصادفات رانندگی هستند.

عامل 40درصد تصادفات
30تا 40درصد تصادفات مرگبار به‌دلیل خواب‌آلودگی رانندگان رخ می‌دهد. اگر خسته هستید یا احساس خواب‌آلودگی دارید، رانندگی نکنید. قبل از آغاز سفر و رانندگی به قدر کافی استراحت داشته باشید.

چقدر فاصله؟
رعایت نکردن فاصله ایمن با خودروهای دیگر، از دلایل اصلی تصادفات زنجیره‌ای است. با 50کیلومتر در ساعت، 25متر، 80کیلومتر در ساعت 40متر و 110کیلومتر در ساعت 60متر با خودروی مقابل فاصله داشته باشید و در روزهای بارانی و برفی آن را دو برابر کنید.

آسیب سانروف‌ به کودکان
برخی کودکان از سانروف خودرو بیرون می‌آیند که 2خطر مهم آنها را تهدید می‌کند؛ اول ترمز ناگهانی و پرتاب کودک به خارج از خودرو و دوم بسته شدن ناگهانی سانروف و گیر کردن کودک بین آن.