بازار؛ گروه بورس: ادعای ارسال نامه ای از سمت ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا به رهبر انقلاب با پاسخ شفاف «عدم مذاکره با قلدر» همراه شد. این موضوع سیگنال شفافی به آنهایی بود تا ببینند خبرهای سیاسی که مهمترین عامل در اثرگذاری بازار هستند چه تاثیری بر روی بازار سرمایه خواهد داشت. همانطور که انتظار می‌رفت بازار یکپارچه قرمز شد. بسیاری از فعالان بازار می دانند که ترامپ اهل مذاکرات طولانی نیست و در سریع ترین حالت ممکن قصد دارد تا نتیجه نهایی مشخص شود. نتیجه ای که یا منجر به مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا خواهد بود یا تنش های جدی.
علیرضا سادات کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: «در روزهای اخیر، شاهد تغییرات قابل توجهی در بازار سهام هستیم که به طور خاص بر اساس خبر تهدید یا مذاکره شکل گرفته است. البته برخی از عوامل نظیر افزایش سرمایه شرکت‌ها و شایعات بازار در نوسانات موقت نیز موثر بوده است. به طوری که بعضی روزها با صف خرید خودرو و خساپا بازار متعادل شده و برخی از نمادهای شاخص ساز در مثبت به کار خود پایان داده اند. اما در روزهای بعد با توجه به عرضه های بسیار سنگینی که در بازار وجود داشت صف های خرید این نمادها نیز عرضه شد تا بازار یکپارچه قرمزپوش شود. در همین راستا خروج پول سنگین از بازار و صندوق های درآمد ثابت همه به سمت صندوق های طلا راهی شدند تا نشان دهد سرمایه گذاران همچنان به سمت طلا میل داشته باشند.»
علیرضا سادات معتقد است که یکی از ویژگی‌های بازارهای سهام این است که عوامل سیاسی می‌توانند تأثیرات زیادی بر روند معاملات بگذارند. در این مورد خاص، موضوع تقابل با آمریکا به طور خاص باعث ایجاد تردید در بین معامله‌گران شد. با این حال، پس از فروکش کردن تنش‌ها دوباره جهت بازار مشخص می‌شود. با توجه به تحولات اخیر، به نظر می‌رسد که بورس تهران در حال تغییر و تحولات مداوم است
وی افزود: «یکی از نکات حائز اهمیت داد و ستد روزهای اخیر به موضوع افزایش سرمایه برخی از شرکت‌ها بازمی‌گردد که اتفاقا توجه زیادی را به خود جلب کرده است. اساسا افزایش سرمایه به عنوان یک سیگنال مثبت برای بازار تلقی می‌شود، زیرا نشان‌دهنده اعتماد شرکت به آینده خود و تلاش برای توسعه و گسترش فعالیت‌هایش است. به همین دلیل، سهم شرکت‌هایی که افزایش سرمایه دارند، مانند نمادهای «خودرو»، «خساپا» و «وبملت»، در این روزها با استقبال خوبی از سوی سرمایه‌گذاران مواجه شدند. اما ریسک‌های سیاسی مانع از ادامه رشد سهام این شرکت‌ها شده‌است.»
سادات تصریح کرد: «یکی از ویژگی‌های بازارهای سهام این است که عوامل سیاسی می‌توانند تأثیرات زیادی بر روند معاملات بگذارند. در این مورد خاص، موضوع تقابل با آمریکا به طور خاص باعث ایجاد تردید در بین معامله‌گران شد. با این حال، پس از فروکش کردن تنش‌ها دوباره جهت بازار مشخص می‌شود. با توجه به تحولات اخیر، به نظر می‌رسد که بورس تهران در حال تغییر و تحولات مداوم است.»
سیگنال های مثبت و منفی در بورس
بورس تهران در دو جهت قرار گرفته است از یک سو شرکت‌هایی که افزایش سرمایه دارند، به دلیل سیگنال‌های مثبت و توسعه‌ای که ارسال می‌کنند، جذاب‌تر به نظر می‌رسند. از سوی دیگر، گروه‌هایی مانند پتروشیمی که به دلایل مختلف با چالش‌های کوتاه‌مدت نرخ خوراک روبه‌رو هستند، ممکن است در بلندمدت از این مشکلات عبور کرده و به رشد خود ادامه دهند.
شهیر محمدنیا کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بازار گفت: «تغییرات اخبار و شایعات می‌توانند به سرعت بر روند معاملات بازار سهام تأثیر بگذارند. حال سرمایه‌گذاران باید با دقت بیشتری به این تحولات نگاه کنند و تصمیمات خود را بر اساس تحلیل دقیق‌تری از وضعیت بازار و اطلاعات موجود اتخاذ کنند. تغییر رفتار برخی از معامله‌گران و اقدام به نقد کردن سهام و خروج منابع مالی خود در بازار در مقطع کنونی که شاخص در کف قیمت قرار دارد بسیار محتاطانه است. بنابراین در پی کاهش تحرک متقاضیان خرید سهام، شاهد رنگ باختن شاخص‌های سهامی از اوج روزانه خود هستیم. آن طور که به نظر می‌رسد چشم معامله‌گران بورسی به اتفاقات روز آتی معطوف خواهد شد.»
به گفته شهیر محمدنیا اساسا تغییرات سیاسی و اقتصادی می‌تواند بازار بورس را تحت تأثیر قرار دهد و باعث نوسانات شدید قیمت‌ها شود. در این حالت حتی سهامی با پتانسیل بنیادی بالا در چنین شرایطی ممکن است تحت فشار فروش قرار گیرند، زیرا بسیاری از سرمایه‌گذاران در مواقع عدم اطمینان ترجیح می‌دهند که از ریسک‌های بازار بکاهند
وی افزود: «در تحلیل وضعیت فعلی بورس اوراق بهادار تهران، مشاهده می‌شود که عوامل مختلفی همچون تنش سیاسی با آمریکا در روند بازار تأثیرگذار هستند. در این شرایط، معمولا سرمایه‌گذاران به فروش سهام خود روی می‌آورند، حتی اگر این سهام از لحاظ بنیادی ارزش بالایی داشته باشند. به عبارت دیگر، در شرایطی که بازار دچار عدم اطمینان می‌شود، اولویت سرمایه‌گذاران حفظ نقدینگی و کاهش ریسک است و این می‌تواند باعث فروش گسترده سهام‌های بنیادی نیز بشود.»
محمدنیا تصریح کرد: «در این میان، برخی از تک‌سهم‌ها به دلیل تحرکات فعال بازیگران اصلی (شامل نهادهای بزرگ، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و یا بازیگران اصلی بازار باشد) دچار افزایش قیمت شدند. این گروه از بازیگران، به دلیل توان مالی بالا، می‌توانند در مواقعی که جو کلی بازار منفی است، اقدام به خرید و جذب سهام کنند که این مسأله می‌تواند باعث حرکت صعودی برخی نمادها شود. البته در این شرایط معمولاً سایر معامله‌گران و سرمایه‌گذاران عادی پیرو تحرکات این بازیگران اصلی می‌شوند و به خرید سهام روی آورند.»
او ادامه داد: «اگرچه در برهه‌هایی از روز، برخی نمادها به دلیل افزایش تقاضا به سمت صفر تابلو حرکت کردند (یعنی نزدیک به بیشترین قیمت روزانه خود رسیدند)، اما در نهایت به دلیل فشار فروش و جو منفی، این نمادها در بازه منفی معاملات به اتمام رسیدند. این نشان‌دهنده ناپایداری بازار است که تحت تأثیر اخبار و تحولات لحظه‌ای می‌تواند به سرعت تغییر کند. اساسا تغییرات سیاسی و اقتصادی می‌تواند بازار بورس را تحت تأثیر قرار دهد و باعث نوسانات شدید قیمت‌ها شود. در این حالت حتی سهامی با پتانسیل بنیادی بالا در چنین شرایطی ممکن است تحت فشار فروش قرار گیرند، زیرا بسیاری از سرمایه‌گذاران در مواقع عدم اطمینان ترجیح می‌دهند که از ریسک‌های بازار بکاهند.»
در حال حاضر، بورس تهران با چالش‌های زیادی مواجه است، که یکی از دلایل آن، افزایش عرضه از سوی معامله‌گران در نظر گرفته می‌شود. این افزایش عرضه به همراه افت شاخص کل بورس موجب شده که بازار تحت فشار قرار گیرد. به نظر می‌رسد که تاثیرات برکناری همتی، وزیر سابق اقتصاد، هنوز در بازار بورس احساس می‌شود و برخی تحلیلگران بر این باورند که واکنش بازار به این تغییرات همچنان ادامه دارد.
با این حال، باید توجه داشت که در برخی از بخش‌ها، خصوصاً در گروه‌های خودروسازی و بانکداری، برخی سهم‌ها رشد مثبتی را تجربه کرده‌اند، که این رشد بیشتر ناشی از عواملی همچون افزایش سرمایه بوده است. این نشان می‌دهد که وقتی جو کلی بازار منفی می‌شود، حتی صنایع و گروه‌هایی که در ابتدا جذاب به نظر می‌رسند، دچار کاهش قیمت و فروش سنگین می‌شوند. این فروش‌ها می‌تواند تحت تأثیر عواملی همچون تغییرات در سیاست‌های اقتصادی، بی‌اعتمادی به رشد اقتصادی کشور یا پیش‌بینی‌ها از آینده سیاسی و اقتصادی کشور باشد.
البته رشد برخی سهم‌ها در سه ماه گذشته کاهش زیادی را تجربه کرده بود، بیشتر به دلیل تغییرات فنی یا روانی در بازار باشد و نه لزوماً به دلیل تحولات سیاسی یا اقتصادی. بنابراین، این نوع رشدها معمولاً ارتباط مستقیمی با فضای روانی ندارند و ممکن است به دلایل دیگری مثل اصلاحات قیمتی یا تغییرات بنیادین در شرکت‌ها مربوط باشد.
به طور کلی به نظر می‌رسد که هرچند تحولات سیاسی ممکن است در کوتاه‌مدت تاثیراتی بر بازار داشته باشد، اما رفتار کلی بازار در بلندمدت تحت تاثیر عوامل بنیادی همچون افزایش سرمایه شرکت‌ها، تغییرات در سودآوری و برنامه‌های توسعه‌ای آنها، و همچنین عواملی مانند عرضه و تقاضا است. بنابراین، نمی‌توان تنها بر اساس فاکتور سیاسی، تحولات بازار را تحلیل کرد. تغییرات در بورس معمولاً تحت تاثیر ترکیبی از عوامل اقتصادی، سیاسی و روانی قرار دارد که باید همه این موارد را در تحلیل‌های خود مد نظر قرار داد.