خبرآنلاین نوشت: سفر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به واشنگتن برای دیدار با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در شرایطی انجام شد که گمانه زنی هایی از تلاشهای تازه برای ازسرگیری مذاکرات هستهای با آمریکا مطرح شده است.
این در حالی است که دونالد ترامپ، همزمان با سفر نتانیاهو به امریکا، سندی را درباره ایران امضا کرد که به گفته او «خیلی سختگیرانه» است و امیدوار است مجبور به استفاده از آن نشود. ترامپ تاکید کرد که ایالات متحده آمریکا به دنبال بررسی این خواهد بود که آیا قادر به معامله با ایران خواهد بود. یا خیر. او همچنین مدعی شد که حق دارد از فروش نفت ایران به کشورهای دیگر جلوگیری کند. و اذعان کرد «ایران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد.»
اهداف سفر نتانیاهو به امریکا چیست؟
۱. تقویت همکاری امنیتی علیه برنامه هستهای ایران
ناظران سیاسی میگویند اولویت اصلی نتانیاهو در این سفر، قانع کردن ترامپ برای اتخاذ «اقدامات واقعی» علیه برنامه هسته ای ایران است. این اقدامات شامل تشدید تحریمها، عملیاتهای مخفیانه و افزایش فشار نظامی بر تهران میشود. در همین راستا نیویورک تایمز در گزارشی تأکید کرده که «ایران به دنبال غنی سازی اورانیوم در سطوح بالاتر است و این موضوع از دید اسرائیل یک «تهدید وجودی» محسوب میشود. نتانیاهو که همواره نسبت به توافق هستهای برجام بدبین بوده، استدلال میکند که هرگونه مذاکره جدید آمریکا با ایران، به پیشرفتهای هستهای تهران مشروعیت میبخشد.»
۲. تضعیف مذاکرات احتمالی آمریکا و ایران
این در شرایطی است که تلاش ایران برای بازگردادن ترامپ به میز مذاکره، خط مشی امنیتی نتانیاهو را به چالش میکشد. در این راستا تحلیلگران روابط بین الملل به این نکته تأکید میکنند که اسرائیل همواره کاهش فشار آمریکا بر ایران را تهدیدی برای امنیت خود میداند. از این رو نتانیاهو تلاش دارد ترامپ را متقاعد کند که یا به طور کلی از مذاکرات خودداری کند یا شرایط حداکثری مانند تعلیق کامل فعالیتهای هستهای و توقف حمایت از گروههای مقاومت را پیش روی ایران بگذارد. در همین حال، میدل ایست آی، گزارش داد که نتانیاهو، دیپلماسی ایران را «تاکتیک تاخیری» توصیف می کند و از ترامپ خواسته به جای گفتگو بر سیاستهای تنبیهی تمرکز کند.
۳. گسترش همکاری های نظامی و اطلاعاتی
همچنین گمانه زنی ها حاکی از آن است که نتانیاهو در این سفر بر تقویت هماهنگی نظامی بین اسرائیل و آمریکا تأکید داشته است. اکونومیک تایمز از بحث درباره امکان انجام حملات مشترک علیه اهدافی در ایران خبر داد، در حالی که تحلیلگران منطقهای به علاقه اسرائیل برای دریافت سلاحهای پیشرفته آمریکایی، از جمله سامانههای دفاع موشکی، اشاره کردند. چنین همکاری هایی با هدف تقویت بازدارندگی اسرائیل در برابر ایران انجام خواهد شد و اطمینان متحدان منطقهای اسرائیل مانند عربستان سعودی و امارات را به دنبال خواهد داشت . چه آنکه پیشبینی می شود یکی از پیش شرطهای مهم عربستان برای پیوستن به پیمان ابراهیم، توافق دو کشور برای امضای توافق نامهای دفاعی است که پیشبینی ایجاد بازدارندگی علیه ایران، بخشی از آن خواهد بود.
۴. پیوند ثبات غزه با مهار ایران
به گفته کارشناسان سیاسی، در این سفر همچنین نتانیاهو تلاش خواهد کرد موضوع غزه را به استراتژی کلی مقابله با ایران گره بزند. بر اساس گزارش موسسه واشنگتن برای سیاستگذاری خاورنزدیک، او با جلب حمایت ترامپ از طرح بازسازی غزه، میکوشد تمرکز آمریکا را به سمت ایران معطوف کند. استدلال او این است که تثبیت وضعیت غزه، وابستگی حماس به حمایتهای ایران را کاهش داده و نفوذ منطقهای تهران را تضعیف میکند.
۵. اهداف داخلی: تقویت جایگاه سیاسی
سفر به واشنگتن برای نتانیاهو دستاورد داخلی مهمی محسوب میشود. روزنامه فرانسوی زبان لورین لو ژور پیشبینی کرده که این دعوت، موقعیت نتانیاهو را در میانه دادگاههای فساد و تنشهای ائتلافهای سیاسی در تل آویو، تقویت میکند. نمایش روابط نزدیک با ترامپ، تصویر نتانیاهو به عنوان رهبری «غیرقابل جایگزین» را تثبیت نموده و عاملی کلیدی در آستانه انتخابات احتمالی اسرائیل خواهد بود.
تأثیر سفر بر سیاستهای آمریکا و اسرائیل در قبال ایران
۱. تشدید رویکرد سختگیرانه آمریکا علیه ایران
یکی از سناریوهای محتمل بعد از سفر نتانیاهو به امریکا، همسویی ترامپ با مواضع تهاجمی اسرائیل است که میتواند به موارد زیر بینجامد:
- تحریمهای جدید: در این سناریو، هدفگیری صادرات نفت و برنامه موشکی ایران از اولویتهای امریکا علیه ایران خواهد بود.مسئله ای که ترامپ با امضای یک سند، چارچوب کلی فشار حداکثری علیه ایران را تایید کرد.
- فشار نظامی: در این سناریو تقویت ناوگانهای آمریکایی در خلیج فارس و عملیاتهای مخفیانه علیه محور مقاومت در عراق و یمن جزء اولویتهای اسرائیل خواهد بود. سناریویی که احتمالا گام بعداز تشدید فشارهای اقتصادی است.
- اخلال در فرآیند مذاکرات: همچنین ناظران سیاسی پیشبینی میکنند که ترامپ ممکن است شروطی مانند توقف غنی سازی اورانیوم را روی میز بگذارد که ایران پیشتر آنهارا رد کرده است.
۲. پیچیدگی بیشتر برای مذاکرات آمریکا و ایران
در همین حال، نفوذ نتانیاهو میتواند تلاشهای دیپلماتیک آمریکا را دچار اختلال کند. مسئلهای که بین مشاوران ترامپ هم اختلاف در نظر ایجاد کرده و آنهاحول چگونگی مواجه با ایران متحد نیستند. نیویورک تایمز گفته برخی مشاوران ترامپ معتقدند درگیری با ایران موجب تشدید بحران میشود اما فشارهای نتانیاهو ممکن است مسیر مذاکرات را به بن بست بکشاند. این امر احتمالاً واکنش ایران را با ازسرگیری برنامه هستهای با شدت بیشتر در پی خواهد داشت.
۳. بازآرایی های منطقهای
از سوی دیگر، سختگیری بیشتر آمریکا و اسرائیل ممکن است روند عادی سازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیل را تسریع کند. اسکای نیوز هم اشاره کرده که عربستان سعودی و بحرین در ازای دریافت تضمینهای امنیتی علیه ایران، ممکن است روابط خود با اسرائیل رسمی کنند. با این حال، تنشهای فزاینده میتواند روابط آمریکا با متحدان اروپایی را که خواستار دیپلماسی هستند، تحت فشار قرار دهد.
۴. غزه به عنوان اهرم فشار
در همین حال، گمانه زنی رسانههای عربی نشان میدهد که یکی از پیشنهادات ترامپ به نتانیاهو این خواهد بود که کمکهای آمریکا به غزه به کاهش فعالیتهای شهرک سازی اسرائیل در کرانه باختری گره زده شود. هرچند نتانیاهو ممکن است این شرط را نپذیرد اما شکنندگی آتش بس غزه همچنان به عنوان عاملی برای انحراف توجه آمریکا از ایران عمل خواهد کرد . شکست آتش بس ممکن است اولویت واشنگتن را به سمت غزه بازگرداند و استراتژی کلی مهار ایران را تضعیف کند. از این رو هرگونه مهندسی افزایش تنش در اسرائیل به نفع ایران تمام خواهد شد.
ترامپ در نهایت چه تصمیمی خواهد گرفت؟
سفر نتانیاهو به واشنگتن تلاشی استراتژیک برای تحکیم اتحادی ضدایرانی میان اسرائیل و آمریکا است. او میکوشد با استفاده از اهرم غزه، تمرکز ترامپ را به سمت مهار برنامه هستهای ایران جلب کند. هرچند موفقیت این مأموریت میتواند امنیت اسرائیل را تقویت کند اما ریسک تضعیف مذاکرات بین المللی و تشدید تنشها در منطقه را به همراه دارد.
تصمیم نهایی ترامپ برای چگونگی همراهی با نتانیاهو مشخص خواهد کرد که آیا این سفر به بازتعریف نظم منطقهای میانجامد یا فرصت کاهش تنشها را از بین میبرد. در شرایطی که ایران آماده گفتگو است، آمریکا با انتخاب دشواری روبه روست: همسویی کامل با اسرائیل یا اتخاذ رویکردی متعادل که هم نگرانی های امنیتی تل آویو و هم امکان تعامل با تهران را در نظر بگیرد.
این در حالی است که سناریوهای پیش رو، تحت تأثیر متغیرهای دیگری نیز است. مهمترین آن، عدم قطعیت در مواضع ترامپ است که هیچ «تضمینی» برای پایبندی به تعهدات درباره غزه یا ایران ندارد و نتانیاهو ممکن است در ارزیابی میزان حمایت آمریکا از اسرائیل نیز دچار اشتباه شود. از سوی دیگر اقدامات یک جانبه ممکن است آمریکا و اسرائیل را در عرصه دیپلماتیک منزوی کند. انزوایی که با محکومیت هرگونه حمله نظامی اسرائیل به ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل، به تضعیف اعتبار بین المللی اسرائیل منجر خواهد شد.
خبرآنلاین نوشت: سفر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به واشنگتن برای دیدار با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در شرایطی انجام شد که گمانه زنی هایی از تلاشهای تازه برای ازسرگیری مذاکرات هستهای با آمریکا مطرح شده است.
این در حالی است که دونالد ترامپ، همزمان با سفر نتانیاهو به امریکا، سندی را درباره ایران امضا کرد که به گفته او «خیلی سختگیرانه» است و امیدوار است مجبور به استفاده از آن نشود. ترامپ تاکید کرد که ایالات متحده آمریکا به دنبال بررسی این خواهد بود که آیا قادر به معامله با ایران خواهد بود. یا خیر. او همچنین مدعی شد که حق دارد از فروش نفت ایران به کشورهای دیگر جلوگیری کند. و اذعان کرد «ایران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد.»
اهداف سفر نتانیاهو به امریکا چیست؟
۱. تقویت همکاری امنیتی علیه برنامه هستهای ایران
ناظران سیاسی میگویند اولویت اصلی نتانیاهو در این سفر، قانع کردن ترامپ برای اتخاذ «اقدامات واقعی» علیه برنامه هسته ای ایران است. این اقدامات شامل تشدید تحریمها، عملیاتهای مخفیانه و افزایش فشار نظامی بر تهران میشود. در همین راستا نیویورک تایمز در گزارشی تأکید کرده که «ایران به دنبال غنی سازی اورانیوم در سطوح بالاتر است و این موضوع از دید اسرائیل یک «تهدید وجودی» محسوب میشود. نتانیاهو که همواره نسبت به توافق هستهای برجام بدبین بوده، استدلال میکند که هرگونه مذاکره جدید آمریکا با ایران، به پیشرفتهای هستهای تهران مشروعیت میبخشد.»
۲. تضعیف مذاکرات احتمالی آمریکا و ایران
این در شرایطی است که تلاش ایران برای بازگردادن ترامپ به میز مذاکره، خط مشی امنیتی نتانیاهو را به چالش میکشد. در این راستا تحلیلگران روابط بین الملل به این نکته تأکید میکنند که اسرائیل همواره کاهش فشار آمریکا بر ایران را تهدیدی برای امنیت خود میداند. از این رو نتانیاهو تلاش دارد ترامپ را متقاعد کند که یا به طور کلی از مذاکرات خودداری کند یا شرایط حداکثری مانند تعلیق کامل فعالیتهای هستهای و توقف حمایت از گروههای مقاومت را پیش روی ایران بگذارد. در همین حال، میدل ایست آی، گزارش داد که نتانیاهو، دیپلماسی ایران را «تاکتیک تاخیری» توصیف می کند و از ترامپ خواسته به جای گفتگو بر سیاستهای تنبیهی تمرکز کند.
۳. گسترش همکاری های نظامی و اطلاعاتی
همچنین گمانه زنی ها حاکی از آن است که نتانیاهو در این سفر بر تقویت هماهنگی نظامی بین اسرائیل و آمریکا تأکید داشته است. اکونومیک تایمز از بحث درباره امکان انجام حملات مشترک علیه اهدافی در ایران خبر داد، در حالی که تحلیلگران منطقهای به علاقه اسرائیل برای دریافت سلاحهای پیشرفته آمریکایی، از جمله سامانههای دفاع موشکی، اشاره کردند. چنین همکاری هایی با هدف تقویت بازدارندگی اسرائیل در برابر ایران انجام خواهد شد و اطمینان متحدان منطقهای اسرائیل مانند عربستان سعودی و امارات را به دنبال خواهد داشت . چه آنکه پیشبینی می شود یکی از پیش شرطهای مهم عربستان برای پیوستن به پیمان ابراهیم، توافق دو کشور برای امضای توافق نامهای دفاعی است که پیشبینی ایجاد بازدارندگی علیه ایران، بخشی از آن خواهد بود.
۴. پیوند ثبات غزه با مهار ایران
به گفته کارشناسان سیاسی، در این سفر همچنین نتانیاهو تلاش خواهد کرد موضوع غزه را به استراتژی کلی مقابله با ایران گره بزند. بر اساس گزارش موسسه واشنگتن برای سیاستگذاری خاورنزدیک، او با جلب حمایت ترامپ از طرح بازسازی غزه، میکوشد تمرکز آمریکا را به سمت ایران معطوف کند. استدلال او این است که تثبیت وضعیت غزه، وابستگی حماس به حمایتهای ایران را کاهش داده و نفوذ منطقهای تهران را تضعیف میکند.
۵. اهداف داخلی: تقویت جایگاه سیاسی
سفر به واشنگتن برای نتانیاهو دستاورد داخلی مهمی محسوب میشود. روزنامه فرانسوی زبان لورین لو ژور پیشبینی کرده که این دعوت، موقعیت نتانیاهو را در میانه دادگاههای فساد و تنشهای ائتلافهای سیاسی در تل آویو، تقویت میکند. نمایش روابط نزدیک با ترامپ، تصویر نتانیاهو به عنوان رهبری «غیرقابل جایگزین» را تثبیت نموده و عاملی کلیدی در آستانه انتخابات احتمالی اسرائیل خواهد بود.
تأثیر سفر بر سیاستهای آمریکا و اسرائیل در قبال ایران
۱. تشدید رویکرد سختگیرانه آمریکا علیه ایران
یکی از سناریوهای محتمل بعد از سفر نتانیاهو به امریکا، همسویی ترامپ با مواضع تهاجمی اسرائیل است که میتواند به موارد زیر بینجامد:
- تحریمهای جدید: در این سناریو، هدفگیری صادرات نفت و برنامه موشکی ایران از اولویتهای امریکا علیه ایران خواهد بود.مسئله ای که ترامپ با امضای یک سند، چارچوب کلی فشار حداکثری علیه ایران را تایید کرد.
- فشار نظامی: در این سناریو تقویت ناوگانهای آمریکایی در خلیج فارس و عملیاتهای مخفیانه علیه محور مقاومت در عراق و یمن جزء اولویتهای اسرائیل خواهد بود. سناریویی که احتمالا گام بعداز تشدید فشارهای اقتصادی است.
- اخلال در فرآیند مذاکرات: همچنین ناظران سیاسی پیشبینی میکنند که ترامپ ممکن است شروطی مانند توقف غنی سازی اورانیوم را روی میز بگذارد که ایران پیشتر آنهارا رد کرده است.
۲. پیچیدگی بیشتر برای مذاکرات آمریکا و ایران
در همین حال، نفوذ نتانیاهو میتواند تلاشهای دیپلماتیک آمریکا را دچار اختلال کند. مسئلهای که بین مشاوران ترامپ هم اختلاف در نظر ایجاد کرده و آنهاحول چگونگی مواجه با ایران متحد نیستند. نیویورک تایمز گفته برخی مشاوران ترامپ معتقدند درگیری با ایران موجب تشدید بحران میشود اما فشارهای نتانیاهو ممکن است مسیر مذاکرات را به بن بست بکشاند. این امر احتمالاً واکنش ایران را با ازسرگیری برنامه هستهای با شدت بیشتر در پی خواهد داشت.
۳. بازآرایی های منطقهای
از سوی دیگر، سختگیری بیشتر آمریکا و اسرائیل ممکن است روند عادی سازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیل را تسریع کند. اسکای نیوز هم اشاره کرده که عربستان سعودی و بحرین در ازای دریافت تضمینهای امنیتی علیه ایران، ممکن است روابط خود با اسرائیل رسمی کنند. با این حال، تنشهای فزاینده میتواند روابط آمریکا با متحدان اروپایی را که خواستار دیپلماسی هستند، تحت فشار قرار دهد.
۴. غزه به عنوان اهرم فشار
در همین حال، گمانه زنی رسانههای عربی نشان میدهد که یکی از پیشنهادات ترامپ به نتانیاهو این خواهد بود که کمکهای آمریکا به غزه به کاهش فعالیتهای شهرک سازی اسرائیل در کرانه باختری گره زده شود. هرچند نتانیاهو ممکن است این شرط را نپذیرد اما شکنندگی آتش بس غزه همچنان به عنوان عاملی برای انحراف توجه آمریکا از ایران عمل خواهد کرد . شکست آتش بس ممکن است اولویت واشنگتن را به سمت غزه بازگرداند و استراتژی کلی مهار ایران را تضعیف کند. از این رو هرگونه مهندسی افزایش تنش در اسرائیل به نفع ایران تمام خواهد شد.
ترامپ در نهایت چه تصمیمی خواهد گرفت؟
سفر نتانیاهو به واشنگتن تلاشی استراتژیک برای تحکیم اتحادی ضدایرانی میان اسرائیل و آمریکا است. او میکوشد با استفاده از اهرم غزه، تمرکز ترامپ را به سمت مهار برنامه هستهای ایران جلب کند. هرچند موفقیت این مأموریت میتواند امنیت اسرائیل را تقویت کند اما ریسک تضعیف مذاکرات بین المللی و تشدید تنشها در منطقه را به همراه دارد.
تصمیم نهایی ترامپ برای چگونگی همراهی با نتانیاهو مشخص خواهد کرد که آیا این سفر به بازتعریف نظم منطقهای میانجامد یا فرصت کاهش تنشها را از بین میبرد. در شرایطی که ایران آماده گفتگو است، آمریکا با انتخاب دشواری روبه روست: همسویی کامل با اسرائیل یا اتخاذ رویکردی متعادل که هم نگرانی های امنیتی تل آویو و هم امکان تعامل با تهران را در نظر بگیرد.
این در حالی است که سناریوهای پیش رو، تحت تأثیر متغیرهای دیگری نیز است. مهمترین آن، عدم قطعیت در مواضع ترامپ است که هیچ «تضمینی» برای پایبندی به تعهدات درباره غزه یا ایران ندارد و نتانیاهو ممکن است در ارزیابی میزان حمایت آمریکا از اسرائیل نیز دچار اشتباه شود. از سوی دیگر اقدامات یک جانبه ممکن است آمریکا و اسرائیل را در عرصه دیپلماتیک منزوی کند. انزوایی که با محکومیت هرگونه حمله نظامی اسرائیل به ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل، به تضعیف اعتبار بین المللی اسرائیل منجر خواهد شد.