به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین رحمتی استادیار گروه اخلاق کاربردی پژوهشگاه قرآن و حدیث طی سخنانی در نشست «بررسی ملاحظات اخلاقی بهره‌گیری از هوش مصنوعی» و افتتاح دبیرخانه علمی اخلاق هوش مصنوعی در سالن همایش دبیرخانه انجمن های علمی حوزه علمیه قم به ضرورت مسائل اخلاقی فناوری هوش مصنوعی پرداخت.
حجت‌الاسلام والمسلمین رحمتی با اشاره به تقسیم عصر حاضر به دوران پیشا و پسا هوش مصنوعی گفت: هوش مصنوعی فضای مجازی را به حاشیه خواهد برد لذا یک موضوع کاربردی مورد نیاز و از مهم‌ترین موضوعات چند دهه گذشته در عرصه فردی، اجتماعی و نظام حکمرانی کشور است.
وی با تاکید بر اینکه بخش‌های مختلفی از فناوری هوش مصنوعی ناظر به مسایل اخلاقی آن است گفت: امکان پیوند مغز به کامپیوتر چند بحث مهم از جمله اختیار انسان، تاثیرگذاری ماشین بر معرفت انسان، مسئولیت پیشنهادهای ناهنجارانه چت‌بات‌ها و از قبیل آن را مطرح می‌کند.
استادیار گروه اخلاق کاربردی پژوهشگاه قرآن و حدیث با اشاره به اینکه هوش مصنوعی می‌تواند الگوهای جدید اخلاقی ایجاد کند، گفت: حساسیت‌زدایی از هنجارهای اخلاقی و دامن زدن هوش مصنوعی به ناهنجاری‌ها از جمله مسایلی است که مسئولیت روحانیت را به عنوان نهاد متصدی تربیت اخلاقی جامعه سنگین می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه زمان‌شناسی بر اساس آموزه‌های دینی اقتضا می‌کند که خود را برای بایسته‌های عصر هوش مصنوعی آماده کنیم، گفت: از آنجا که فناوری هوش مصنوعی هم فرصت‌ها و هم تهدیدهایی را فراهم می‌کند لازم است که حوزه علمیه به عرصه اخلاق‌پژوهی هوش مصنوعی ورود کند تا غافل‌گیر نشود.
حجت‌الاسلام والمسلمین رحمتی با خاطرنشان کردن اینکه حوزه علمیه باید در باب مسایل اخلاقی هوش مصنوعی پیشگام باشد، گفت: مخاطب آگاه امروز به اقیانوسی از اطلاعات دسترسی دارد و این مسئولیت حوزه علمیه را سنگین‌تر می‌کند.
وی گفت: شناسایی چالش‌های اخلاقی هوش مصنوعی، تدوین آیین‌نامه و تبیین دیدگاه‌های اخلاقی غیراسلامی و تطبیق آموزه‌های اخلاقی، آموزش و تربیت اخلاقی مرتبطان هوش مصنوعی از کاربر تا نهاد سیاست‌گذار و تامین پیوست اخلاقی هوش مصنوعی از جمله وظایف نهاد روحانیت است که لازمه این امر تولید محصول و تعریف دانش اخلاق هوش مصنوعی است.
استادیار گروه اخلاق کاربردی پژوهشگاه قرآن و حدیث با اشاره به اینکه با وجود ورود اینترنت و فضای مجازی از چند دهه قبل به کشور گفت: با این وجود ما در ابعاد مسائل اخلاقی فضای مجازی دست‌مان خالی است و در زمینه این موضوعات کتاب‌های بنیادین، مأخذشناسی جامع و بانک موضوعات نداریم.
وی با اشاره به وجود حداقل ۴۰۰ موضوع پایان‌نامه و کتاب در مورد موضوعات اخلاقی فضای مجازی افزود: با آمدن فناوری هوش مصنوعی داستان کاملا متفاوت شده و نیاز به پژوهش‌های اخلاقی جدی‌تر از گذشته است.
حجت‌الاسلام والمسلمین رحمتی نبود نیروی اخلاق‌پژوه متخصص را علت‌العلل اقدامات انجام‌نشده در عرصه اخلاق فضای مجازی و هوش مصنوعی دانست و گفت: تا زمانی که در عرصه تربیت نیرو کمبود وجود داشته باشد یا کار عمیقی صورت نمی‌گیرد و یا اصولا با غفلت روبرو خواهیم بود.
وی با تاکید بر اینکه تربیت نیروی اخلاق‌پژوه هوش مصنوعی باید از چند سال قبل آغاز می‌شد ولی تاکنون شروع نشده است، گفت: منظور ما تربیت نیرویی است که به صورت علمی، عمقی، تخصصی و ترجیحا به صورت دائمی صرفا در زمینه اخلاق هوش مصنوعی فعالیت کند و این موضوع پروژه مطالعاتی تمام عمرشان باشد و یا حداقل توان داشته باشد که چند سال تنها در این حوزه فعالیت کند.
استادیار گروه اخلاق کاربردی پژوهشگاه قرآن و حدیث، نخستین گام برای نیل به این هدف را راه‌اندازی مراکز تخصصی اخلاق هوش مصنوعی دانست و گفت: این مراکز صرفا باید متصدی این حوزه باشد. راه‌اندازی دبیرخانه اخلاق هوش مصنوعی یکی از این گام‌هاست. همچنین تاسیس پژوهشگاه اخلاق هوش مصنوعی که تمرکز آن بر جذب نیروهای متعهد انگیزه‌دار بود که با اخلاق اسلامی و اخلاق فناوری اطلاعات آشنایی داشته باشند.
حجت‌الاسلام والمسلمین رحمتی به لزوم تربیت استاد اخلاق هوش مصنوعی، تاسیس دوره‌های آموزشی و ایجاد رشته اخلاق هوش مصنوعی هم اشاره کرد و گفت: باید از ظرفیت رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها به جای موضوعات غیراولویت‌دار استفاده شود چرا که این سخن فعالیت‌ها بهترین راه دفاع از دین در مرحله اول و دفاع از روحانیت در مرحله بعدی است.
وی به لزوم استفاده از ظرفیت‌های برون‌حوزوی و محدود نماندن در چارچوب مناسبات حوزه علمیه نیز اشاره کرد و افزود: تمامی این اقدامات نیازمند پشتیبانی مادی و معنوی جدی است. توقع ما باید واقع‌بینانه باشد و طلبه باید تامین شود در غیر این صورت فعالیت‌ها موردی و مقطعی و صرفا برای رفع مسئولیت خواهد بود.
استادیار گروه اخلاق کاربردی پژوهشگاه قرآن و حدیث در پایان با تاکید بر اینکه در قدم‌های بعدی باید به سمت تربیت متخصصین اخلاق هوش مصنوعی در جزئیات مختلف این فناوری رفت، گفت: فاز اول شامل کلیات است. فاز دوم اقدامات ما باید جزئی‌تر و کاربردی‌تر باشد.
انتهای پیام