به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر،در گفتگو با امیر خلج، داروساز و متخصص داروسازی سنتی، توضیح داده شد که تداخلات دارویی، فارغ از اینکه داروهای مصرفی از منابع گیاهی یا شیمیایی باشند، همچنان ممکن است عوارض جدی داشته باشند. خلج تاکید کرد که ترکیبات دارویی، چه طبیعی و چه شیمیایی، زمانی که وارد بدن می‌شوند، می‌توانند با یکدیگر تداخل کنند و موجب بروز مشکلاتی شوند.
وی افزود: «هر ترکیب دارویی، حتی اگر طبیعی باشد، می‌تواند اثرات جانبی داشته باشد. تصور اشتباهی است که چون یک دارو گیاهی است، خطرات کمتری دارد. در حقیقت، بسیاری از گیاهان دارویی اگر بدون مشورت با پزشک یا داروساز مصرف شوند، می‌توانند با داروهای شیمیایی تداخل پیدا کنند و خطراتی برای سلامت به‌وجود آورند.»
تداخلات خاص داروهای شیمیایی و گیاهی
داروهای رقیق‌کننده خون (مانند آسپرین و وارفارین)
یکی از مهم‌ترین تداخلات دارویی که باید به آن توجه کرد، تداخل داروهای رقیق‌کننده خون با برخی از گیاهان دارویی است. به عنوان مثال، اگر فردی روزانه از داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین یا وارفارین استفاده می‌کند، باید از مصرف مکمل‌هایی که خاصیت رقیق‌کننده خون دارند، مانند روغن ماهی، اجتناب کند. این گیاهان و مکمل‌ها می‌توانند خطر خونریزی شدید را افزایش دهند، به‌ویژه در افرادی که از وارفارین استفاده می‌کنند.گیاهان تقویت‌کننده سیستم ایمنی (مانند اکیناسه)
برخی از گیاهان دارویی مانند اکیناسه که برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شوند، ممکن است با داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مانند داروهای درمان بیماری‌های خودایمنی تداخل کنند. مصرف همزمان این گیاهان می‌تواند اثرات داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی را کاهش دهد یا اثرات جانبی ناخواسته‌ای به‌وجود آورد.داروهای ضد فشار خون و گیاهان دارویی تقویت‌کننده فشار خون
گیاهانی که خاصیت تقویت فشار خون دارند، مانند جنسینگ، ممکن است اثرات داروهای ضد فشار خون را کاهش دهند. این تداخل می‌تواند موجب ناتوانی در کنترل فشار خون شود.داروهای دیابت و گیاهان دارویی کاهش‌دهنده قند خون
بسیاری از گیاهان دارویی مانند دارچین یا گیاهان مشابه که برای کاهش قند خون استفاده می‌شوند، می‌توانند با داروهای دیابت تداخل داشته باشند و باعث افت قند خون شوند. این امر می‌تواند به مشکلات جدی از جمله هیپوگلیسمی (افت شدید قند خون) منجر شود.
توصیه‌های مهم برای مصرف همزمان داروهای گیاهی و شیمیایی
خلج توصیه کرد که مصرف هر نوع دارو، چه گیاهی و چه شیمیایی، باید با دقت و تحت نظارت انجام شود. مصرف خودسرانه گیاهان دارویی بدون مشورت با پزشک یا داروساز ممکن است باعث بروز مشکلات جدی شود. وی همچنین تاکید کرد که به‌ویژه در موارد زیر باید از مشورت با پزشک یا داروساز غافل نشوید:
- افرادی که داروهای مزمن مصرف می‌کنند (مثل داروهای فشار خون، دیابت یا بیماری‌های قلبی) باید قبل از شروع مصرف گیاهان دارویی با پزشک خود مشورت کنند.
- افراد مسن یا کودکان که ممکن است حساسیت بیشتری به تداخلات دارویی داشته باشند، باید در مصرف گیاهان دارویی با احتیاط عمل کنند.
- خانم‌های باردار و شیرده نیز باید از مصرف خودسرانه گیاهان دارویی خودداری کنند، زیرا برخی از این گیاهان ممکن است تاثیرات منفی بر سلامت مادر یا جنین داشته باشند.
توصیه‌های ویژه برای مصرف گیاهان دارویی
امیر خلج در ادامه اشاره کرد که برخی گیاهان دارویی در شرایط خاص می‌توانند مفید باشند، اما باید با دقت مصرف شوند. برای مثال:
- قرص‌های اکیناسه که به‌طور معمول برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از سرماخوردگی مصرف می‌شوند، باید با مشورت پزشک استفاده شوند. زیرا مصرف این گیاه در برخی افراد با مشکلات سیستم ایمنی یا حساسیت‌های خاص ممکن است مشکلاتی ایجاد کند.
- دمنوش‌ها و جوشانده‌های گیاهی، به‌ویژه در افراد مسن یا کسانی که داروهای شیمیایی مصرف می‌کنند، باید با دقت و طبق دستور مصرف شوند.
آگاهی از تداخلات دارویی
در نهایت، آگاهی از تداخلات دارویی و مشورت با متخصصان، مهم‌ترین گام در پیشگیری از مشکلات ناشی از مصرف همزمان داروهای گیاهی و شیمیایی است. خلج در پایان گفت: «اگرچه داروهای گیاهی به‌طور کلی اثرات مثبت زیادی دارند، اما برای اطمینان از ایمنی مصرف آن‌ها، بهتر است که تحت نظر پزشک یا داروساز قرار بگیرند.»
با توجه به افزایش مصرف داروهای گیاهی و شیمیایی در جامعه، توجه به تداخلات دارویی و اثرات جانبی احتمالی آن‌ها، امری ضروری است تا از بروز مشکلات جدی برای سلامتی افراد جلوگیری شود.