گروه سیاسی جهان نیوز: پس از دیدار اعضای هیئت دولت با رهبر انقلاب در شهریور ماه، پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری گزارش داد که رئیس جمهور در جلسه هیئت دولت از همکاران خود در دولت خواست که کنترل تورم، رشد و رونق تولید، مدیریت صحیح فضای مجازی، موضوع سفرهای استانی و حفظ و ارتقای نگاه و رویکرد مردمی دولت چهاردهم به‌عنوان نکات محوری فرمایشات ایشان را به شکل جدی مورد توجه قرار دهند.
از طرفی اخیراً رئیس جمهور اشاره کرده است: «طرح دولت برای رفع فیلترینگ به معنای رها کردن فضای مجازی نیست، بلکه موجب توسعه و تقویت حکمرانی و استفاده بهینه مردم از آن خواهد شد».
چند نکته در این زمینه، قابل ملاحظه است:
یک: اینکه رئیس جمهور در جلسه پس از دیدار هیئت دولت با رهبر انقلاب، اصل مدیریت فضای مجازی را مطرح کرده و از همکاران خود، خواسته است که به این موضوع توجه داشته باشند، در جای خود قابل تقدیر است.
دو: اینکه آقای پزشکیان قائل به رها گذاشتن فضای مجازی نیست و به حکمرانی فضای مجازی معتقد است، این هم در جای خودش مایه امیدواری است. اتفاقاً مردم و کارشناسان همین را می خواهند و پرسش آنها این است که چرا باید در جایی مانند جمهوری اسلامی، شاهد چنین فضای مجازی یله و رهایی باشیم؟ حال اینکه در برخی کشورهایی که اساساً اسلامی هم نیستند، نسبت به این موضوع، بسیار حساسیت نشان می دهند.
سه: برخی افراد می خواهند هزاران مسأله ریز و درشت مربوط به عرصه فضای مجازی کشور، مغفول بماند و دولت و مردم سرگرم مسائل حاشیه ای نظیر رفع فیلترینگ شوند. اما ابتدایی ترین اقدام در حل مسائل مربوط به فضای مجازی این است که ساز و کارها و جزئیات مربوط به حکمرانی و مدیریت فضای مجازی -که مورد تأیید شرع و قانون است– مشخص شود و نقایص مرحله اجرایی آن برطرف شود.
چهار: از اینها که بگذریم، دولت باید صریح و شفاف، طرح یا طرح های خود را در این زمینه ارائه و در معرض نقد کارشناسان و صاحبنظران این عرصه قرار دهد. بدون تردید، با کلی گویی، مشکل ما در فضای مجازی برطرف نخواهد شد.
پنج: دولت باید مشخص کند که چگونه می خواهد هم رفع فیلتر برخی سکوهای خارجی را دنبال کند و هم می خواهد استقلال و حکمرانی کشور در عرصه مجازی نقض نشود؟ چگونه می خواهد هم رفع فیلتر کند و هم در صورت تضییع حقوق مردم، به داد آنها برسد؟ چگونه می خواهد هم رفع فیلتر کند و هم جلوی تولید و نشر محتوای فاسد و غیر اخلاقی را بگیرد؟
آیا دولت می خواهد سکوهای مجازی خارجی را ملزم به رعایت قوانین کشور کند؟ آیا سکوهای خارجی می خواهند در داخل کشورمان فعالیت رسمی و قانونی داشته باشند؟ آیا دغدغه مهم عدم خروج اطلاعات و داده از کشور مراعات می‌شود؟ آیا تجربه شکست پوسته هایی نظیر هاتگرام و تلگرام طلایی -در ماجرای فیلتر تلگرام- قرار است دوباره به شکل دیگری تکرار شود؟ در هر صورت فعلاً چیزی نمی توان از ظاهر سخنان رئیس جمهور به دست آورد، اما اگر به برخی پرسش ها پاسخ مناسب داده نشود و سپس مردم بگویند که دولت، دچار تناقض شده است، نمی توان بر آنها خرده گرفت.
از طرفی اخیراً رئیس جمهور اشاره کرده است: «طرح دولت برای رفع فیلترینگ به معنای رها کردن فضای مجازی نیست، بلکه موجب توسعه و تقویت حکمرانی و استفاده بهینه مردم از آن خواهد شد».
چند نکته در این زمینه، قابل ملاحظه است:
یک: اینکه رئیس جمهور در جلسه پس از دیدار هیئت دولت با رهبر انقلاب، اصل مدیریت فضای مجازی را مطرح کرده و از همکاران خود، خواسته است که به این موضوع توجه داشته باشند، در جای خود قابل تقدیر است.
دو: اینکه آقای پزشکیان قائل به رها گذاشتن فضای مجازی نیست و به حکمرانی فضای مجازی معتقد است، این هم در جای خودش مایه امیدواری است. اتفاقاً مردم و کارشناسان همین را می خواهند و پرسش آنها این است که چرا باید در جایی مانند جمهوری اسلامی، شاهد چنین فضای مجازی یله و رهایی باشیم؟ حال اینکه در برخی کشورهایی که اساساً اسلامی هم نیستند، نسبت به این موضوع، بسیار حساسیت نشان می دهند.
سه: برخی افراد می خواهند هزاران مسأله ریز و درشت مربوط به عرصه فضای مجازی کشور، مغفول بماند و دولت و مردم سرگرم مسائل حاشیه ای نظیر رفع فیلترینگ شوند. اما ابتدایی ترین اقدام در حل مسائل مربوط به فضای مجازی این است که ساز و کارها و جزئیات مربوط به حکمرانی و مدیریت فضای مجازی -که مورد تأیید شرع و قانون است– مشخص شود و نقایص مرحله اجرایی آن برطرف شود.
چهار: از اینها که بگذریم، دولت باید صریح و شفاف، طرح یا طرح های خود را در این زمینه ارائه و در معرض نقد کارشناسان و صاحبنظران این عرصه قرار دهد. بدون تردید، با کلی گویی، مشکل ما در فضای مجازی برطرف نخواهد شد.
پنج: دولت باید مشخص کند که چگونه می خواهد هم رفع فیلتر برخی سکوهای خارجی را دنبال کند و هم می خواهد استقلال و حکمرانی کشور در عرصه مجازی نقض نشود؟ چگونه می خواهد هم رفع فیلتر کند و هم در صورت تضییع حقوق مردم، به داد آنها برسد؟ چگونه می خواهد هم رفع فیلتر کند و هم جلوی تولید و نشر محتوای فاسد و غیر اخلاقی را بگیرد؟
آیا دولت می خواهد سکوهای مجازی خارجی را ملزم به رعایت قوانین کشور کند؟ آیا سکوهای خارجی می خواهند در داخل کشورمان فعالیت رسمی و قانونی داشته باشند؟ آیا دغدغه مهم عدم خروج اطلاعات و داده از کشور مراعات می‌شود؟ آیا تجربه شکست پوسته هایی نظیر هاتگرام و تلگرام طلایی -در ماجرای فیلتر تلگرام- قرار است دوباره به شکل دیگری تکرار شود؟ در هر صورت فعلاً چیزی نمی توان از ظاهر سخنان رئیس جمهور به دست آورد، اما اگر به برخی پرسش ها پاسخ مناسب داده نشود و سپس مردم بگویند که دولت، دچار تناقض شده است، نمی توان بر آنها خرده گرفت.